Sondelerdyk 5
In 1832 kadastraal als weiland en in eigendom van Jan Obbes, landbouwer te Tacozijl. Nog voor 1840 verkocht aan Gerard Regnerus Gerlacius van Swinderen. Door vererving in 1881 naar Jan Hendrik Frans Karel van Swinderen. 1890 Wilco Julius van Welderen Rengers, rijksadvocaat te Leeuwarden.
In 1911 wordt het aan de N.V. “De Landbouwonderneming Stania” te Leeuwarden overgedaan. E. van Welderen is directeur. In 1929 wordt er een boerderij gebouwd. In 1936 is Dr. Johan Edzart van Welderen baron Rengers, secr. “Friesch Rundvee Stamboek” te IJsbrechtum de eigenaar.
Na de brand wordt het in 1941 herbouwd. In 1963 is vrouwe Danielle baronesse van Welderen te ’s Gravenhage de eigenaresse.
1992 is Jitze vd Meer eigenaar.
1920 – 1930
4 maart 1929 wordt vergunning verleend voor de bouw van een boerderij. De aannemer is Hillebrand Visser uit Lemmer. De boerderij krijgt nummer 12a. 2 sept. 1940 brand de boerderij af vanwege hooibroei en wordt in 1941 gelijkwaardig weer herbouwd.
14 mei 1929 komen van de Brekkenpolder Jan Vochteloo, geboren 29 maart 1884 te Oldeberkoop als zn van Wouter Jans Vochteloo en Aaltje Korf op de boerderij, getrouwd op 12 september 1908 te Westellingwerf met Siebrig Taconis, geboren 22 september 1885 te Langweer al dochter van Ynze Taconis en Dooite Hamersma.
Kinderen:
vr-zoon; Willem van der Tempel geboren 1905 te Meschenich (D)
vr-zoon; Ynze van der Tempel geboren 1905 te Meschenich (D)
dochter; Aaltje Vochteloo geboren 13 september 1909 te Holthausen (D)
Gerrit Betsema geboren 6 februari 1915 te Nijemirdum is arbeider.
Atje Poepjes geboren 21 juli 1909 te Wijckel is dienstbode.
1930 – 1940
Jan Vochteloo, veehouder van beroep en zijn vrouw Siebrig Taconis en hun kinderen Willem , Ynze en Aaltje.
Aaltje van der Tempel trouwt op 3 mei 1932 te Balk met bakker Harmen Visser geboren 1 mei 1909 te Sondel, zv Tjeerd Visser en Geeske Schilstra. Ze verhuizen naar Sneek.
Willem van der Tempel gaat op 12 mei 1934 naar de Nooderreed 18 waar hij op 31 mei 1934 trouwt met
Tiertje Freerks Smink geboren 23 oktober 1910 te Sondel, dv van Freerk Smink en Idskje Jorritsma.
Dochter Idskje wordt hier op 25 maart 1935 geboren, eind 1935 verhuizen ze naar de Groene Singel 2.
Ynze van der Tempel trouwt op 14 nov. 1935 met Iek Smink, geboren 19 dec. 1910 te Harich, dv van Freerk Smink en Sjoukje de Koe.
Beiden vertrekken nu naar de Noorderreed 18 en zijn daar veehouder.
In deze 10 jaar is het een komen en gaan van arbeiders en dienstbodes op de Sondelerdyk 5.
Rimmelt de Jong – boerenknecht geboren, 3 juli 1912 te Bukum.
Tjipke Reidsma – boerenknecht, geboren 19 jan. 1917 te Ferwoude.
Rooske Hage – dienstbode, geboren 13 jan. 1918 te Oudemirdum.
Willem Feenstra – boerenknecht, geboren 8 juni 1910 te Nijemirdum.
Frans Zandburg – boerenknecht, 14 juli 1921 te Arnhem.
Brechtsje Koopmans – dienstbode, geboren15 aug. 1918 te Oosterzee.
Tjitze de Groot – boerenknecht, geboren 30 juni 1909 te Goingarijp.
Marten van Dijk – boerenknecht, geboren 26 okt. 1920 te Balk.
Ype Jacobus Reidsma – boerenknecht, geboren 12 aug. 1922 te Ferwoude.
Op 4 mei 1938 (moeten) vertrekken Willem vd Tempel en Tiertje Freerks Smink met hun 2 kinderen van de Groene Singel 2 naar hoogstwaarschijnlijk de Plattedyk 30, nu Henk vd Meer.
Ze gaan met paard en wagen vol goederen die kant op, moeder Tiertje loopt op alle dage, bij de Sondelerdyk 5 aangekomen waar Willem zijn moeder Siebrig met haar man Jan Vochteloo wonen, gaan ze naar binnen en bevalt Tiertje van een dochter. ‘s Middags overlijdt de moeder aan complicaties van de bevalling.
4 mei 1938 komt de Familie Willem van der Tempel met dochter Idskje en zoon Ids en de net geboren dochter Tiertje Siebrig er bij in wonen, wellicht vanwege het overlijden van zijn vrouw Tiertje of dat zij al van plan waren er bij in te trekken.
Dochter Idskje gaat van okt. 1938 tot aug. 1939 bij pake Freerk en beppe Idskje Smink in Sondel wonen aan de Beuckenswijkstraat 42.
Meer boerenknechten en dienstbodes wisselen van boerenbedrijf.
Aukje Veldman – dienstbode, geboren 5 mei 1912 te Ruigahuizen( Sondel) komt op 14 juli 1938 en gaat okt. 1938 weer weg.
Sjoerd Melchers – boerenknecht, geboren 20 aug. 1916 te Hemelum komt op 29 nov. 1938 en gaat 12 mei 1939 weer weg.
Lucas van Dijk – boerenknecht, geboren 1 maart 1922 te Oudemirdum komt op 19 dec. 1938.
Hiltje Postma – huishoudster, geboren 4 maart 1913 te Bornwerd komt op 23 mei 1939.
Mei/juni 1939
Willem van der Tempel gaat met zoon Ids en dochter Tiertje Siebrig en huishoudster Hiltje Postma naar de Plattedyk 30 (Henk van der Meer).
Dochter Idskje komt 12 aug. 1939 naar de Plattedyk 30.
1940 -1950
Jan Vochteloo, veehouder van beroep en zijn vrouw Siebrig Taconis.
Wouter Kraak, geboren 13 sept. 1902 te Sloten is vanaf 1945 arbeider.
Jan Vochteloo en zijn vrouw Siebrig Taconis hebben een tijdje vastgezeten vanwege hun Duits gezindheid.
Stoffel op de Hoek, geboren 1918 te Nijemirdum is vanaf 8 febr. 1946 tot 16 mei 1946 even de waarnemend veehouder op dit stee. Hij vertrekt dan naar zijn schoonvader Titte van der Goot die op de Sondelerdyk 7, woont.
Familie Wouter Kraak verhuisd dan op 12 mei 1946 naar de boerderij en gaan 1 juli 1946 weer terug naar de Jac. Boomsmastraat 1.
Familie Vochteloo komt dan weer op de boerderij.
1950 – 1960
Jan Vochteloo, veehouder van beroep en zijn vrouw Siebrig Taconis.
28 april 1954 is op de boerderij boelgoed. Familie Vochteloo vertrekt.
Gosse van der Meer geboren 24 nov. 1900, zv Jitze Gosse van der Meer en Baukje Pieters Klopsma komt met zijn
vrouw Jitske de Vries, geboren 9 juli 1904 te Britsum, dv Pieter de Vries en Jeltje Bruinsma
op de boerderij van uit de Brekkenpolder. Hun zoon Johannes blijft daar en wordt er veehouder.
Wouter Kraak is tot 1958 arbeider op de Sondelerdyk 5. Hij gaat naar de Ywert naar Doede van der Wal.
Jelle Bosma komt nu als arbeider, zv Hains Bosma en Jacobje van Dijk.
1960 – 1970
Jitze van der Meer, geboren 10 aug. 1923 te Roodkerk, zv Gosse vd Meer en Jitske de Vries getrouwd op 4 dec. 1951 te Nijega met
Attje van der Wal, geboren 2 nov. 1924 te Nijega. Zij komen als zetboer bij Oenkerk in de buurt vandaan via Balk op de boerderij rond 1961.
Kinderen:
Doete van der Meer
Jikke van der Meer
Gosse van der Meer
Jeltje van der Meer
Johannes van der Meer
Roelof van der Meer.
Arbeider Jelle Bosma vertrekt in 1962 om boer te worden op Sondel.
1970 – ……………
1994 – Jitze van der Meer en Attje van der Wal verhuizen naar de NOP.
1994 – Gosse van der Meer trouwt met Yneke Vermuë en zijn tot hedentendage veehouder op de Sondelerdyk 5.