Noorderreed 1
In 1832 en is het kadastraal bekend als bouwland C110 en in eigendom van Constantine Johanna Rengers met als vruchtgebruiker, Evert Jan en David van der Hoop. Door vererving gaat het in 1881 naar Jan Hendrik Frans Karel van Swinderen. Daarna naar Frederik Otto Sjoerd Sleeswijk, ontvanger te Wolvega, later burgemeester West-Stellingwerf, Minke Sleeswijk echtgenoot van Mr. Sicco Leenderts Andrea Römer te Zuidhorn, Mr. Cornelis Arnold Römer te Leeuwarden en Dr. Johan Arnold Romer te Leeuwarden.
Zij verkopen het aan Brand Martens van der Goot te Sondel, later wonend te Wijckel. Johannes Wagenmaker, postbode te Balk en Eeltje Spoelstra, koopman te Wijckel. In 1917 is Johannes Wagenmaker, postbode te Balk als eigenaar. Hij verkoopt het in 1918 aan Bate Aukema, koopman te Sondel en Marten Aukema, werkman te Sondel. In 1920 verkopen zij het aan Doeke Balstra, werkman te Sondel en Hotze Bergsma, werkman te Sondel. In 1927 is er een bijbouw en in 1955 een aanbouw. In 1962 gaat het naar Harmen Balstra door verkoping veehouder te Sondel, later Spekendorf in West Duitsland (1973). Daana Pinne Veltman.
30 januari 1920 worden vergunning verleend aan Doeke Balstra en Hotze Bergsma voor de bouw van een woonhuis afmeting 5.00 x 8.25 mtr. Johannes Visser is de aannemer. 5 oktober 1927 wordt vergunning verleend aan D. Balstra voor de bouw van een schuur met verstalling afmeting 10.50 x 11.25 schuur met vallend- en voor en achterdak. De mendeuren inspringend.
1916 – 1920
In 1916, op de hedendaagse Beuckenswijkstraat 34 woonden toen:
Cornelis (Kees) Bergsma geboren op 2 jan. 1865 te Wijckel, arbeider, zv. Ids Atzes Bergsma en Antje Cornelis Ploegstra.
Hij trouwde op 28 nov. 1891 met Klaasje Jetske Bakker, geb. 7 okt. 1868 te St. Nicolaasga, overleden 12 nov. 1894 te Wijckel. dv van Hotske Rintjes Bakker. Weduwnaar Cornelis woont hier op de Beuckenswijkstraat 34 met zoon Hotze geb. 9 sept. 1890 te Idskenhuizen en dochter Antje geb. 13 april 1894 te Wijckel.
Doeke Balstra geb. 2 april 1892 te Idskenhuizen, arbeider, zv Jan Harmen Balstra en Grietje Jans Buisma.
Hij trouwt 18 maart 1916 te Balk met Antje Bergsma en komt erbij in wonen.
Kinderen worden geboren:
Cornelis Balstra , 28 febr. 1918 te Sondel.
Jan Balstra, 10 maart 1920 te Sondel.
24 dec. 1919 passeert een akte bij de Notaris te Balk voor de verkoop van percelen aan de Noorderreed, Balk, sectie C nummers 108, 110, 964, 965 samen groot 01.80.10 ha. Dezen zijn eigendom van Bate en Marten Aukema, woonachtig in Nijemirdum/Sondel (=Beuckenswijkstraat 21).
Na passeren van de akte worden deze nummers tezamen nu C1689.
1920 – 1950
Begin januari 1920 wordt op dit perceel een woonhuis gebouwd voor Fam. Doeke Balstra.
20 mei 1920 is de woning klaar en gaat de Familie Bergsma/ Balstra naar de nieuwe woning met nummer 66a. Doeke Balstra is nu Hoofd, zijn zwager Hotze Bergsma doet financieel ook een duit in het zakje bij de bouw van de nieuwe woning, maar Hotze gaat op 10 maart 1922 naar Lemmer, hij is chauffeur van beroep. Hij trouwt op 1 juni 1922 te Balk met Fopje Postma geb. 20 okt. 1894 te Oudemirdum.
Bij Doeke en Antje komt de wieg nog 5 maal over de vloer:
Klaasje Balstra geb. 21 nov. 1921 te Sondel,
Hotze Balstra 28 nov. 1924 te Sondel,
Grietje Balstra 26 okt. 1926 te Sondel,
Jetske Balstra 24 nov. 1928 te Sondel,
Harmen Balstra 30 okt. 1935 te Sondel.
1 aug. 1927 is er een akte van boedelscheiding tussen Doeke Balstra en zijn zwager Hotze Bergsma. Hotze wordt door Doeke uitgekocht.
1942 krijgen Doeke en zijn jongens te maken met de Duitsers van Kamp Eisbār. Hij krijgt van de Duitsers aanzegging om een gedeelte van zijn bouwland niet meer te betreden. Doeke vraag om schadeloosstelling. Er wordt een berekening op losgelaten over de 2 pondemaat die is gevorderd en die al is ingezaaid met rogge en bieten.
Mei 1949 verhuisd Jan Balstra, getrouwd met Holk Bouwman naar de Delbuursterweg 5, maar is nog wel veehouder mee op de nu Noorderreed 1.
Cornelis Bergsma overlijdt op 15 mei 1950 op 85-jarige leeftijd.
1950 – 1970
Voor 1955 wordt naast de boerderij een eigengemaakte hooikap gemaakt die een vaste hoogte had met dakpannen op de kap, maar deze stortte ter aarde door een krachtige storm, een oorverdovend lawaai. Vervolgens wordt een kapschuur gebouwd, zoals die er nu staat. Op meerdere plekken op het erf hadden Doeke en zijn jongens hooi opgezet in ronde bulten. Doeke had thuis niet veel land en dus maaiden (met maaimachine) ze het gras van de bermen in de NOP richting Urk om er hooi van te maken. De hele dag van huis van ‘s morgens tot ‘s avonds. En dat alles met paard en wagen(s). Vanaf de Norde liep Doeke nog even snel naar de bakker in Sondel en haalde daar een paar repen koek voor de hele dag.
De paarden liepen gewoon door en Doeke haalde de paarden dan wel weer in. De viervoeters waren veel op de weg dus die weten de richting wel. Door te weinig land en er meer melkvee kwam haalden de Balstra’s ook veel voederbieten uit de polder.
Op een gegeven moment hadden Doeke en zijn jongens Kees, Hotze en Harmen een 30 a 35 melkkoeien en totaal 3.93 hectare land.
1960 laat Doeke Balstra een dubbele woning bouwen aan de Noorderreed (3 en 5) naast zijn boerderij bouwen voor hem en zijn vrouw Antje en zoon Hotze die oktober 1961 met Maaike Bruinewoud geb. 19 juni 1932 te Sneek dv. Thomas Bruinewold en Nelligje Fledderus trouwt.
Ze krijgen 3 kinderen.
Harmen trouwt 24 okt. 1962 met Hennie Hoekstra en blijven op de boerderij, deze komt nu op naam van Harmen Doekes Balstra (1936-1987 te Spekendorf-(D) te staan. Harmen en Hennie gaan rond 1970 naar Tjerkgaast – Gaestdyk 66 en daarna naar Duitsland.
1970 – ….
Doeke en Antje Balstra en zoon Kees komen dan weer terug op de boerderij. Dec. 1972 overlijden Doeke en Antje aan kolendampvergiftiging. Kees blijft nu alleen achter op de boerderij en Maaike brengt hem elke dag eten. Door gladde wegen in januari 1976 verongelukt Maaike Balstra-Bruinewoud op de fiets. Hotze stopt daarna met de melkveehouderij en op 9 januari 1985 overlijdt hij in Franeker.
Buurman Rinze huurt tijdelijk 2 hectare grasland van Hotze, maar okt. 1977 worden deze landerijen verkocht. De andere 2 hectare grasland huurt Pinne Veltman zv. Liekele Veltman en Trijntje Visser, van Harmen Balstra, samen met de boerderij. De melkkoeien van Pinne komen hier nu ook te staan, maar Kees woont nog steeds in de boerderij. Nadat Kees ook is vertrokken komen vanuit Balk.
Mei 1977, Pinne en Janny komen op de boerderij te wonen en kopen de boerderij in 1990 van Hennie Balstra-Hoekstra, vrouw van Harmen Balstra, toen is de ligbox ook gezet.
Pinne heeft ook nog veel met melkbussen gesleept bij de Swarten, een melkrit op Osingahuizen die overgenomen was van Geert Klootwijk rond 1960. Pinne had zijn melkkoeien hier en daar staan maar nu alles mooi bij elkaar op de Noorderreed 1.
