Bij deze boom heeft in 1841 een moord plaatsgevonden vlak na de ,,Wyldemerk”. Het is begrijpelijk dat deze lage misdaad veel stof en geruchten tot speculatie heeft doen opwaaien, welke nog vele jaren daarna, zelfs nog in onze tijd, de spraakmakende gemeente heeft beziggehouden. De juiste toedracht van deze moord is nooit bekend geworden, zoal dan niet gepubliceerd geworden. Er hebben vermoedelijk ook verschillende versies een roddeltoer door de Gaasterlandse landouwen gemaakt, gelet op twee historisch verschillende verhalen over dat tragisch voorval.
Hepkema heeft hierover in een reisverslag over verschillende Gaasterlandse dorpen het volgende geschreven: ,,Ter Wildemarkt” hoorde ik nog gewagen van Schinderhannes een beruchte inbreker en straatrover, die zich later aan ’t hoofd van een bende plaatste en hoewel hij nimmer moord pleegde, toch als misdadiger onder beulshanden stierf, den 21ste november 1803.

Schinderhannes was een Duitscher en had rondgezworven in de Rijnstreek, doch jaren na zijn dood verscheen een zijner nakomelingen (een zoon) als schareslijp meermalen ter Wildemarkt. Men noemde hem ,,de Swarte Skearslyper (om zijn zigeunerachtig uiterlijk, bruin gezicht en pikzwart haar). Toen er omstreeks 50 jaar geleden (1841) in schemer- avond op den weg naar Balk bij gelegenheid der gehouden Vrijstermarkt” een moord werd gepleegd op een 23-jarige boerendochter van Harich, die om boodschappen uit was, zou men den zwarten Schinderhannes gaarne als den dader hebben aangewezen, doch er rezen in plaats zulke zware vermoedens tegen iemand uit de buurt van Wyckel, dat deze door de ,,Wytsjers” – zo noemde men de veldwachters werd gevangen genomen en opgebracht. Wanneer men den rijweg gaat van Kippenburg naar Balk vindt men aan de linkerhand van den weg een vrij zwaren eikenboom op den berm staan. In den bast van dien boom staat met groote letters gesneden: ,,Johannes, Johannes moord niet meer.” Dat is er in gesneden direct na den even genoemden moord en langen tijd is er voor gezorgd, dat de letters niet vergroeiden, doch in de laatste jaren heeft men het ,,aanscherpen” nagelaten, zodat de waarschuwing nog slechts met moeite te lezen is. ’t Verminkte lijk van ’t meisje werd door haar eigen moeder gevonden bij dezen gedenkwaardige boom: de stam was met bloed bespat, zegt de overlevering en de bloedvlekken bleken. ,,onuitwisbaar”, hoorde men eenige jaren geleden nog verhalen. Opmerkelijk intussen mag heetten, dat de gemeente bij de onteigening der bermen dezen boom, niettegenstaande hij buiten de rooilijn staat, ongemoeid heeft gelaten en dat aan den publieke weg met vrij drukke passage die ,,Moord niet in leven is gebleven tot op den dag van heden. Volledigheidshalve zij nog medegedeeld, dat het onschuldige meisje is gevallen als slachtoffer van lage wraak en dat de vermoedelijke schuldige wegens gebrek aan bewijs later weder op vrije voeten is gesteld, doch zijn overige levensdagen in hoogst treurige omstandigheden heeft geëindigd. Anderen beweren dat hij in de gevangenis al vrij spoedig van ,,wroeging is gestorven.”

Tot zover het verslag van Hepkema citerend. Ook mevrouw L. Post – Beuckens geeft in het nummer ,,Sljucht en Rjucht” van zaterdag 27 september 1941, een beschrijving van de moord wat we hier ook zullen weergeven. ,,Oer it forhael, lyk as Hepkema det fôrtelt is noch gâns forsheel. Sa wurd der forteld, det de wurden yn de beam wierne: ,,Jonannes Annes moord niet meer, en ek: Johannes Ages moord niet meer.” Likernôch 1912 wier it opskrift noch sahwet krekt to lêzen, nou stiet der noch tige dúdlik: Moord.
Oer it moardgefal haw ik âlde Gaesterlanners fortellen heard. Immen sei, det de moard dien wier troch greatfeint fen de jongfaem hjar heit. De boer en de feint krigen spil en tsjin de lytsfeint hie de greatfeint sein. hv scoe it de boer wol ynpiperje. Do’t de dochter op in Snjeontojoun út. Balk kaem mei boadskippen, wachte er hjar op en ,,draeide hjar de nekke om. Hy goaide hjar yn ‘e droege bermsleat en die hwet swatte modder en hwet blêdden op it lyk. Dêr laei hja, it gouden earizer noch op, wol in bewiis, dat it net om jild to dwaen wier.
 It plak dêr ’t hja laei, wier by in ikebeam oan’e noard- kant fen’e Houtdyk (wei by de Luts lâns fen Balk nei Kipenburch), in pear hûndert meter fan de Star-Numan brêge of, ek wol Ruchfrústerbrêge neamd nei Balk op. ’t Is in ikebeam, wol twa trije kear sa grou as de oaren yn de rige en op it plak, der ’t foarhinne it âld Tsjerkepaedsje nei Harich op ‘e Houtdyk út kaem. Det Tsjerkepaedtsje hat hja lâns moaten om to Harich thús to kommen. Nêst har founen hja in Dimterkoeke. ’t Bem moast der fan har eigen Mem foun wêze. Dy foun earst bloeds- patten op ‘e beam en do yn ‘e sleat dochter formoarde. In oarenien woe ha, it eat hjar eigen wier in ljèafdedrama.
In naeister út Balk hie forkearing mei in feint út Balk. De naeister makke de forkearing út. Op in jounkaem hja fen Kipenburch dêr’t hja de deisnaeid hie. Op it plak fen de ikebeam wachte hjar âlde feint op hjar: hja krigen wirden en hy makke hjar fan kant. De oare deis founen hja de faem mei de halsútsnien. Der wennet ek noch ,,fiere” famylje fen de formoarde faem yn Gaesterlân. 

Sa haw ik it fehael fortellen heard (lyk it yn de famylje fen âlder op âlder oerdien is) fen in frou op jierren, dy’t pake sizze moast tsjin in broer fen it formoarde fromminske. It frommiske wier 23 jier en hiet Ymkje Jans de Vries. Hja gyng de joune nei Balk, kocht in healpoun koekjes en in Dimterkoeke. De moardner mette har op ‘e hinnereis en frege, har, hwer ’t hja lâns soe. Hjà sei it him sûnder erch. Mar do koe hy syn slach slaen en hja kaem net wer thús. De oare moarns waerd hja foun ,,mei de holle der ôf” en wolle yn ‘e mûle. Dy wolle wüşde op in skiep, dêr’t de boer en de moard- ner spil oer hawn hiene. De moardner hie de boer drige: ,,Ik seil it op in famyljelid wreke. ,,Oer it fierdere forrin noch, de moardner waerd ûnder forhoar nommen mar der wier net genôch bewiis tsjin him, det hy kaem frij. Hy moast op syn stjerbêd alles fan de moard bekend hawwe.” Dit zijn dan de verschillende versies van het moordverhaal over een moord waarvan de dader zijn wel verdiende straf heeft ontlopen zo mogen we wel aannemen. Stam van de bewuste eikeboom waar voor meer dan honderd jaar een lafhartige moord heeft plaatsgevonden. In de stam staan nog steeds de woorden ,,Moordboom” te lezen.
1 februari 1978…