Oude Sondeler Polder

Oude Sondeler Polder

Gegevens overgenomen uit het notulenboek van de Oude Sondeler Polder, van de jaren 1935 – 1966. Met dank aan de Fam. Willem de Vries. En Frans Smits van een Contract van Bemaling in de Zomerpolder van Maart 1962

Notulenboek van de oude Sondeler polder te Sondel 29 dec.1937

Op 4 maart 1938 benoemd tot het bestuur van de Oude Sondeler Polder.
P. Boomsma voor twee jaar aftr. 1940
F. Smits voor 4 jaar aftr. 1942
Durk Pelsma benoemd tot bestuurslid aftr. 1944
F. Smits benoemd tot bestuurslid aftr. 1946

31 maart 1943 benoemd  P. Boomsma secr-penn aftr. 1946
31 maart 1943 benoemd  W. de Vries voorz. aftr. 1944
3 maart 1944 benoemd   W. de Vries ,,, , aftr. 1948
8 maart 1946 benoemd   P. Boomsma secr-penn aftr. 1950
4 maart 1948 benoemd   W. de Vries voorz. aftr. 1952
6 maart 1950 benoemd   P. Boomsma secr – penn aftr. 1954
7 maart 1952 benoemd   W. de Vries voorz. aftr. 1956
8 maart 1954 benoemd   P. Boomsma secr – penn aftr. 1958
4 maart 1957 benoemd   W. de Vries voorz. aftr. 1960
7 maart 1958 benoemd   P. Boomsma secr. Penn aftr. 1962

Notulen van de bijeenkomst van de ingelanden van de Oude Sondeler Polder bij de molen. 

Daar het lopende werk in de molen nodig aan herstel toe is werd besloten niet elkaar te beraadslagen hoe dit euvel moet worden opgelost. Elk zag toen wel dat het zoo niet langer vertrouwd was en dat het spoedig wel stuk zou gaan. 
Na lang hierover gesproken te hebben werd op het laatst besloten om eerst prijsopgaven te vragen wat het herstellen zou moeten kosten. Voorgesteld werd om prijsopgaaf te vragen aan Egge vd Veer met behulp van Yze de Jong. 
Dit werd gedaan en de volgende dag werd door genoemde personen en mij de molen bezien en aangewezen wat moest worden hersteld. Des andere daags zou ik komen om dan uitslag te krijgen, toen ik kwam waren ze wel met hun drieën bijeen. H. vd Veer, Egge vd Veer en Yze de Jong. 
H. vd Veer raadde het Egge niet aan om een prijs opgaaf te geven, en Yze zei wil mij in deze tijd van het jaar niet met de molen bemoeien, zoo dat Egge er geheel van afzag en wij wel moesten bedenken wat deden, want in Wijckel was ook een hele som geld aan de molen spandeerd en betrekkelijk weggegooid geld want die zijn ook al overgegaan tot een ruwolie motor.

P. Boomsma Voorz
F. Smits secr.

Notulen van de vergadering van de ingelanden der Oude Sondeler Polder op 4 jan. ‘s morgens half tien bij van Netten.

Aanwezig 10 personen. Eerst werd door de secr/penn verslag uitgebracht wat in de vorige notulen is vermeld vanwege de begroting van Egge vd Veer. Nu gingen er stemmen op om nieuwe prijsopgaaf te vragen van een windmotor en anderen stelden voor een ruwolie dieselmotor. 
Na lang en breed dit besproken te hebben werd op het laatst besloten om aan Hogeveen van Balk prijsopgaaf te vragen over een windmotor met onderwerk en van een ruwolie dieselmotor met alle bijwerk. 
En een hulpbemaling moest stellen zoolang die het nieuwe gemaal in werking werd gesteld.

En aan Spaans van Hoofddorp prijsopgaaf te vragen van een ruwolie dieselmotor die voldoende kracht had om de Polder voldoende te bemalen.
Aan de sec / penn werd opgedragen om Hogeveen een Spaans aanwijzing te doen dit te berichten en alzoo besloten.
En hiermede werd deze vergadering gesloten. De inschrijving brieven moesten voor 16 januari worden ingeleverd.

P. Boomsma Voorz.
F. smits secr. Penn

Notulen van de vergadering van ingelanden der Oude Sondeler Polder op 16 jan 1937 ‘s morgens 9 uur bij van Netten.

Eerst werd de inschrijving van Hogeveen voor gelezen en met veel omschrijving was de eindsom dat de windmotor moest kosten bovenbouw Fl. 1650,-
En de onderbouw Fl. 1145,-
Samen Fl. 2795,-
En van de ruwolie dieselmotor (Deutz) waren de kosten voor bovenbouw Fl. 1575,-,
en de onderbouw Fl. 955,- samen Fl. 2530,-
Dit was dan een dieselmotor van 6- 8 Pk en een vijzel van 80 cm doorsnee en wat de hulpmotor aangaat deze moest kosten Fl. 80,- ineens en verder Fl. 3,- per dag.

Nu werd de inschrijvingsbrief van Spaans voorgelezen, deze was veel beknopter en de uitslag was dat deze een Engelsch Lister dieselmotor wou leveren met andere bouw en hulpmotor voor Fl. 2375,- en dan een motor van 12 –15 PK en een vijzel van doorsnee 105.
De levering, betalings en garante constructie waren van beide even solied. De bespreking die hierop volgde was van dien aard dat met algemene stemmen word gesloten om Spaans als leverancier aan te wijzen. Daar de hier Spaans in de buurt was werd besloten om hem op de vergadering te roepen, en dan de zaak mondelijk met hem bespreken.

De voorzitter deelde hem mede dat hij de laagste inschrijving met algemene stemmen de gunning op zijn was persoon was gevallen, maar de vergadering had niet gedacht dat de begrooting nu Fl. 200,- hooger moest zijn als voor anderhalf jaar geleden.
Spaans legde uit dat de macherijen? nog veel meer omhoog was gegaan, maar het kon dan ook geen cent lager als de inschrijvers was, want ik ben allen hier gekomen als ik al de laagste inschrijver was, en de gunning krijg, om de motor dan dadelijk te bestellen want ze gaan alle weken in prijs omhoog.

Doch werd nog ten sterkste geprobeerd om er nog Fl. 100,- of Fl. 50,- af te krijgen, maar Spaans bepleite ten stelligste dat het onmogelijk was en als er dan niets meer aan gedaan kon worden werd de levering gegund aan den Heer Spaans te Hoofddorp voor de som van Fl. 2375,-
Daar de molen toen nog in staat was om de polder droog te houden, werd met elkaar goed gevonden om dan de motor in de maand april te plaatsen. Maar mocht de molen het opgeven dan moest hij geplaatst worden op de eerste aanmaning. Na alles goed besproken te hebben werd deze vergadering gesloten.

P. Boomsma Voorz.
F. Smits secr. Penn

Na het einde van deze vergadering ging er een stem op hoe en waar het geld geleend worden. Eerst werd naar voren gebracht de Boerenleenbank te Balk, maar dit vond geen bijval. Toen werd gezegd is het niet beter dat de ingelanden het dan vijf personen van ieder Fl. 500,- tegen 4% en de zaak is in orde, dit werd met algemene stemmen goed gevonden en dan des jaars Fl. 100, – af te lossen.Wie eerst Fl.100,- zou worden afgelost zou in de vergadering van 19 maart 1938 bepaald worden. Fl.1000,- werd dadelijk toegezegd n.l. O. Bruinsma, Fl. 500,- J.Jorritsma Fl. 500,- . Voorlopig meenden wij dat wij ons zoo konden redden maar het bleek al gauw dat wij nog Fl. 500,- noodig hadden. Toen dit bekend was geworden melde zich al gauw een aan n.l. Wiebe de Vries die ook wel Fl. 500,- wou leenen tegen 4,7 %per jaar.
Deze leening werd aangegaan voor een tijd van 25 jaar n.l. van 15 mei 1937 tot 14 mei 1962.
Mocht er wat gebeuren dat het geld noodzakelijk moest worden opgevraagd dan werd zou alle medewerking verleend worden.

P. Boomsma Voorz.
F. Smits Secr. Penn

Notulen van de vergadering en de bijeenkomst bij de molen der ingelanden van de Sondeler Polder te Sondel.

Het was op den 15 Mei 1937 dat de dieselmotor bemaling officieel werd geopend. Als dan zou ook de afbraak onder de ingelanden verkocht worden, de opkomst was slecht er waren maar 7 personen. Maar omdat het slecht weer was werd een half uur langer gewacht als op de agenda stond. Eerst werd afbrak van de molen verkocht het welk Fl. 14 ,- opbracht in tussen was Spaans ook gearriveerd en werd de werking der motor bezichtigd die zeer goed werk leverde want hij gooide veel water op en de bediening was zeer eenvoudig nadat elk zijn goedkeuring er over gezegd had werd de vergadering bij van Netten voortgezet.

Tijdens de vergadering is er nog al wat gebeurd en veranderd maar dat hoop ik straks in mijn verslag naar voren te brengen. Eerst werd door de secr penn F. Smits naar voren gebracht dat hij tien gulden in rekening bracht voor het opredden en in orde brengen van het molenerf. Hier werd weinig over gesproken, maar later werd mij gezegt dat er in de vergadering waren die daar niet mee tevreden waren en als dat zoo is wou ik gaarne dat dat nu gezegd word. 
Want hier later over te spreken vindt ik niet netjes. Toen werd de vraag naar voren gebracht wie moet de brandstof van de hulpmotor betalen want dat bedroeg ruim Fl. 20,- .

De heer Spaans zei dat dit voor rekening van den Polder kwam dat was altijd het gebruik, of het moest voor dien tijd afgeproken geweest zijn, dit was niet naar genoegen van de vergadering want wij waren maar in de stelligste gedachte dat dit voor rekening voor Spaans was. Deze beweerde ten stelligste dat hij hier nooit aan gedacht heeft en dat de grondwerkzaamheden hem geducht zijn tegengevallen zoo dat hij er niet aan denk om hiertoe over te gaan het geen hij ook nog nooit gedaan heeft.

Dit verschil werd van alle kanten krachtig besproken maar er werd geen weg gevonden die het volle tevredenheid van beide kanten was tot op laatst de Voorz Boomsma naar voren bracht als wij U nu dadelijk betalen dan geeft U zeker toch 1% of Fl. 25,- reductie, want dan betalen wij u dadelijk. Dit gaf de doorslag want Spaans wou gaarne geld zien en daarom nam hij hier genoegen mee, alzoo werd aan de Heer Spaans uitbetaald de som van Fl. 2375,- min Fl. 25,- . 

Nu deze oplossing tot alle genoegen was werd alles nog eens goed besproken, zoo kwam ook naar voren wie moet nu aangesteld worden om de motor te bemalen. Twee melden zich aan die dit wel wilden doen n.l. 
T. Zandstra en F. Smits. Dit maalgeld werd nu vast gesteld op Fl. 40,- per jaar en tien gulden voor de boekhouderij.
Eerst genoemde wou de motor wel bemalen maar de boekhouding zag hij tegenop, zodat aangesteld werd 
F. Smits. Meer belangrijks werd er niet meer besproken en bedankte de voorz de aanwezigen voor hun opkomst en sloot hiermede deze vergadering.

P. Boomsma Voorz.
F. Smits Secr Penn.

Notulen van de vergadering die gehouden is den 5 Aug 1937 ‘s avonds 7 uur bij F. Smits.

Aanwezig 8 personen. De Voorzitter legt eerst uit waarom deze vergadering is belegd. N.l. dat de ingelanden van het buitenland ten Zuid Oosten van de Oude Polder met de vraag tot het bestuur zijn gekomen dat zij van plan zijn dit buitenland in de zomerpolder te brengen en als de Oude Polder ook genegen was dit land pm 70 pondemaat te bemalen van 1 Maart tot 1 November en als dit genoeg gevonden werd, want het maalloon dan was per pondemaat en per jaar. Punt 1 werd eerst besproken en daar de vergadering meende dat het van beide kanten voordeel opleverde was het zo goed.

Krite als de Oude Polder werd dit goed gevonden en alzoo aangenomen.
Wat het maalgeld betreft hierin was nog al wat verschil, de een meende dat 70% van de Omslag van de Oude Polder het beste was, maar een ander beweerde dat een gulden per jaar en per pondemaat zeer billik was. 
Alle beide werden ze eerst goed besproken, maar het laatste werd het beste gevonden en alzoo besloten. 

Er werd nu aan de secr opdracht gegeven om de ingelanden van het buitenland mede te deelen dat beide vragen waren ingewilligd dat zij het land wel wilden bemalen en tegen een maalgeld van 1 gulden per pondemaat en per 9 maanden, met dien verstande als de ruwolie boven de 6 cent komt zij moeten bijbetalen en dat dit aanging voor een tijd van 25 jaar. 
De nadruk werd er nog op gegeven dat dit per contract werd om schreven en van alle ingelanden was ondertekend. Na deze bespreking werd door de secr F. Smits naar voren gebracht hoe en waar moet nu de afrekeningsvergadering zijn, bij meerderheid van stemmen werd toen besloten om dit te houden bij F. Smits en de onkosten in rekening te brengen.
Niets meer te bespreken dankt de Voorzitter de ingelanden voor hun opkomst en sluit hiermede deze vergadering.


P. Boomsma Voorz.
F. Smits secr.

Notulen van de vergadering der ingelanden der Oude Sondeler Polder te Sondel op vrijdag 4 maart 1938 ‘s morgens 9 uur bij F. Smits.

Daar er maar een bestuur voor een jaar was benoemd kwam eerst aan de orde moet dit zoo blijven, als zullen er volgens het contract twee benoemd worden. De gedachten van de vergadering was om u volgens het contract te benoemen en dan een voor vier jaar een voor twee jaar. 
Bij stemming werd benoemd voor vier jaar F. Smits en voor twee jaar P.Boomsma. Het salaris van het Polderbeheer werd in een der vergadering vast gesteld op Fl. 20,- voor beheer boekhouding en vergaderkosten. 
Vervolgens werden de notulen voorgelezen van de vergaderingen die in 1937 waren gehouden die onveranderd werden goedgekeurd. Want opmerkingen werden niet gemaakt. Nu werden de uitgaven en inkomsten voor gelezen. De eindcijfers waren de inkomsten Fl. 3212,38 en de uitgaven waren Fl. 3003,69 alzoo een batig saldo van Fl. 208,69.

Nu kwam aan de orde het maalloon van de motor. Door de sec penningen werd hierop geantwoord dat hij de motor weer een jaar wou bedienen voor de som van Fl. 40,- 
Hier had niemand wat op tegen zoodat dit weer een jaar werd gegund. Nu kwam aan de orde hoe moet het met de aflossing want er was wel besloten dat er jaarlijks Fl. 100,- moest worden afgelost, maar hoe en op wat manier was nog niet besproken, over de algemene bespreking kwam men overeen dat nu er Fl. 2500,- was geleed dit in 5 deelen te verdelen omdat er aandeelhouders waren van Fl. 500,- zoodat die 500 geleend had kreeg in de vijf jaar beurt en die Fl.1000,- geleend had twee beurten in de vijf jaar zou krijgen, dit werd goed gevonden en alzoo kreeg over 1938 de beurt van Fl. 100,- van het geleende om terug te vangen J. Jorritsma over 1939 , O. Bruinsma in 1940, O. Bruinsma in 1941 , F. Smits en in 1922 W.W. de Vries en in deze volgorde zou het doorgaan.

Aan het einde van de vergadering brengt de secr naar voren dat de boekhouding en de onkosten van de vergadering niet word beloond in dat hij dit een volgend jaar niet weer wil doen voor Fl. 10,-.
Dit punt werd nogal druk besproken waarna de voorz op het laatst naar voren brengt om de vergoeding voortaan te brengen op Fl. 20,- met terug werkende kracht over 1937 – 1938.
Alzoo besloten.
Er waren 11 personen ter vergadering van de 17 ingelanden. Hiermede werd deze vergadering geeindigd en de wensch werd uitgesproken dat wij nu een afdoend gemaal hebben, en tot allen tevredenheid. 
En hiermede sluitte de Voorz de vergadering.

Met algemene stemmen werd goedgekeurd dat het bestuur Fl. 20 kreeg en dat de vergaderings kosten en rekening kon worden gebracht.


P. Boomsma voorz.
F. Smits sec.

Notulen van de vergadering van ingelanden der Oude Sondeler Polder op donderdag 2 maart 1939 
‘s morgens 9 uur bij F. Smits.


Aanwezig 9 personen, eerst werd de omslag betaald, voor de vergadering begon. Na de opening der vergadering werden eerst de notulen van de vorige vergadering voorgelezen goed gekeurd en getekend. In het verslag van het jaar 38 –39 kon men hooren wat er in dat jaar was gebeurt en kon de goedkeuring wegdragen. 

Eerst werd door de secr medegedeeld dat Wiebe de Vries met de aankoop van zijn huis het geld dat hij aan de Polder had geleend had aangevraagd, en dat hem dit bedrag Fl. 500,- met renten was uitbetaald. Dit bedrag werd weer geleend van de secr/penn F. Smits tegen 4% per jaar. 
Hierna werden de uitgaven en inkomsten over het jaar 1 mei 1938 – 1 mei 1939 voorgelezen en de eindcijfers waren als volgt , inkomsten Fl. 547,48
Uitgaven waren met het saldo van het vorige jaar dat Fl. 208,69 was.
Alzoo een saldo nog van Fl. 175,46

Nu kwam aan de orde het maalloon over het jaar 1939 – 1940 dit werd weer met algemene stemmen goed gekeurd dat dit weer werd gegund voor Fl. 40,- aan F. Smits. 
Door de voorz werd nu medegedeeld dat een rekening van Spaans van Hoofddorp was in gekomen van de nieuwe kastwielen en onderhoud en montage onkosten van Fl. 47,50 wat niet door de secr/penningm is betaald, door het bestuur van mening is dat dit valt onder de fouten de instructie, en vraag nu de vergadering wat die er van denkt. 
Deze is van oordeel net als het bestuur om niet te betalen daar dit valt onder garantie.
Aan het einde der vergadering komt de vraag naar voren van G. Jaarsma dat volgens zijn inzien door plaatsen van twee pompen het water in de droge zomermaanden wel wat hooger kon blijven, en geeft hierna zijn uiteen zetting. 
Met algemene stemmen wordt goed gevonden, dat het bestuur eens gaat onderzoeken, en als dit volgens hun inzien dit kan, om dan de pompen te plaatsen. Ook werd nog vast gesteld dat het bestuur nu jaarlijks ieder Fl. 10,- krijgt als belooning en dat de vergadering kosten in rekening worden gebracht. 
Deze belooning van Fl. 10,- per bestuurslid gaat ook over het jaar 1938 en de Voorz Boomsma zegt dat hij hiervan Fl.5,- afstaat aan T. Zandstra voor het werk dat hij als derde bestuurslid voor de Polder gedaan heeft.
Niets meer aan de orde sluit de Voorz deze vergadering.


P. Boomsma voorz.
F. Smits secr

Notulen van de vergadering van de ingelanden der Oude Sondeler Polder op vrijdag 23 februari 1940 ‘s morgens
9 uur bij F. Smits

Aanwezig 11 personen. Na eerst de omslag van het jaar 1939 te hebben betaald dat per Mrt Fl. 2,25 bedroeg werd de vergadering voort gezet.
De Voorz.. P. Boomsma opende de vergadering met allen een welkom op deze vergadering toe te roepen en sprak de wensch uit dat alles in de goede orde en tot genoegen van alles ingelanden mag slagen. En geeft hierna het woord aan de secr. Penn tot voorlezen der Notulen der vorige vergadering. Deze werden algemeen goed gekeurd en getekend waarna nu het verslag van de secr volgde over het afgelopen jaar, ook hierover verlangde geen een het woord, en werd alzoo goedgekeurd. Volgt nu punt 4 ingekomen stukken de voornaamste ingekomen stukken werden voorgelezen, en door de secr verder uitgelegd tot genoegen van de vergadering. Volgt nu een opmerking dat het saldo te laag is en dat daaruit nooit alle onkosten uit bestreden kan worden.
De Voorz deelt mede dat dit straks een punt van bespreking word. Nu werden eerst de boeken en bescheiden van de Penn nagezien door T. Beuckens en F. Smink en deze verklaarden dat zij alles in de goede orde hadden bevonden en bevestigden dit met het te ondertekenen.

Volgt nu bestuursverkiezing aft. P.Boomsma voor een tijdvak 1940 – 1944 bij de eerste vrije stemming verwerft P. Boomsma 5 stemmen T. Zandstra 2 stemmen en J. Jorritsma , F.Folkertsma. B.Aukema en D. Pelsma 1 stem dus geen meerderheid en volde een tweede vrije stemming. P. Boomsma 5 , D. Pelsma 3 en J. Jorritsma,
T. Folkertsma en B. Aukema elk een stem, daar er wier geen meerderheid was, volgde nu een stemming tussen P. Boomsma en D. Pelsma. Eerstenoemde verwierf 5 en D. Pelsma 6 stemmen op zich alzoo D. Pelsma gekozen en deze nam zijn benoeming aan.

Nu kwam aan de rode de omslag van de zomerpolder er werd algemeen goed gevonden dat als de stookolie boven de 6 ct per liter kwam dit precent gewijze te verhoogen.
Volgt nu de bespreking over het kassaldo, dit werd overeen gekomen om dit voortaan plm vast te stellen op
Fl. 175 en hierna de omslag te heffen.
Volgt nu het vaststellen van het maalloon, op de vraag wat maalloon er gevraagd werd Fl. 65 gevraagd per jaar, hierover was nogal wat verschil maar er werd overeen gekomen , om het te gunnen voor twee jaar voor Fl. 60,- per jaar.
Alzoo besloten, volgt nu punt rondvraag,
B. Aukema zou gaarne bij zomerdroogte wat meer drinken voor de koeien hebben. De secr zegt dat dit wel mogelijk is als er een pomp vernieuwd word met een schuif.
Besloten wordt om dit te laten uitvoeren door E. vd Veer als die het euvel kan verhelpen.
Niets meer aan de orde bedankt de Voorz de aanwezigen voor hun opkomst en sluit hiermee de vergadering.

Durk Pelsma Voorz
F. Smits sec.

Notulen van de vergadering van ingelanden van de Oude Sondeler Polder op 22 febr 1941 s’ morgens 
9 uur bij F. Smits.


Aanwezig 10 personen. Na eerst de omslag over het jaar 1940 te hebben betaald dat dit jaar door de hooge olie prijzen op 400 per HA was gesteld werd de vergadering voortgezet.
De Voorzitter heet alle aanwezigen welkom op deze bijeenkomst en hoop dat alles naar ieders wil mag verlopen, en verzoek daarna aan de secr van de vorige vergadering na voorlezing werden deze onveranderd goed gekeurd. Hierna werd een kort verslag van de voornaamste dingen die dit jaar zijn geschied door de secr voorgelezen dat ook de goed keuring kon weg dragen.

Hierna werden de boeken en bescheiden nagezien door F. Smink en Wiebe de Vries die verklaarden dat zij alles in de goed orde hadden bevonden en bevestigden dit met het te ondertekenen. De eindcijfers waren van de,
Inkomsten Fl. 666,68
En de uitgaven Fl. 524,05
Alzoo een saldo van Fl. 142,63
Nu wordt er gevraagd als er ook iemand is die wat te vragen heeft. Het bestuur zegt eerst dat de vijzel door hem is schoongemaakt maar dat dit in het vervolg maar door de persoon moet gedaan worden die de motor naziet dit werd algemeen goed gevonden.

Ook werd naar voren gebracht als het hekkelwerk niet wat eerder kan gebeuren, want als de winter wat vroeg invalt moet dit vaak na nieuwjaar nog gebeuren. Het bestuur stemt dit toe en zal er voor zorgen dat dit vroeger gebeurd, er werd nu vast gesteld om dit te laten uitvoeren in de laatste helft van October. W. de Vries zeg dat de motor wel eens draait dat er geen water in de Polder is, de molenaar (bediende van de motor) stemt dit toe maar zegt tevens dat als de motor al draait dat zonder water, dit zeer weinig brandstof neemt, toch moet er voor gezorgd worden dat dit niet gebeurd met de olie schaarste. (oorlog)
Ook werd naar voren gebracht dat de riem van de motor vaak stuk is. 
Maar naar voren gebracht te hebben wat een nieuwe riem koste, werd besloten om hem maar te laten maken door Riemersma en geen nieuwe aan te schaffen.

Door de secr werd gezegd dat er telkens bericht komt dat er geen stookolie meer beschikbaar is, hoe het dan moet, er werd naar voren gebracht om eens naar electrisch te vragen dit is gebeurd, maar er werd geen toestemming gegeven want de afstand was plm 800 meter en dan moesten er 16 a 18 palen geplaatst worden en daar was geen sprake van dat men daartoe overging. Tenminste nu het een onderlinge Polder was, en geen rechtspersoonlijkheid had gelijk een waterschap. 
Nu kwam ter sprake hoe hoog de omslag moet van de zomerpolder daar de stookolie nu belangrijk hooger in prijs is. Er werd gevraagd wat oordeel het bestuur hierover had, de secr antwoordde nu hij zelf belanghebbende was in deze zomerpolder het aan de vergadering over te laten er gingen stemmen op Fl. 1,50 maar dat was velen te hoog want dan zou de Zomer Polder meer betalen dan de winterpolder van dan kwam het boven de Fl. 400 per Ha.
Alzoo werd algemeen besloten van Fl. 1,30 dit is dan per Ha p.m. 3,75. verder niets meer aan te vragen, bedankte de voorzitter de aanwezigen voor hun opkomst en sluit hiermede deze vergadering.

Durk Pelsma Voorz
F. Smits secr.

Rond 1950 - Jouke Smits aan het hooi keren in de oude Sondeler polder. De molen op de achtergrond en daarachter het dorp Sondel.

Notulen vergadering 20 februari 1942 van de Oude Sondeler Polder.

De vergadering was goed opgekomen. Er waren 12 personen aanwezig. Eerst werd de omslag betaald, voordat de vergadering begon. Toen werden de notulen van de vorige vergadering voorgelezen. Ze werden onveranderd goedgekeurd en getekend. 
Nu volgde het verslag van de secr over het afgeloopen jaar. Ook dit werd als ook het andere goedgekeurd. 
Nu werden de boeken eerst nagezien door de heeren Boomsma en Smink. En deze verklaarden dat zij alles in goede orde hadden gevonden.
Waarna zij de boeken dan ook ondertekenden. Nu volgde dan bestuursverkiezing, aftredend was F. smits.
Deze stemmnig had nu ook een vlot verloop. Smits had 11 stemmen en Jorritsma 1 stem. Eerst genoemde werd gekozen, en deze nam dan ook de benoeming aan.

Nu kwam aan de orde het maalloon. Het maalloon blijft gelijk maar nu voor 1 jaar. 
Toen werd de omslag van de Zomer Polder gesproken. Maar deze zou verhoogd worden. Van de 1,30 pp 1,50 per pondemaat. Jorritsma en Smits waren er tegen doch er waren 10 voor dat zoo doende werd het op een vijftig gezet. 
Afwezig waren de heeren Folkertsma, Beukens, Feenstra, Visser.
Er werd nog naar voren gebracht dat de oude vaart op een paar plaatsen niet wat dieper kon. 
Ook daar zou verbetering in komen. De rondvraag leverde niets op.
Verder niets meer te vragen, bedankte de Voorzitter de aanwezigen voor hun opkomst en sluit hierna de vergadering.


Durk Pelsma Voorz.
F. Smits secr.

Vergadering gehouden 6 maart 

Dit is een buitengewone vergadering. De Zomer polder wilde niet betalen. Zij meenden dat wij hun te veel afnamen. Niet tegenstaande alles op Distributie is, zouden wij toch een vergadering op roepen. De opkomst was dan ook goed. Er waren 9 man aanwezig.
Het weer was slecht doch de opkomst was goed.
Boonstra was als tolk voor de zomerpolder. En hij viel dan over de risico en het deel dat hij niet had. Hij meende dat hij risico had, bij onze polder. En dat hij maar een deel van de Polder was.

Toen hebben wij met elkaar hem voorgelicht, hoe de steel in de vork zat. Zij hadden het niet goed begrepen. Want nu werd het Boonstra al duidelijk. Ook de heeren Boomsma en Jorritsma hebben druk aan het praten geweest.
Gelukkig dat wij een beste schenkster hadden, want anders hadden er droge monden gekomen.
Maar de uitslag is goed te noemen. Boonstra trok bakzeil. Smits leest beide contracten voor. En het bestuur zou goed op de dijken zien, die om de zomerpolder liggen. 
De rondvraag leverde niets meer op. Maar het was dan ook al best etenstijd.
En toen zijn wij allen wel voldaan naar huis gegaan.

De Voorz. Durk Pelsma
Secr.

Notulen vergadering 5 maart 1943

Vergadering van de Oude Sondeler Polder.
De vergadering was goed opgekomen. Er waren 12 personen aanwezig. Eerst werd de omslag van de Polder betaald,voordat de vergadering begon. Toen werden de notulen voorgelezen. Ze werden onveranderd goedgekeurd., en getekend. De boeken werden nagezien door de heeren Wiebe de Vries en Klaas Deinum.
En dat bleek in orde te zijn. Waarna zij de boeken tekenden.Toen kwam aan de orde het vast stellen van de zomerpolder. Dat zou nu dit jaar Fl. 1,75 per pondemaat worden.
Verleden jaar was dat Fl. 1,50. dus met 25 cent verhoogd. En om het andere jaar zou het stek en de bak worden geteerd. Daar zou goed opgepast worden. Het houtwerk van de molen dachten wij, om te verkoopen. Daar het elk jaar van ons afgaat.
Maar dat werd afgewezen. Toen zei Smits dat de pomp die hij voor 12 – 15 jaar in de polder had gelegd stuk was, spreker bevestigde dat toen de dam gereed was deze door de polder werd overgenomen. Maar dat werd toen niet beschreven zoodat dit niet te achterhalen was. En nu is de dam alleen voor eigen gebruik.
Zoo werd besloten dat deze dam en pomp geheel voor eigen rekening kwam. En als het water te laag was, dan zou S. Samplonius zorgen voor water. Toen kwam het maalgeld aan de orde. Dat blijft Fl. 60,- net als verleden jaar.
Maar Smits had veel drukte met het schrijven. Het eene formulier naar het andere moest worden ingevuld en dan weg. Om dan later daar stookolie voor te krijgen. Zoodoende wilde hij wel wat opslag. De vergadering zei dan ook dat Fl. 10,- wel wat weinig was. Zoo doende vroeg Smits dan ook Fl. 15,- meer.

Maar daar gingen ze allen niet mee accoord. Ook beweerde T. Zandstra dat het bestuur niet aan hun verplichtingen voldeden. De pompen van de zomerpolder werden 3 dagen te vroeg opengedaan, en ze bleven ook te lang open in December. Ook zeide hij dat het bestuur of persoonlijk de maalder der ingelanden al lang genoeg gelijmd had, dat hij zou dit gaarne anders hebben, en dat hij de verhooging tegen stemde.
Dus op de vraag van Smits om Fl. 25,- per jaar voor de boekhouding kwam niet in stemming want tweederde ging de vergadering verlaten. Want het was al 12 uur geweest, en verging de vergadering zonder te sluiten en een besluit te nemen.

W. de Vries
Voorz D. Pelsma
P. Boomsma secr. 

Het peil van de Zomerpolder in de oude Sondeler polder ligt lager, vandaar het gesteggel over de centen.

Notulen buitengewone vergadering van de Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden 
op 31 maart 1943


Aanwezig 12 leden. Deze vergadering volgde al spoedig op die van 5 maart j.l. de reden van de buitengewone vergadering was dat de beide bestuursleden F. Smits en D. Pelsma bedankt hadden als bestuursleden, en eerstgenoemde die tevens het gemaal bediende bedankte ook hiervoor.

Daar dus de polder zonder bestuur en maalder was moest er wel spoedig weer een vergadering worden opgeroepen. Besloten werd om eerst over te gaan tot stemming voor het bedienen van’t gemaal. Hierbij verkreeg T. Zandstra het grootste aantal stemmen, en werd alzoo benoemd voor Fl. 60,- per jaar te rekenen van af 5 maart ’43 tot 5 maart 1944.
Hij moest zorgen dat de Polder op tijd van het overtollige water ontdaan word. De zaak goed in orde houden en de noodige olie die in Sondel aankomt zorgen dat die bij ’t gemaal komt. 

Daarna volgde stemming voor een bestuur, en wel eerst voor een secr-penn welke zich tevens moet belasten met het bestellen van de nodige olieen voor ’t gemaal. Vast gesteld werd hier een vergoeding voor te geven van 25 gld per jaar met meerderheid van stemmen werd hiervoor gekozen P. Boomsma.
Hierna werd gekozen Wiebe de Vries die als voorzitter zal fungeren en waar voor een vergoeding is vastgesteld van 10 gld per jaar. 
De rondvraag leverde niets meer op waarna deze vergadering welke nogal een bevredigende afloop had gesloten.

Voorz. W.de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen van de vergadering van ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden op 3 maart 1944 te huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 13 leden. Nadat eerst gelegenheid word gegeven om de omslag over 1943 te betalen welke bedraagt 4,50 per HA. Opent de Voorz de Vergadering.
En wordt de secr gelegenheid gegeven om de Notulen der vorige vergadering voor te lezen welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend. Dan volgt verslag van Ingekomsten en Uitgaven over het boekjaar 1943, en worden boeken en bescheiden nagezien door twee leden n.l. T. Beuckens en F. Folkertsma, die bij monde van laatst genoemde rapporteerde dat alles in goede orde was bevonden, en derhalve beiden konden tekenen. 
De inkomsten bedroegen 945,11
Uitgaven 614,15
Saldo 330,96
Nu volgde het jaarverslag en gaf de secr een kort overzicht wat er in ’t afgelopen jaar was voorgevallen, en mochten we vernemen dat het jaar 1943 niet een onvoordeelig jaar voor onze Polder geweest is. 
Nu kwamen we toe aan verkiezingen van een bestuurslid. Aftr was W. de Vries. Uitgebracht werden 39 stemmen. Waarvan op W. de Vries 31 J. Jorritsma 4 en F. Smits 4 stemmen verkreeg alzoo herkozen W. de Vries welke deze benoeming weer aanvaarde, besloten werd om T. Zandstra weer voor 1 jaar te benoemen als maalder. 

Nu volgt punt rondvraag, een voorstel van F. Folkertsma om een gedeelte der schuld van de Polder in eens af telossen werd niet aangenomen. F. Smits naar de schuiven voor de pompen wie die bediend.
De voorz W. de Vries noemt op zich hiervoor te zorgen en ze tevens bij de winter op te bergen. Niets meer aan de orde zijnde word deze vergadering onder dankzegging voor de goede opkomst door de voorz gesloten.


Voorz. W. de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der vergadering van Ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden op 9 maart 1945 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 13 leden. Afwezig wed. Boersma en F. Smink. Nadat eerst gelegenheid werd gegeven om de omslag over 1944 te betalen welke bedroeg 4 gld per Ha. Opent de Voorz de vergadering en werd de secr gelegenheid gegeven de Notulen der vorige vergadering voor te lezen, welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend. Hierna volgt verslag van de penningmeester over het boekjaar 1944. De Inkomsten bedroegen met inbegrip van het saldo 1943 totaal 924,49 
En de uitgaven 431,72
Alzoo batig saldo 492,77
Boek en bescheiden werden nagezien door F. Smits en J. Jorritsma en werd gerapporteerd dat alles in goed orde was bevonden. Volgt jaarverslag en gaf de secr een kort overzicht van hetgeen was voorgevallen in’t afgelopen jaar en was er met ’t oog op de hooge waterstand om vooral een oogje in ’t zeil te houden op de dijken om die waar het nodig is te verbeteren.

En dat het met de olie steeds moeilijker werd om die te bekomen en dat het hekkelwerk vanwege de hooge waterstgand in de Polder niet geheel kon uitgevoerd worden. 
Nu volgt de vraag zal er ook wat gedaan worden aan de dijken besloten werd dat ieder een oogje in ’t zeil zal houden en mocht er gevaar dreigen om dan zoo mogelijk gezamenlijk dit te keren. 
Nu komt weer in bespreking aflossing schuld.
Na eerst de schuldeisers gevraagd te hebben of ze hiermee akkoord gingen werd met algemene stemmen besloten om d schuld van 1700 gulden ineens af te lossen en hiervoor een extra omslag te heffen van 14,00 per H.A. 
Rondvraag M. de Vries klaagt over het slotten van zijn naastligger dat die hierin nalatig is.
Besloten werd hier kennis van te nemen en verzoeken dit als nog te doen.
Niets meer aan de orde werd deze vergadering door de voorz gesloten.

Voorz. W. de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der Vergadering van Ingelanden der Oude Sondeler Polder, gehouden op 8 maart 1946 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 10 leden. Nadat eerst gelegenheid werd gegeven de omslag te betalen over het jaar 1946 welke bedraagt 2 gld per HA. Opent de Voorzitter de Vergadering, en wordt de secr gelegenheid gegeven om de Notulen de Vorige Vergadering voor te lezen, welke onveranderd worden goedgekeurd en getekend. 
Hierna brengt de penn verslag uit over de inkomsten en uitgaven over het boekjaar 1945.
De ontvangsten bedragen met inbegrip van het saldo over 1945 groot 492,27 totaal 2581,07.
De uitgaven bedroegen 2055,47
Zoodat het batig saldo over 1945 bedraagt 525,60
Boeken en bescheiden worden ingezien door K. Deinum en D. Pelsma die bij monde van eerstgenoemde rapporteerde dat alles in goede orde was gevonden.Nu volgde het jaarverslag en gaf de secr een kort overzicht van wat er in ’t afgeloopen jaar zoo wat was voorgevallen en konden we ook daar uit vernemen dat het jaar 1945 in alle opzichten een goed jaar voor onze polder genoemd kon worden.
Nu volgt verkiezing van een bestuurslid aftredend was P.Boomsma uitgebracht werden 31 stemmen waarvan
P. Boomsma 31, F. Smits 6 en P………. 2 stemmen verkreeg. Alzo herkozen P. Boomsma welke deze benoeming weer aanvaarde. Besloten werd om T. Zandstra weer voor 1 jaar te benoemen als Maalder.

Ingekomen was een verzoek van H. de Boer, om het jachtrecht in de Polder te huren voor Fl. 20,- per jaar.
Dit gaf nogal een breede bespreking daar er enkelen waren die hier niet voor voelden.
In zoo ver is dit verzoek ingewilligd dat de Boer eerst nog eens persoonlijk met enkele ingelanden zou spreken.
Bij punt Rondvraag werd er opgewezen om aandacht te schenken aan de dijken van de zomerpolder.
Het bestuur hoopt hier rekening mee te houden.
Niets meer aan de orde sluit de Voorz de vergadering.

Voorz W. de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der Vergadering van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 6 Maart 1947 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 12 leden. Nadat eerst de gelegenheid werd gegeven de omslag over 1946 te betalen welke bedraagt 
2 gld per Ha. opent de Voorz W.de Vries de Vergadering, en werd de secr de gelegenheid gegeven de Notulen der vorige vergadering voor te lezen.
Welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend.
Hierna brengt de penningmeester verslag uit over de Inkomsten en Uitgaven van het boekjaar 1946.
De Ontvangsten bedroegen met inbegrip vann het kassaldo 1945 totaal Fl.882,56
De Uitgaven Fl. 346,09
Alzoo een saldo over 1946 van Fl. 536,47
Boeken en bescheiden werden nagezien door H. Samplonius en S. Smink welke rapporteerden dat alles in de beste orde was bevonden.

Hierna jaarverslag over 1946 waarin niet veel bijzonders viel te vermelden. Daar alles een normaal verloop gehad heeft, nu komt aan de orde een aanvraag van de maalder St. Zandstra om verhooging van maalgeld, besloten werd dit met 15 gld te verhoogen en word alzoo ’t maalloon 75 gld per jaar en werd St. Zandstra weer voor 1 jaar benoemd met de opmerking er bij dat hij zorgt motor goed schoon te houden.

Bij de rondvraag worden nog al enkele dingen besproken, eerstens over de waterlossing die vanaf de Sondeler weg bij H. Klootwijk langs achter W. Kraak langs en zoo naar de Sondelervaart loopt daar de waterlossing niet in orde is liet het water bij Kraak de Polder in inplaats van naar de vaart. 
Hierover zal bij de gemeente geinformeerd worden wie die waterlossing moet onderhouden, daar het toch niet opgaat dat de Polder dat water moet wegmalen.

Ook werd gesproken om indien mogelijk de Molier op een enkele plaats wat te verdiepen.
Tevens werd besloten om een nieuwe pomp van 3 a 4 betonnen buizen van 1 meter lengte niet schuif te leggen tussen ’t land van S. Samplonius en D. Pelsma.
Een verzoek van S. Smink om zijn Polderdijk die daar niet veel zin meer heeft te verlagen werd toegestaan.
Niets meer aan de orde werd deze vergadering door de Voorz gesloten.

Voorz. W.de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der Vergadering van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 4 maart 1948 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 13 leden. Nadat eerst de gelegenheid word gegeven de omslag te betalen over het boekjaar 1947 welke bedraagt 4 gld per Ha opent de Voorz W. de Vries de vergadering en word de secr de gelegenheid gegeven de Notulen der vorige vergadering voor te lezen. Welke onveranderd worden goedgekeurd en getekend.
 
Hierna volgt verslag van de penn over het boekjaar 1947. De ontvangsten bedroegen met inbegrip van het kassaldo van 1946 totaal Fl. 1129,97
De uitgaven Fl. 731,82 
Alzoo een saldo over 1947 van Fl. 398,15
Boeken en bescheiden werden nagezien U. Bangma en K. Deinum, welke rapporteerden dat alles in de beste orde was bevonden, hierna volgt het jaarverslag over 1947 wat nog eenige besprekingen uitlokte over de motor. 
Een voorstel van W. de Vries om de salarissen van beide bestuursleden ieder met 15 gld te verhoogen. 
Word met algemene stemmen aangenomen en wordt in dit vervolg, voor de Voorz Fl. 25,- en de secr penn 
Fl. 40,- per jaar. Nu volgt bestuursverkiezing, aftredend W.de Vries op voorstel der vergadering wordt W. de Vries bij acclamatie herkozen.

Welke benoeming door W. de Vries weer werd aanvaard. Een ingekomen schrijven van de maalder St. Zandstra waarin deze of bedankte of een maalloon verlangt van 150 gld per jaar, geeft nog al enige bespreking. Besloten wordt om op 150 gld niet in te gaan en hem dus op eigen verzoek eervol ontslag te verleenen.

Een nieuwe maalder moet er dus komen. G. Klootwijk die hem hiervoor zelf aanbied voor 75 gld per jaar. Wordt nu voor 1 jaar benoemd als maalder. Aan wien ook op eigen verzoek het slotten van de Molier wordt opgedragen., dus F. Smits werd mee gedeeld dat de Dijken om de zomerpolder verbeterd zijn. Waar dankbaar nota van word genomen. 
Het verzoek van P. Boomsma om in ’t vervolg de vergadering bij Zeldenrust te houden, word afgewezen.
Niets meer aan de orde word deze vergadering door de Voorz gesloten.

Voorz. W. de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der Vergadering Van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 4 maart 1949 te huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 12 leden. Nadat eerst de gelegenheid word gegeven de Omslag over het boekjaar 1948 welke bedraagt 3 gulden per Ha te voldoen, opent de Voorz W. de Vries de Vergadering en krijgt de secretaris de gelegenheid de Notulen der Vorige Vergadering voor te lezen. Welke onveranderd goedgekeurd en getekend.
Hierna volgt het financiële verslag van het boekjaar 1948. De ontvangsten bedroegen met inbegrip van het kas Saldo van 1947 totaal Fl. 877,37
De Uitgaven Fl. 327,95
Alzoo een kassaldo over 1948 van Fl. 549,42
Boeken en bescheiden werden nagezien door D. Pelsma en St. Zandstra welke rapporteerden dat alles in de beste orde was bevonden. 

Nu volgt jaarverslag over 1948 waarin de drooge periode en weinig maaluren de grootste bijzonderheden waren. De Maalder G. Klootwijk word weer voor 1 jaar benoemd voor de som van vijf en zeventig gulden.
Nu volgt een bespreking over de roeden van de Molen, besloten wordt om deze te laten zitten. Het riet wat een gaatje vertoond zal eens even nagezien worden. 
Bij rondvraag vraagt S. smink nog even naar de Polderdijk. En tevens word nog een opmerking gemaakt over een klein stukje werkt. Klootwijk neemt op zich dat even in orde te maken.
Niets meer aan de orde wordt deze Vergadering door de Voorzitter gesloten.


De Voorz. W. de Vries
De Secr. P. Boomsma

Buitengewone Vergadering van de Ingelanden der Oude Sondeler Polder op 5 December 1949 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 13 leden en de Heer W. vd Heide van Balk. Afwezig waren F. Boersma, Harm Harm Boersma en M de Vries. De reden van deze spoedvergadering was en kon niet meer gemaakt worden door het op hol slaan van de Motor (door het wegvallen van een splis) kreeg de krukas een deukje, en daar deze al eens eerder was bijgedraaid. Kon dit volgens advies van vd Heide niet weer. Daar dan die plaats der as te dun werd en niet meer betrouwbaar tevens was ook het lager stuk en was goede raad duur.

Temeer daar het nu juist een zeer natte periode was alle dagen regen het bestuur achtte het gewenst om deze zaak niet eigenmachtig op te knappen. Doch deze zaak gemeenschappelijk met de Ingelanden te bespreken. 
De zaak werd nog moeilijker daar bij Inluchtigstek? dat zoo’n krukas uit Engeland moest komen en daar moesten adviezen voor komen .enz. 
Dit waren de Ingelanden die we vernamen van de Importeurs Brinkman en Niemeijer te Zutphen. 
De telefoon heeft ons een goed dienst bewezen. Daar door kon men nogal vlug van overal de inlichtingen bekomen. 
Na breedde bespreking werd er besloten om te informeren hoe lang of het moet duren dat zoo’n krukas uit Engeland hier kan wezen (want bij informatie bleek dat er hier in ’t land zoo ’n as niet aanwezig was) mocht dit te lang duren dan maar zien met een hulpmotor of tractor de polder zoo lang droog te houden de een meer en de ander minder, maar de algemeene indruk van de Vergadering was de Polder zoo spoedig mogelijk droog.
En werd het bestuur gemachtigd om naar hun beter weten de beste oplossing te vinden.
Niets meer aan de orde sloot de Voorz deze wel wat moeilijke maar toch nog wel gezellige vergadering.


Voorzitter W. de Vries
Secretaris P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 6 maart 1950, ten huize van
P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 11 leden. Als naar gewoonte word eerst gelegenheid gegeven de Omslag over boekjaar 1949 welke bedraagt 5 gld per Ha te voldoen.
St. Zandstra wil eerst wel even spreken voor hij betaald. Spreker meende dat zijns inziens zijn land niet op tijd droog genoeg word gemaald. Hierover volgt nog enige discussie. Zijn land ligt nl nogal wat laag. Na deze bespreking wordt ook de omslag door hem betaald en zal hij als er klachten zijn over de bemaling zich bij het bestuur vervoegen. Hierna opent de Voorzitter W.de Vries de Verg en krijgt de secr de gelegenheid de Notulen der Vorige Verg. voor te lezen. Welke onveranderd worden goedgekeurd en getekend. Hierna volgt het fin verslag over het boekjaar 1949.
De Ontvangsten bedroegen met inbegrip van het kasgeld van 1948 (hetwelk bedroeg Fl. 549,42)
totaal Fl. 1281,29
De Uitgaven waren Fl. 999,74
Zoodat er een kas geld over 1949 bleef van Fl. 281,55
Boeken en bescheiden werden nagezien door de heeren J. Jorritsma en F. Smits bij monde van Jorritsma werd rapport uitgebracht dat alles in de beste orde was bevonden. Hierna leest de secr het jaar verslag voor waar de bijzonderheden over het afgelopen jaar werden vermeld.

Volgt nu bestuursverkiezing aftr. P.Boomsma op voorstel der Verg word P.Boomsma bij acclamatie Verkozen. Welke benoeming met een woord van dank voor het in hem gestelde vertrouwendoor hem werd aangenomen.
G. klootwijk werd weer voor een jaar benoemd als maalder voor de som van vijfenzeventig gulden. De Voorz brengt nog eens in bespreking of de molen ook gevaar opleverd, in verband met de roeden en of het ook gewenst is, de roeden en de kap er af te nemen, algemeen is men van oordeel dat dit gevaar niet groot is, en de kosten hiervoor nog wel hoog zullen zijn. Wel moeten er wat reparaties gebeuren.

Voornaam aan het riet op de kap en zal men de nadeelen van de vogels weren. Zal er gaas over moeten besloten wordt om het bestuur te machtigen om naar hun beste weten de
voordeligste weg te handelen.
Kap en roeden er af of gaas er over heen, nu volgt punt rondvraag. 
F.Smits vraagt naar de pomp tussen U. Bangma en F. Smits. Smits neemt op zich een sloot op die pomp te zetten en tevens de regeling met die pomp te behartigen. Ook brengt Smits even ter sprake de Zomerpolder. Doorgaan met apart bemalen, of is er een mogelijkheid van aansluiting bij Oude Polder.
Besluiten worden hier niet over genomen.
Niet meer aan de orde word deze vergadering door de Voors gesloten.

De Voorzitter W. de Vries
De Secretaris P. Boomsma

Notulen der Verg Ingelanden op 8 Maart 1951 ten huize van P. Boomsma te Sondel

Aanwezig 12 leden. Nadat eerst door de aanwezige leden de omslag betaald werd welke bedroeg 6 gld per Ha. De Voorz W. de Vries opend de Vergadering en leest de secr de Notulen van de Vorige vergadering voor welke onveranderd worden goedgekeurd en getekend. Hierna volgt het finacieel verslag over het boekjaar 1950, de ontvangsten bedroegen met in begrip van het kasgeld van 1949 (het welk bedroeg 281,55)
Totaal 1131,81
De Uitgaven waren 734,35
Zoodat het kas saldo over 1950 bleef 397,46
Boeken en bescheiden werden nagezien door de heeren K. Deinum en S. Smink welke bij monde van eerst genoemde rapporteerde dat alles in beste orde was bevonden. Nu volgt het jaarverslag van de Secr waarin het bijzondere natte jaar 1950 en de vele maaluren een groot olieverbruik naar voren kwam, hierna volgt een bespreking over nieuwe riem of klem op de riem dit word aan het bestuur overgelaten.
Het voorstel van het bestuur om met het oog op duurte om wat voorraad olie op te slaan vind algemeen bijval. De brand verzekering van de molen is verzekerd voor 4500,- algemeen is men van oordeel dat dit bedrag te laag is en noodig gebracht moet worden op 8000,-. De secr zal dit met de Maatschappij in orde maken.
Nu volgt punt rondvraag. 

F. Smits brengt ter sprake dat twee pompen in de Molier noodig nagezien of vernieuwd moeten worden en in Smits zijn land en een tussen U. Bangma en Smits hun landen. Het bestuur zal hier aandacht aan schenken. H. Klootwijk zegt dat er daar bij W. Kraak nogal heel wat water in de polder loopt.
Tengevolge dat de pomp in de dam van H. de Boer zijn land niet voldoende water doorlaat en de waterlossing daar ook niet in orde is.
En de pomp onder de Lemsterweg ook wegens verstopping geen voldoende water door laat, ook dat zal door ’t Bestuur nader onderzocht worden en zoo mogelijk verbetering aan laten brengen. Klootwijk vraagt of er ook klachten zijn over de bemaling? Ieder kan dit dan maar vrijelijk zeggen. Daar niemand wat hierover zegt mag men concluderen dat er geen klachten zijn.

De Voorz vraagt of Klootwijk weer voor een jaar maalder wil blijven wat bevestigend word beantwoord maar met voor dezelfde prijs. Hij vraagt een som voor maalloon en het olie verversen en hekkelwerk van alles samen de som van Fl. 220,- na enkele bespreking word dit met algemene stemmen voor een jaar aangenomen. Tevens word op gemerkt dat het goed zou zijn uit voorzorg de motor eens even nazien te laten door vd Heide. ’t Bestuur zal zorgen dat dit in orde komt.
Smits vraagt nog naar de duiker onder de dijk door bij de molen, hij meent dat die aan de Sondeler vaartkant afbrokkelt. Het bestuur zal dit even nader onderzoeken daar er verder niemand meer is die wat heeft sluit de Voorz precies met de klokslag van 12 uur deze vergadering.

De Voorz W.de Vries
De Secr. P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 7 maart 1952 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 13 leden. Nadat eerst gelegenheid word gegeven de Omslag over 1951 welke bedraagt 7 gld per Ha. te betalen, opent de Voorz W.de Vries de Vergadering.
En krijgt de Secr gelegenheid de Notulen van de vorige Vergadering voor te lezen welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend. 
Hierna leest de Secr het jaarverslag voor en geeft in korte trekken zoo wat weer, wat er in ’t afgelopen jaar in de Polder is voorgevallen. Naar aanleiding van dit verslag komt bespreking voor over de strijkdam bij ’t land van H. Samplonius en T. Beuckens daar lekkage van die dam nogal wat water in de Polder komt zou het gewenst zijn die dam te vernieuwen. En nu rijst de vraag wie moet dit betalen.

Na brede bespreking word besloten a. om de dam te vernieuwen, b. de levering van het materiaal hout en balken zal door de Polder worden betaald, en H. Samplonius en T. Beuckens zullen de dam in orde maken. (de regeling van ’t water en het onderhoud van die dam word door H. Samplonius en T. Beuckens verricht. D. en is de dam weer geheel versleten dan word dit weer door de Polder betaald. 
Volgt nu het financieel verslag. De Inkomsten bedroegen met inbegrip van het kasgeld 1950 (wat bedroeg 397,46) totaal 1406,04
De Uitgaven bedroegen 1093,79
Zoodat het kasgeld bleef over 1951 de som van 312,34
Een achteruitgang dus van Fl. 85,12
De boeken en bescheiden werden ingezien door T. Beuckens en U. Bangma welke rapporteerde bij monde van eerstgenoemde dat alles in de beste orde was bevonden.
Nu volgt bestuurs verkiezing aftr W. de Vries welke bij acclamatie word herkozen en door de Vries deze benoeming weer aangenomen. 

Nu volgt rondvraag, D. Pelsma heeft nog een stukje land van p.m 2 pm en zou dit wel in de Polder willen hebben maar dan moet er een dam gelegd worden, en wie zal dit betalen? 
Hierover word nog geen besluit genomen. De maalder Klootwijk vraagt of er ook klachten zijn over de bemaling. Niemand die hier over het woord neemt, dus geen klachten.
Tevens vraagt Klootwijk of er misschien in de vergadering zijn die het malen en hekkelen voor minder geld willen doen? Ook hier opponeert zich geen een, en neemt Klootwijk weer opzich om het malen en hekkelen weer voor de som van 220,- gulden te doen voor een jaar.

U. Bangma vraagt nog of het instromen van ’t water niet wat vlugger kan gaan? 
Zeer gewenst zou het dan zijn als het slootje waar dit water langs moet op tijd flink schoon werd gemaald.
Niets meer aan de orde zijnde word de vergadering door de Voorz gesloten.

De Voorz. W. de Vries
De Secretaris P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 13 maart 1953 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 11 leden. Nadat eerst gelegenheid werd gegeven de Omslag over het jaar 1952 welke bedroeg 6 gulden per H.a. te betalen opent de Voorz W. de Vries de Vergadering.
De Notulen van de Vorige Vergadering werden door de Secr voorgelezen en onveranderd goedgekeurd en getekend. Hierna leest de Secr het jaarverslag voor en geeft in korte treken zoo wat weer wat er in ’t afgelopen jaar in de Polder is voorgevallen.

Volgt nu het financiele verslag. De Inkomsten bedroegen met in begrip van het kasgeld 1951 (wat bedroeg 312,34) Fl. 1202,70
De uItgaven waren Fl. 778,05
Zoodat het kasgeld nu was over 1952 de som van Fl. 424,65 een vooruitgang dus van Fl. 112,31.
De boeken en bescheiden werden nagezien door D. Pelsma en S. Smink welke rapporteerden bij monde van laatst genoemde dat alles in de beste orde was bevonden.

De Voorz geeft nu een uiteenzetting van de strijkdammen en Pompen.
Besloten werd,
a. Een nieuwe Schuif voor de Instroom pomp te laten maken.
b. Een strijkdam te laten maken tusschen ‘t land van D. Pelsma en H. Klootwijk weer op de zelfde condities als vorig jaar de dam bij ’t land van H. Samplonius en T. Beuckens. Het hout zal geleverd worden door de Polder en ’t in orde maken en ’t onderhoud door de belanghebbenden D. Pelsma en H. Klootwijk.
c. Een schuif voor rekening der Polder te laten maken in ’t land van W. de Vries ten behoeve om water te houden voor land van W. de Vries en F. Smits.

Bij rondvraag komen nog enkele dingen ter sprake o.a. om de schroef dit jaar weer te laten schoonmaken en teeren. Toezegging word gedaan door belanghebbenden om de toegang tot de Instroompomp goed schoon te maken. 
Een klacht over het niet hekkelen door H. Samplonius zal door de secr met b.g. worden besproken. H. Klootwijk neemt het malen en hekkelen weer aan voor 1 jaar maar nu voor de som van Fl. 250,- gulden met de conditie goed hekkelwerk te leveren.
Niets meer aan de orde word de Vergadering door de Voorz gesloten.

Voorzitter W. de Vries
Secr. / Penn P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 8 Maart1954 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 15 leden. Afwezig waren M. de Vries en Wed. Boersma, nadat eerst de gelegenheid werd gegeven de omslag over het boekjaar 1953 te betalen welke bedroeg 5 gulden per H.a. opent de Voorz W. de Vries de Vergadering.
De notulen van de vorige verg worden door de secr voorgelezen en onveranderd goedgekeurd en getekend. Hierna leest de Secr het jaarverslagvoor waarin hij in kort weergeeft wat er in ’t afgelopen jaar in de Polder is voorgevallen, o.a. dat de instroompomp verlegt is en nu ligt tussen het land van H. Boersma en F. Smits daar dit dichter bij de Leijen is, zal dit ongetwijfeld een hele verbetering wezen.Tevens dat wie met de brandverzekering van de molen zijn overgegaan naar de Z.W.H. met een verzekerd kapitaal van Fl. 10.000 voor 1,50 per mille dus een premie van 15,- per jaar en we hebben bij Woudsend voor 3.500 gld een premie van 15,50 per jaar een reuze verbetering ?
Volgt nu het financieel verslag der Inkomsten, de Inkomsten bedroegen (met inbegrip van het Kassaldo over 1952) wat bedroeg 424,65 totaal Fl. 1199,89
De Uitgaven waren Fl. 676,44 
Zoodat het Kassaldo over 1953 nu is Fl. 523,42 een vooruitgang over dit jaar dus van
Fl. 98,77.
De boeken en bescheiden werden nagezien door U. Bangma en H. Boersma welke rapporteerde bij monde van eerstgenoemde dat alles in de beste orde was bevonden.

Nu volgt Bestuursverkiezing. Aftr. P. Boomsma welke bij acclamatie wordt herkozen en deze benoeming onder dankzegging voor het genoten vertrouwen weer aanneemt. Nu vraagt de Voorz aan de maalder of hij weer genegen is om het malen en hekkelen weer te doen, waarop H. Klootwijk antwoord wel het malen maar niet hekkelwerk.
En dan het malen wil aannemen voor de som van Fl. 150,-. Na brede bespreking word besloten om hier op in te gaan en dus H. Klootwijk weer voor 1 jaar te benoemen als maalder voor de som van Fl. 150,- en daar
G. Samplonius hem aanbied om het hekkelwerk te doen, maar daar hij niet gaarne een som wil bepalen, word besloten hem het vertrouwen te schenken om zelf na afloop van het werk de prijs te bepalen.

Nu volgt rondvraag, Jorritsma meent opgemeten te hebben uit het financieel verslag dat bij de uitgaven word vermeld vergadering kosten Fl. 10,- en vind dit veel te weinig voor hetgeen wat daarvoor op de Vergadering word aangehouden, wat algemene bijval vind en stelt voor dit te brengen op Fl. 25,- . trots de penn met 20 gld wel genoegen wil nemen word toch met algemene stemmen besloten om hiervoor 25 gld te betalen.
H. Klootwijk zegt dat er wel nodig een nieuwe riem moet komen. Hiertoe word besloten.
Ook zou Klootwijk gaarne zien dat de vaten olie bij de molen gebracht werden. ’t Bestuur zal ook als ’t mogelijk is met deze wens rekening houden.

F. Smits vraagt wie de instroompomp moet bedienen als ieder daar over gaat is niet wenselijk daar Smits wel genegen is om dit op hem te nemen word besloten dit aan hem op te dragen.
De Secr deelt mee dat van het land van H .Samplonius bij scheiding een gedeelte is overgegaan aan G. Samplonius doch nu blijkt dat bij hun eigen opgaven de twee stukken 0.65.45 Ha. groter zijn opgegeven dan toen het 1 was. Besloten word dat de secr met H. Samplonius dit nog eens, zullen bespreken en anders zouden of hier mogelijk nog een fout in de opgave zit.

Nu volgt nog een bespreking over het hokje bij de molen. Daar dit niet meer gebruikt word en aan reparatie toe is, word overwogen of het niet beter is om dit maar op afbraak voor de meest biedende onder de Ingelanden te verkopen.
Na brede bespreking word dit aan het beleid van het Bestuur overgelaten om hier nu naar beste weten te handelen daar er niets meer aan de orde is en de wijzers van de klok al bijna 12 uur wijzen word deze alleszins gezellige vergadering door de Voorz gesloten.

De Voorzitter W. de Vries
De Secr / Penn P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder op 4 Maart 1955 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 14 leden. Afwezig waren M. de Vies , Stoffel Zandstra en Hans Samplonius. Nadat eerst gelegenheid werd gegeven om de omslag over het boekjaar 1954 te betalen welke bedroeg 7 gulden per Ha. opent de Voorz W. de Vries de vergadering en krijgt de secr gelegenheid de Notulen van de vorige vergadering voor te lezen. Welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend. Vervolgens leest de secr het jaarverslag voor waarin hij in ’t kort weergeeft wat er in het afgelopen jaar in de Polder is voorgevallen.Volgt nu het financieel verslag de Inkomsten bedroegen Fl. 1008,58
De Uitgaven Fl. 799,43 zoodat het batig saldo
over 1954 bedroeg Fl. 209,15 het kassaldo over 1953 was Fl. 523,42 zoodat het kassaldo op 4 Maart 1955 nu is Fl .732,57 .
De boeken en bescheiden werden nagezien door Jan Jorritsma en R. Boersma welke bij monde van laatst genoemde rapporteerde dat alles in de beste orde was bevonden.
Bij punt rondvraag brengt H. klootwijk ter sprake de kamwielen dat die na ruim 1 jaar al weer vernieuwd moesten worden door vd Heide. Algemeen is men van oordeel dat dit wel wat vlug is, en dat dit ligt of aan ondeugdelijk materiaal of dat er anders wat aan mankeert, en het niet gepast zou zijn, om er eens met een deskundige over te spreken.

De Secr neemt op zich dit ter gelegenheid eens te doen. Tevens komt ter sprake de pomp tussen ’t land van
U. Bangma en F. Smits. Word over geklaagd dat daar nog al wat lekwater door komt dit zal nader door ’t bestuur met F. Smits onderzocht worden.
Nu volgt een drukke bespreking over de molen, wat door de Voorz word toegelicht daar er sprake van is dat er binnen korte tijd een regeling komt dat molens niet meer mogen worden afgebroken en weer netjes toonbaar gemaakt moeten worden, mogelijk wel met enige vergoeding van hogere instanties, maar ook de belanghebbenden zullen hieraan moeten bijdragen en we dan tevens onze vrijheid over de molen kwijt raken en de Polderlui daar ook weer op hogere kosten komt is met algemene stemmen besloten (om van de vrijheid dat we nog hebben) te gebruiken en zoo spoedig mogelijk tot gedeeltelijke afbraak over te gaan.

En te proberen iemand te vinden om er een z.g. hokmodel van te maken.
’t Bestuur hoopt voor dat de vrijheid ons ontnomen word hierin te slagen.
Op de vraag van de Voorz of H .Klootwijk weer genegen is om maalder te blijven antwoord deze bevestigend en word H. Klootwijk weer voor 1 jaar benoemd als maalder voor de som van Fl . 150,- gulden.

Ook neemt G. Samplonius weer op zich het hekkelwerk te verrichten in de Polder en tevens word op de vraag van de Voorz G. Samplomius bereid gevonden om de schroef van de Molen van de roest te ontdoen en in de teer te zetten. Daar er verder niets meer aan de orde is word deze alleszins gezellige vergadering door de Voorz gesloten.

De Voorz W. de Vries
De Secr Penn P. Boomsma

29 oktober 1955, Bron: Heerenveense Koerier.

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder op 2 Maart 1956 en huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 15 leden. Afwezig waren M. de Vries en St. Zandstra. Nadat eerst gelegenheid werd gegeven om de Omslag te betalen over het boekjaar 1955 welke bedroeg 7 gld per H.a. opent de Voorz W. de Vries de vergadering en krijgt de secr gelegenheid de notulen van de vorige vergadering voor te lezen welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend.
Vervolgens leest de secr het jaarverslag voor waarin hij in ’t kort weergeeft wat er in ’t afgelopen jaar in verband met de Polder is voorgevallen. Volgt nu het financieel verslag .
De inkomsten bedroegen ( inclusief de renten van de Boerenleenbank van 9,03) 
Totaal over het lopende jaar Fl. 1017,61
De uitgaven Fl. 787,44
Zoodat het batig saldo over 1955 bedroeg Fl. 230,17 het kas saldo op 4 maart 1955 bedroeg 732,57 zoodat het kassaldo op 2 maart 1956 nu is Fl. 962,74.

Vervolgens geeft de secr nog even nadere toelichting in verband met de verbouwing en de roeden van de molen en werden de boeken en bescheiden nagezien door de heren U. Bangma en G. Samplonius welke bij eerstgenoemde rapporteerde dat alles inde beste orde was bevonden. 
D. Pelsma informeert naar de pomp tussen U. Bangma en F. Smits daar is een nieuwe schuif voor gemaakt en is nu in orde, maar de instroompomp levert nog al eenige bespreking op. Dat is daar niet in orde aangezien daar veel lekwater door die dam stroomt is besloten om dit euvel zoo spoedig met houten of betonnen vleugels daar het water bezijden de pomp langs komt. 
H. Samplonius zegt dat hij en T. Beuckens en G. Samplonius niet voldoende kunnen instromen besloten is om dit euvel gezamenlijk te verhelpen te weten door bovengenoemde 3 belanghebbenden en ook zal de Polder er een man bijzetten voor rekening van de Polder. 
G. Samplonius brengt nog even ter sprake dat de schroef welke door hem dit afgelopen jaar is afgebokt en in de teer gezet niet tot zijn tevredenheid is geschied.
Dit omreden dat hij niet bij machte was om het ondereind boven water kon krijgen , wat toch wel noodzakelijk was.
Hier zal door ’t bestuur aandacht aan worden geschonken daar het zeer belangrijk is dat de schroef in goeden staat blijft.

De pomp tussen D. Pelsma en H. Samplonius welke vroeger door F. Folkertsma gelegd is en nu voor rekening der Polder is moet nagezien worden.
Op de vraag van de Voorz aan G. Samplonius of deze weer bereid is het hekkelwerk te verrichten antwoord deze bevestigend. 
Op de vraag of H. Klootwijk weer voor een jaar maalder wil worden antwoord deze dat hij er voor bedanken wil. Na wat heen en weer praten en daar er zich geen ander voor beschikbaar stelt na het vragen door de Voorz werd Klootwijk genegen bevonden om voorlopig nog maalder te blijven.
Daar er verder niets meer aan de orde is en het middaguur reeds verstreken is sluit de Voorzitter de vergadering.

Voorz W.de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden op 4 maart 1957 ten huize van 
P. Boomsma te Sondel.


Aanwezig waren 14 leden. Afwezig waren H. Boersma, St Zandstra en M. de Vries. Na eerst de afrekening van het boekjaar 1956 te hebben gehouden welke bedroeg 7 gulden per H.a. en voor de Zomer Polder 2,28 per p.m. opende de Voorzitter W. de Vries de vergadering en leest de secr de notulen van de vorige vergadering voor welke na enige bespreking over de pompen werden goedgekeurd en getekend. Vervolgens leest de secr het jaarverslag voor waarin hij in ’t kort weer geeft de bijzonderheden welke in het afgelopen jaar in verband met de Polder zijn voorgevallen.
Volgt nu het financieel verslag, 
de Inkomsten bedroegen fl. 1078,07
de uitgaven fl. 1076,87 zoodat het batig saldo over het boekjaar bedroeg fl. 1, 20 het kas saldo bedroeg op 2 maart 1956 Fl. 962,74 de 1,20 daarbij en word het kassaldo nu op 4 maart 1957 Fl. 963,94.

De boeken en bescheiden worden nagezien door F. Smits en S. Smink welke bij monde van eerstgenoemde rapporteerde dat alles in de beste orde was bevonden daar verleden jaar is vergeten de benoeming te houden van een Bestuurslid, de aftredende was de Voorz. W. de Vries word nu door de vergadering voorgesteld om nu W. de Vries bij acclamatie weer te benoemen en dan voor de tijd van 3 jaar dus tot 1960.
Dit word met algemene stemmen aangenomen, welke benoeming onder dankzegging door W. de Vries word aanvaard.
Volgt nu bespreking bemaling in verband met de bijzondere vele maaluren over het afgelopen natte jaar. Word met algemene stemmen besloten om de maalder een gratificatie te geven van 50 gulden , welke door hem dankbaar word aanvaard. 
Op de vraag van de Voorz of H. Klootwijk maalder wil blijven antwoord deze als er geen ander is hij genegen is dit weer voor 1 jaar te aanvaarden voor de som van 200,- gulden.
Dit word door de Verg goed gekeurd alzoo besloten . op de vraag of G. Samplonius het hekkelwerk weer wil doen antwoord deze als zijn zoon thuis blijft dan wel maar als die weg gaat word het hem te bezwaarlijk dus wachten we dit eerst maar af. 
Verder word besloten om de schroef dit jaar grondig na te zien even zoo ook de rooster voor de schroef en ook aandacht te schenken aan het oliebad. Daar de rond vraag niets bijzonders meer oplevert en het middaguur nadert sluit de Voorz de Vergadering.

Voorz. W.de Vries
Sec. P. Boomsma

Notulen der Verg van Ingelanden der Oude Sondeler Polder op 7 Maart 1958 ten huize van P. Boomsma te Sondel.

Aanwezig 13 leden. Afwezig waren R. Boersma, F. Folkertsma , St Zandstra en M. de Vries. Na eerst gelegenheid te geven voor het betalen van de omslag over het jaar 1957 welke bedroeg 12 gld per H.a.
En voor de Zomerpolder 2.50 per p.m. opende de Voorz W. de Vries de vergadering en gaf de Secr gelegenheid om de notulen van de vorige vergadering voor te lezen welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend.

Vervolgens leest de Secr het jaar verslag voor waar in hij in ’t kort weergeeft de bijzonderheden welke in het afgelopen jaar in verband met de Polder zijn voorgevallen.
Volgt nu het financieel verslag , de inkomsten bedroegen et inbegrip van het kassaldo van 1956 het welke bedroeg 963, 47 totaal
Fl. 2617,95
De uitgaven bedroegen totaal FL 2315,99 zoodat het kassaldo
Op 7 maart bedraagt Fl 301,96
De boeken en bescheiden werden nagezien door D.Pelsma en Jan Jorritsma welke bij monde van Jorritsma rapporteerde dat alles in de beste orde was bevonden. T. Beuckens vraagt hoe het komt dat het hekkelwerk dit jaar zoveel meer gekost heft? Dit werd door verschillende leden toegelicht en in verband hiermee, meenden verschillende dat G. Samplonius vorig jaar te weinig daarvoor gehad heeft en werd met algemene stemmen besloten om G. S. nog een gratificatie te geven van 20 gulden wat door hem dankbaar werd aanvaard.
Hoewel hij er zelf niet om gevraagd zou hebben op de vraag van de Voorz of H. Klootwijk weer bereid is om weer voor 1 jaar maalder te blijven antwoord deze als er een ander is wil hij dit gaarne overdoen en anders wil hij dit wel weer voor 1 jaar doen maar dan voor 250,- gld loon, daar Klootwijk nodig weg moest verliet deze de vergadering en is toen na een brede bespreking met algemene stemmen besloten om de maalder weer voor 1 jaar te benoemen voor 250 gld en zou de Voorz hem hiermee in kennis stellen.

Nu volgt Bestuurs Verkiezing aftr was P. Boomsma, voorgesteld werd eerst door alle leden om dit bij acclamatie te doen, zooals we de laatste jaren gewoon waren dook toen een de opmerking maakte dat hij het beter vond om dit bij briefjes te doen is hiertoe overgegaan. 11 leden namen aan de stemming deel en werden uit gebracht 33 stemmen waar van P. Boomsma 30 stemmen kreeg en F. Smits 3 stemmen, op de vraag van de Voorz of Boomsma de benoeming weer aannam antwoordde deze bevestigend.
Dan kon de voorz het opnieuw in hem gestelde vertrouwen. Per abuis had hij zelf niet aan de stemming deel genomen.
Het leggen van de pomp die al klaar ligt zal zoo spoedig mogelijk geschieden tussen het land van H. Samplonius en D. Pelsma.
Bij punt rondvraag word nog al druk gesproken over het water wat de Polder in loopt over een eind weg in de buurt van
H. Samplonius. Besloten word om zoo mogelijk hier verbetering in te brengen, als het kan door gezamenlijk Polder en belanghebbenden dit op te knappen, daar er verder niets meer aan de orde is en nog even een praatje is gehouden over de Ruilverkaveling sloot de Voorz deze vergadering. 

Voorz W. de Vries
Secr. P. Boomsma

Notulen der Ver van Ingelanden de Oude Sondeler Polder gehouden op 6 maart 1959 ten huize van P.Boomsma te Sondel.

Aanwezig 10 leden. Afwezig waren T. Beuckens, U. Bangma, St. Zandstra. F.Folkertsma. H.Klootwijk . H. Boersma en M. de Vries.
Na eerst de afrekening over het boekjaar 1958 te hebben gehouden welke bedroeg 8 gulden per H.a. en voor de Zomerpolder 2,50 per p.m. opend de Voorz W. de Vries de Vergadering en geeft de Secr gelegenheid de notulen van de vorige vergadering voor te lezen, welke onveranderd werden goedgekeurd en getekend.Vervolgens leest de Secr het jaar verslag voor waarin hij in ’t kort weergeest de enkele bijzonderheden welke in het afgelopen jaar in verband met de Polder zijn voorgevallen.
Volgt na het finacieel versalg de Inkomsten bedroegen (met inbegrip van het Saldo van 1957 het welk bedroeg 310,96 ) totaal fl. 1471,43
De totale uitgaven bedroegen fl. 786,72 zoodat het kassaldo over het jaar 1958 bedraagt fl. 702,73
De boeken en bescheiden werden nagezien door Jorrit Jorritsma en G. Samplonius welke bij monde van Jorritsma rapporteerde dat alles in de beste orde was bevonden,
daar de maalder Klootwijk niet aanwezig was doch de Voorz hem al gesproken had kwam het voorstel dat Klootwijk wel genegen was om weer voor een jaar benoemd te worden als maalder voor 250 gulden maar als er een ander was die het voor minder doen wilde was hem dat best doch aangezien niemand zich melde werd met algemene stemmen Klootwijk weer voor een jaar benoemd.

Bij rondvraag kwam de pomp tussen het land van H. Samplonius en D. Pelsma ter sprake en werd opgemerkt als het niet gewenst zoo wenen dat daar betonbuizen kwamen, dit zal door het bestuur nader worden bezien, daar er verder niets meer aan de orde is, en het klokje de 12 uur nadert sluit de Voorz de Vergadering.

Voorz. W. de Vries
Secr. F. Smits 

Notulen van de vergadering van ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden den 26 Febr 1960 ten huize van F. Smits.

Aanwezig waren tien leden. Afwezig waren B. Deinum, U. Bangma, St Zandstra, H. Bosma , G. Samplonius. Nadat eerst de geledenheid werd gegeven om de Omslag te betalen over het jaar 1959 welk bedrag was Fl. 8,- per Ha. en de Zomerpolder FL. 2,50 p pm. Opende de Voorzitter W. de Vries de vergadering en zijn openingswoord herinnerd hij even het overlijden van wijlen Boomsma als secr-penn hoe hij altijd met correctheid de dingen aangaande de Polder behartigde en dat wij altijd met plezier ten zijne huize vergaderden . 
Zegt verder hoe het gegaan is, dat F. Smits de functie als sec-penn zou waarnemen totdat eerstvolgende vergadering. Hierna krijgt de waarn secr gelegenheid de Notulen voor te lezen van de vorige vergadering deze worden onveranderd goedgekeurd en getekend.
Een kort verslag werd voorgelezen waar in de bijzonderheden van de afgelopen jaar waren vermeld, vond geen op of aanmerking.
Als punt 3 volgt nu het finacieel verslag de Inkomsten waren met inbegrip van het saldo van 1958 het welk Fl. 702,71 bedroeg totaal Fl. 1869,68. de uitgaven bedroegen F. 944,91 zodat kassaldo over het jaar 1959 bedroeg Fl. 924,77. De boeken en bescheiden werden nagezien door D. Pelsma en S. Smink eerstgenoemde verklaarde dat alles in orde hadden bevonden.
Na het voorlezen van het verslag van de rekeningen werd gevraagd wat Mous in Balk eigenlijk aan de motor heeft gedaan , want op de nota staat nagezien en gemonteerd dat de maalder de Heer Klootwijk zegt volgens hem heeft hij er alleen maar naar gezien en gezegd dat hij er niets aan doen kon.
Het bestuur krijgt opdracht om dit te onderzoeken en dit later op de vergadering mede te delen. Ook voor de rekening van Tuininga wenste enigen opheldering omdat de waterkering niet afdoende is.
De secr zegt dat Tuininga heeft gezegd dat hij de pomp zou dicht maken en geen loon in rekening zou brengen. Ook werd algemeen goed gevonden om voortaan bij de secr-penn te vergaderen.
Daar de maalder H. Klootwijk ter vergadering is werd gevraagd of hij de Polder weer een jaar wou bemalen. Hij zei dat hij dit wel weer wou doen voor Fl. 250,- maar als er een was die dit 
voor minder wou doen vond hij dit best, er was niemand die zich aanmeldde dus weer voor een jaar benoemt. 
Bestuursverkiezing volgens de rooster was W. de Vries dit jaar aftredend en een vacature voor wijlen Boomsma alzo moesten er twee bestuurs leden gekozen worden, bij de eerste stemming verwierf W. de Vries 25 stemmen en D. Pelsma 6 alzo gekozen voor 4 jaar.
De stemming aangaande de vacature Boomsma kreeg F. Smits 27 en S. Smink 4 stemmen alzo voor 2 jaar gekozen beiden gekozen personen lieten hub benoeming welgevallen.
Volgt nu punt rondvraag. Stemmen gingen er op om het pad even verder dan H. Samplonius op te hogen met zand als waterkering omdat het water bij een langdurige regen in de Polder loopt, besloten word om in het najaar dit te doen met overleg van de belanghebbenden en de Polder en B. Ottema omdat daar het aangevoerde zand moest weg komen.
Verder niets meer onder punt rondvraag bedankt de voorzitter de aanwezigen voor hun opkomst en sloot hiermee de vergadering.

Voorzitter W.de Vries
Secr – Penn F. Smits

Notulen van de vergadering van ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden den 24 Febr. 1961 ten huize van F. Smits.

Aanwezig waren tien personen, afwezig H.Boersma, wijlen F. Beuckens, D.Pelsma, St. Zandstra, H. Bosma en S.O vd Goot.
Nadat eerst de Omslag was betaald die over het boekjaar 1960 Fl. 9,- per Ha. bedroeg en de Zomerpolder 
Fl.. 2,50 per pm. Opende de voorzitter W. de Vries de vergadering.
In zijn openingswoord herdacht hij het overlijden van een onzer ingelanden T. Beuckens.
Hierna alle aanwezigen welkom in de hoop dat wij een goede en eensgezinde verg mogen hebben en geeft het woord aan de secr tot voorlezen de notulen van de vorige vergadering.
Na voorlezing worden deze zonder op of aanmerking goed gekeurd en getekend.

Nu volgde het jaarverslag over het boekjaar 1960 na voorlezing werd hier geen op of aanmerking opgemaakt. 
Punt drie was het verslag van de financien de inkomsten bedroegen omslag Fl. 9,- per Ha. Fl. 1064,77. Zomerpolder Fl. 2,50 per pm. Fl. 200,50. Jachtrecht Fl.20,- Kassaldo 1959 Fl. 924,77 samen Fl. 2210,04. 
De uitgaven bedroegen F. 873,24. alzoo een batig saldo van Fl. 1336,80. U. Bangma en B. Deinum werden aangewezen om de boeken en bescheiden na te zien. Eerstgenoemde verklaarde dat ze alles in de beste orde hadden bevonden.
Hierna deed de voorzitter een verslag hoe het gegaan was met de vetdop op de vijzel dat die verdwenen was, maar later is terug gevonden.

Daar de maalder H. Klootwijk niet op de vergadering aanwezig was werd hem gevraagd of hij het gemaal weer wou bedienen voor een jaar. Hij zeide dat hij dit wel weer wou doen, alzo weer voor een jaar benoemd.
Nu kwam ter sprake de pomp voor instroming en de pomp voor waterkering beide met een schuif na dit van alle kanten besproken te hebben werd besloten dat het bestuur zich naar met de NBM in verbinding moest stellen en prijsopgaaf vragen wat deze drie betonwanden met schuif moesten kosten.

Verder werd besloten dat de waterkering en reed even voorbij H. Samplonius voor gezamelijke rekening van polder en belanghebbenden met zand zal worden opgehoogd. Hier word een som van ieder Fl;. 100,- genoemd. 
Ook werd aangenomen dat de sloot tussen S. Smink en S.O vd Goot zomerdag voor instroming word gehekkeld door H. Samplonius en in de herfst door de belanghebbenden. 
S.Smink neemt op zich om dit met de belanghebbenden te bespreken.
Nu kwam nog ter sprake dat het wel wenschelijk was om een derde bestuurslid te benoemen in geval er eens een niet aanwezig kon zijn. Besloten werd om U. Bangma hiervoor te benoemen en in de volgende vergadering vast te stellen.
U. Bangma stelde zich voorloopig beschikbaar. Daar er verder niets meer voor de rondvraag was dankte de voorzitter allen voor hun opkomst en sloot hiermede deze ingelanden vergadering.


Voorzitter W. de Vries
Secr. F. Smits

Notulen van de vergadering ingelanden der Oude Sondeler Polder gehouden den 23 Febr. 1962 ten huize van F. Smits.

Afwezig S. Beuckens, Harmen Boersma, F. Folkertsma, Hessel Boschma en Stoffel Zandstra. Nadat eerst de Omslag sa betaald dat over het boekjaar 1961 per Ha. Fl. 22,- bedroeg en de zomerpolder Fl. 2,50 per pm. opende de voorzitter W. de Vries de vergadering. In zijn openingswoord melde hij dat de Omslag dit jaar bijzonder hoog was, maar de penningmeester zal straks wel vertellen wat er alzo gebeurd en betaald is, en geeft het woord aan de secr tot voorlezen van de Notulen van de vorige vergadering, na voorlezig werden deze na een kleine opheldering goedgekeurd en getekend. 

Nu volgde het jaarverslag over het afgelopen boekjaar dit kon ook de goedkeuring van de vergadering wegdragen. Nu volgt het finacieel verslag over het jaar 1961.
De inkomsten waren de Omslag van de Oude Sondeler Polder Fl. 22,- per Ha. is Fl. 2603,75.
De Zomerpolder Fl. 2,50 pm. = Fl. 200,50 het jachtrecht Fl. 20,- en het saldo van het vorige jaar was Fl. 1336,80 alzo samen Fl. 4161,05.
De uitgaven bedroegen Fl. 3360,47 alzo een batig saldo over het jaar 1961 van Fl. 800,56.
Aanwezig om de boeken en bescheiden na te zien waren J A Jorritsma en R.T. Boersma. Jorritsma verklaarde dat ze alles in d beste orde hadden bevonden en bevestigden dit door ondertekening.
Volgt nu bestuursverkiezing aftr F. Smits deze werd met algemene stemmen herkozen en neemt deze benoeming weer aan. Het voorstel om het bestuur met een persoon uit te breiden werd aangenomen en alzo benoemd 
U. Bangma.
W. de Vries en U. Bangma voor de werkzaamheden aangaand de Polder en F. Smits boekhouder, voor een vergoeding van de beiden eerstgenoemden van Fl. 25,- en de boekhouder Fl.50,-.

De maalder van de Polder H. Klootwijk is tot de vergadering gekomen en op de vraag van de voorz als hij de motor weer voor een jaar wou bedienen, gaf hij een afwijkend antwoord dat het hem zwaar te viel om de motor ’s winters aan te slaan. Na veel wikken en wegen deed de Voorzitter de voorstel om de jaarwedde te stellen op Fl. 300,- dan kon hij ’s winters een persoon mee nemen op aandringen van de ingelanden nam hij het dan weer voor een jaar aan.

Het hekkelwerk werd voorgesteld om dit weer door de ingelanden per uurloon te laten uitvoeren. 
Punt rondvraag, Samplonius zegt dat hij de uitlaatpomp niet meer dicht kan krijgen en stelt voor om een houten steekdam te slaan en stelde een prijs van Fl. 75,- dit zou door genoemde persoon worden uitgevoerd. Ook kwam ter sprake de waterkering in de polder om het water zomerdag wat hoger te krijgen want de bestaande dam is hopeloos.
F. Smits neemt op zich om dit in orde te maken. Ook kwam ter sprake dat er dit jaar wel extra water vermaald was voor de Zomerpolder dat hij tweemaal halfvol is gelopen vanwege de slechte waterkering en dat hierin verandering moet komen. Een verg met de ingelanden van de Zomerpolder zou wel nodig zijn. Hierna gedankte de voorz allen voor hun opkomst en sloot hiermede deze vergadering.


Voorz. W. de Vries
Secr. F. Smits

Rondom 1964 - de molen zonder kap, bovenop ligt een plaat voor de afdichting

Notulen van de buiten gewone Ingelanden vergadering der Oude Sondeler Polder gehouden den 28 Febr. ’s avonds half acht bij Tuininga. 

Aanwezig waren elf personen. De voorzitter W. de Vries opende deze vergadering met alle aanwezigen welkom te heten en legde uit waartoe deze vergadering was belegd.
Deze vergadering vloeide uit bij het bestuur toen de boekhouder zeide dat het contract dat de ingelanden van de Zomerpolder met de Oude Sondeler Polder in September 1937 was aangegaan een duur had van 25 jaar met Sept 1962 was afgelopen .
De boekhouder neemt op zich om bij Not. Visser te informeren als een geschrift op zegen een door de ingelanden word ondertekend ook kracht heeft, ook al om sedert dat de ruilverkaveling al aangaande is.

In dit geschrift zal dan worden vastgelegd dat het maalgeld per jaar Fl. 350,- zal bedragen tot wederopzegging en dat de water kering beter in orde moet gemaakt worden, en dat twee van de ingeladen van de Zomerpolder daar toezicht op moeten houden en dat de pompen voor het afvoeren van het water in de Oude Sondeler Polder in orde moeten worden gemaakt. 
En als door onoplettendheid dit water over de waterkering loopt een heffing van Fl. 1,- pp word opgelegd.
Jorrit A. Jorritsma neemt op zich om dit gezegeld bewijs te schrijven nadat eerst met de ingelanden van de Zomerpolder te vergaderen en de bezwaren te bespreken en te bevorderen.
Hiermee bedankt de voorzitter de aanwezigen voor hun opkomst en sloot hiermede deze vergadering.

Voorz W. de Vries
Secr F. Smits

In de vergadering met de Ingelanden van de Zomerpolder werd het volgende overeengekomen. Eerst werd meegedeeld dat een contract op zegel voldoende was dat door de ingelanden ondertekend was dat door de ingelanden ondertekend word, kosten werden geschat op Fl. 2,50 ( J. Jorritsma neemt op zich om dit contract te schrijven).
Het volgende werd op deze vergadering overeen gekomen, dat het maalgeld voor 9 maanden van 1 Maart tot 30 Nov zou bedragen Fl. 3,50 pp tot wederopzegging van beide zijden dat de waterkering beter in orde zou worden gemaakt onder toezicht van twee van de ingelanden.

K. Boonstra en F. Smits ook de pompen zullen onder toezicht door boven genoemde personen in orde waren gemaakt. Mocht het boezemwater door onoplettendheid of verwaarlozing van de polderdijk in de Zomerpolder stromen dan kan een extra heffing van Fl. 1,- pp worden opgelegd. 
Alle onkosten komen voor rekening voor de ingelanden van de Zomerpolder, aldus opgemaakt in de vergadering van Maart 1962 in het Cafe Tuiniga te Sondel.

Contract van bemaling Zomerpolder

De ondergetekende :
1. a. Wiebe de Vries, veehouder te Sondel
b. Frans Smits, rustend veehouder te Sondel
c. Uilke Bangma, veehouder te Nijemirdum

te samen uitmakende het bestuur van de Oude Sondeler Polder en als zodanig handelende voor- en als mondelinge lasthebbers van de ingelanden van dien polder, 

2. a. Familie Bock, wonende te Amsterdam, eigenaar van de percelen, kadastraal bekend gemeente
       Balk, sectie C nummers 276, 277 en 282, samen groot 4 hectare 68 are 80 centiare;
b. Brugt Groenhof, veehouder wondende te Wijckel , eigenaar van het perceel, kadastraal bekend 
       gemeente Balk, sectie C nummer 1433, groot 2 hectare, 71 are 95 centiare;
c. Harmen Akkerman en Zn, van boerenbedrijf, wonende te Sondel, eigenaar van de percelen, 
       kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C, nummers 286, 287 en 293, samen groot 
       4 hectare 22 are 62 centiare;
d. Wed. Roelof de Jong, van boerenbedrijf, wonende te Nijemirdum eigenares van de percelen,
       bekend gemeente Balk, sectie C, nummers 285 en 1432, samen groot 4 hetare 94 are 
       50 centiare;
e. Jan en Eize Hoekstra, veehouders, wonende te Nijemirdum, eigenaren van het perceel, 
       kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C, nummer 1431, groot 2 hectare 71 are 70 centiare;
f. Klaas Boonstra en Zn, veehouders, wonende te Ruigahuizen, eigenaars van het perceel,
       kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C, nummer 1430, groot 3 hectare 25 are 10 centiare;
g. Harmen Kramer, veehouder wonende te Ruigahuizen, eigenaar van het perceel, kadastraal
       bekend gemeente Balk, sectie C, nummer 280, groot 2 hectare 85 are 10 centiare;
h. Wiebe de Vries, veehouder wonende te Sondel, eigenaar van de percelen, kadastraal bekend
       gemeente Balk, sectie C, nummers 279, 1429 en 278, samen groot 2 hectare 84 are 70 centiare;
i. Rintsje K. Veltman, veehouder, wonende te Sondel, eigenaar van het perceel, kadastraal bekend
       gemeente Balk, sectie C, nummer 294, groot 1 hectare 33 are 20 centiare,

       verklaren met elkander navolgende overeenkomst te hebben aangegaan, waar bij de contractanten ter
       eene zijde, in hoedanigheid gemeld, zich binden om, gefurende een tijdvak van negen maanden per jaar,
       de hiervoor vermelde percelen van de contractanten ter andere zijde, die zulks aannemen, te bemalen, 
       zulks onder de navolgende bedingen:

1. De overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde tijd met in achtneming van wederzijdse 
    opzegging in verband met de aanstaande ruilverkaveling.
2. De landerijen zullen telken jare worden bemalen van den eersten Maart tot en met den dertigsten 
    November.
3. Voor bemaling zal per jaar moeten worden betaald drie gulden en vijftig cent (Fl. 3,50) per 36¾ 
    are; berekening van de omslag geschiedt door het bestuur van de Oude Sondeler Polder.
4. De omslag moet telken jare in de maand Maart aan den boekhouder van den polder worden
    betaald, die telken jare in de maand Januari of Februari een aanslagbiljet zal zenden. 
    Bij gebreke van betaling in de maand April zal de omslag automatisch met 10% worden verhoogd 
    wegens te late betaling; alle kosten op de invorderingen vallen, komen te laste van hen, die de
    omslag schuldig zij;
5. Het polderbestuur zal toezicht uitoefenen op de polderdijken en de tochtsloten behoudens tot de
    hiervoor vermelde percelen en de contractanten ter andere zijde zijn verplicht daaraan die werk-
    zaamheden te verrichten, welke het polderbestuur nodig zal oordelen;
6. Bij verkoop van een of meer der hierboven vermelde percelen zijn de verkopers op verbeurte
   eenen boete van duizend gulden ten voordelen van de gezamenlijke ingelanden van de 
   Oude Sondeler Polder verplicht bij koopakte de rechten en verplichtingen uit dit contract voort-
   vloeiende mede aan de koper over te dragen.
7. De ingelanden van de zomerpolder nemen op zich de waterkering afdoende te verbeteren en in 
   orde te houden onder toezicht van twee der ingelanden, t.w. de heeren K. Boonstra en F. Smits, 
   terwijl tevens de pompen in orde dienen gemakt te worden.
8. Mocht het boezenwater door onoplettendheid of verwaarlozing van de polderdijken in de 
   zomerpolder stromen, dan kan een extra heffing van één gulden per pondemaat worden 
   opgelegd, terwijl alle onkosten voor rekening van de ingelanden van de zomerpolder komen.

   Aldus overeengekomen in de vergadering van Maart 1962 in Café Tuininga te Sondel.
   De ingelanden van de zomerpolder. 
   Bestuur Oude Sondeler Polder

W. de Vries, voorzitter
F. Smits, secretaris

Jouke Smits
B. Groenhof
H .Akkerman
C.W. de Jong Eppinga
Gebr. Hoekstra
K. Boonstra
H .Kramer
W. de Vries
R.K. Veltman
opgemaakt Maart 1962

Notulen van de vergadering van ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden den 15 Febr 1963 ten huize van F. Smits.

Aanwezig waren 13 ingelanden. Afwezig F. Folkertsma, St. Zandstra, Hessel Boschma. Jan Jorritsma zei dat hij wel land in de polder had maar dat de verhuurder Jan Boomsma de Omslag moest betalen. Nadat eerst de Omslag was betaald dat over het boekjaar 1962 per Ha Fl. 8,- bedroeg en de Zomerpolder Fl. 3,50 pp opende de Voorzitter W.de Vries de vergadering na alle aanwezigen welkom te hebben geheten, zegt hij dat dit jaar de Omslag wel een paar gulden per Ha minder had gekund, maar als men wat reserve wil hebben heeft het bestuur gemeend om dit op Fl. 8,- te doen, want er is dit jaar niets aan de motor gebeurt het is niet te zeggen dat dit jaar weer zo is.
De motor heeft gemiddeld een levensduur van 25 jaar en hij heeft langer gedraaid, en geeft nu het woord aan de Secr-Boekhouder tot voorlezing van de notulen der vorige vergadering. Na voorlezing werden deze zonder op of aanmerking goed gekeurd en getekend. Volgt nu het jaarverslag over het boekjaar 1962 na voorlezig kon ook het jaarverslag de goedkeuring van de vergadering wegdragen.

Punt 4 verslag van de financien over het boekjaar 1962.
De inkomsten waren de Omslag van de Oude Sondeler Polder Fl. 9,- per Ha is 118 Ha,30 A, 80c A =Fl. 8,- =
Fl. 946,47.
De Zomerpolder 80,2 pd a Fl. 3,50 per pd = Fl. 280,70. het jachtrecht Fl. 35,-
Kassaldo 1961 was Fl. 800,56 alzo waren de inkomsten over 1962 Fl. 2062,73.
De uitgaven van gasolie, maalloon, hekkelen , brandverzekering en het gewone onderhoud was over het jaar 1962 Fl. 805,32. batif saldo eind 1962 van Fl.1257,41.

Door de voorz werden B. Deinum en S. Beuckens aangewezen om de rekeningen en verantwoording na te zien van de boekhouder, eerstgenoemde verklaarde dat ze alles in de goede orde hadden bevonden, waarna de voorz de boekhouder bedankte voor het werk.
De voorzitter zegt dat hij wat heeft vergeten en dat er nog notulen zijn van de vergadering van Ingelanden met de Zomerpolder op 28 Febr. 62.
Na voorlezing werden deze ook goedgekeurd. Uit deze notulen kwam de vraag als alles nu goed nageleefd was in de Zomerpolder het bestuur geeft hierop hun antwoord en zegt dat er met één niet veel te bereiken is.

Volgt nu het punt het benoemen van de maalder. De voorzitter zegt dat hij bij Klootwijk was geweest en dat hij afstand had gedaan , en vroeg nu aan de ingelanden als er ook een was die dit wou doen. Rommert Boersma zegt dat als er geen ander is hij het wel eens voor een jaar wil proberen.
De voorzitter zegt hierop dat toen verleden jaar Klootwijk het liever niet deed, dat Jan Jorritsma toen gezegt heeft als Klootwijk er nog tegenop ziet, ik dat wel wil doen. Het besuur heeft Klootwijk toen bezocht en hij zei ik heb het aangenomen en nu zal ik het ook doen, en nu meent de voorzitter zich verplicht te vragen hoe denkt Jorritsma er nu over. Jorritsma zegt dat hij er nog net zo over denkt als verleden jaar en als er niets op tegen is dan neemt hij het voor een jaar aan , alzo benoemd.

Nu kwam ter sprake de waterkering bij droge zomers en het drinkwater voor de koeien als ik alles vertel wat over pompen en dammen gesproken is zou ik vervelen worden maar al ieder meewerkt in het belang van hemzelf en de polder zal het wel wat meevallen.
Het bestuur zegt toe, als er wat is, dat niet goed gaat zegt het , en het bestuur zal alle medewerking verlenen.
Verder vraagt het bestuur aan de leden als er eens iets moet gebeuren, dat dan het bestuur vrij mandaat krijgt om dit uit te voeren dit werd toegestaan.
Als het bedrag niet boven de Fl.50,- kwam. Onder rondvraag kwam niet veel maar voren want alles was al goed besproken, waarna de Voorz alle aanwezigen bedankte voor hun aanwezigheid en sloot hiermee de vergadering.

Voorz. W. de Vries
Secr-Penn F. Smits

Notulen van de vergadering van ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden, den 13 Febr. 1964 ten huize van F. Smits.

Aanwezig waren 13 personen. Afwezig waren. H. D. Boersma, St. Zandstra, Hessel Boschma en F. Folkertsma. De anderen hadden voor de vergadering al betaald. 
Nadat eerst de Omslag was betaald dat over het boekjaar Fl.9,- bedroeg per Ha en de Zomerpolder dat vastgesteld is op Fl. 3,50 per pondemaat opende de Voorz W. de Vries de vergadering zegt eerst dat er dit jaar een hoge omslag is betaald want in juni is al Fl. 12,- per Ha betaald en nu nog eens Fl. 9,- dat is som en 
Fl. 21 ,- gulden per Ha.

Doordat de as van de vijzel was gebroken dat een uitgave van Fl.1613,14 was. Ik meen dit even te moeten melden waarom de Omslag over 1963 zoo hoog was. Zegt de aanwezigen welkom en geeft de boekhouder gelegenheid tot voorlezing van de Notulen van de vorige vergadering na voorlezing werden deze zonder op of aanmerking goedgekeurd en getekend. Ook het jaarverslag over 1963 kon de goedkeuring der vergadering wegdragen. 
Volgt nu het financiele verslag over het afgelopen boekjaar de inkomsten waren Fl. 4148,45. 
De uitgaven waren Fl. 2793,51. Alzo een kassaldo van Fl.1357,94. de Heeren G .Samplonius en D. Pelsma werden aangewezen om de rekening en bescheiden na te zien. Eerstgenoemde verklaarde dat ze alles in goede orde hadden bevonden en bevestigden dit door ondertekening.

De Voorzitter zeide dat Jan Jorritsma weer was benoemd als maalder van de motor.
Bestuurs verkiezen affr de Voorz. W de Vries, bij acclamatie werd deze weer benoemd en werd dit weer door de Vries aanvaard.
Over het jaar 1964 van 5 Maart – 5 Maart ’65.
Onder punt rondvraag kwam niets belangrijks naar voren al een vraag maar die had geen betrekking tot het polder bestuur waarna de Voorzitter de aanwezigen bedankte voor hun aanwezigheid en sloot hiermede deze vergadering.


Voorzitter W. de Vries
Boekhouder ?

Notulen van de vergadering van de ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden op 4 Maart 1965 te huize van U. Bangma.

Aanwezig waren 10 leden. Nadat eerst de omslag is betaald welke Fl. 7,- per Ha bedroeg en voor de Zomerpolder Fl.4,25 per pondemaat opende hierna Voorz de Vries de vergadering en heet ieder welkom en zegt dat we de omslag van de zomerpolder hoger is dan was voorgesteld maar dat het komt omdat de zomerpolder langer hebben bemaald door de bijzondere lage water stand,
en dat zodoende de omslag hier was en hierna geeft hij de Secr-penn gelegenheid voor het voorlezen van de notulen van de vorige verg gemaakt door wijlen F. Smits welke en gelezen te zijn worden goedgekeurd en getekend .
Ook het jaarverslag kon de goedkeuring van de vergadering wegdragen. Daarna volgt het financiele verslag over het afgelopen boekjaar.
De inkomsten bedroegen Fl. 2468,67.
De uitgaven Fl. 956,24. Alzo een kassaldo van Fl. 1512,43. Hierna van de boeken door J. Smits en R. Boersma. Welke door hen in orde werden bevonden en getekend . Hierna bespreking van de maalder welke wel weer wil maar een verhoging vraagt van Fl. 50,- .
Een ieder wordt in de gelegenheid gesteld of hij maalder wil worden voor het bedrag van Fl. 300,- per jaar daar er geen liefhebbers waren gaat de vergadering akkoord met de verhoging van Fl. 50,- En wordt J. Jorritsma weer benoemd voor het tijdvak van 5 Maart 1965 tot 5 Maart 1966 voor het bedrag groot Fl. 350,-. Hierna bestuursverkiezing.
Eerst vrije stemming waar door het volgende uit de bus komt. J. Smits 13, S. Smink 3, B. Deinum 10, R. Boersma 3 stemmen. Daar geen de meerderheid had volgt daarna stemming tussen de 3 hoogsten . Waarna J. Smits 21 stemmen. B. Deinum 7 en R. Boersma 4 stemmen. Aan J. Smits wordt nu gevraagd door de voorz of hij deze benoeming aanneemt. Wat door hem met ja wordt beantwoord. Hierna rondvraag. B.Deinum vraagt naar het water dat het soms zomaar weer weg is.
Hem wordt geantwoord, dat dit komt doordat de pomp tussen Smits en Boersma lek is en dat het daar dan te hoog wordt en dat het er dan weer wordt uitgemaald hier zal naar gekeken worden of dit ook kan worden verbeterd. Verder niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter de vergadering

Voorzitter W. de Vries
De Secr. Penn ? 

Notulen van de vergadering van de ingelanden van de Oude Sondeler Polder gehouden in Maart 1966 ten huize van de Penningmeester.

Van de 19 ingelanden waren er 9 aanwezig. Nadat eerst de omslag was betaald welke Fl. 6,- per Ha bedroeg en voor de zomerpolder bedroeg dit Fl. 3,50 pe Ha. 
Nadat het financiele was afgelopen opende de Voorz de Vries de vergadering en heette de aanwezigen welkom. En merkte op dat de belangstelling niet zo groot was maar dat zal zijn oorzaak wel hebben dat het bestuur van de Oude Polder ten einde loopt. 
Hierna geeft hij bij gelegenheid aan de Secr voor het lezen van de notulen welke worden goed gekeurd en getekend.
Daarna volgt het financiële verslag over het afgelopen boekjaar. De inkomsten bedroegen Fl. 2538,47 en de uitgaven Fl. 1055,13. Het saldo bedraagt Fl. 1483,34. Hierna worden door de Voorz benoemd voor het nazien van de boeken H. Boersma en S. Samplonius. Welke door hen in orde worden bevonden en getekend. 
Hierna is het woord weer aan de Voorzitter en zegt dat de pompen van de zomerpolder op 1 Maart nog niet geopend zijn vanwege het hoge buitenwatermaar dat het zo spoedig en gelijk gebeurd als het buiten water zakt. De opmerking van enkele ingelanden over de grote brokken puin in de reed voor bij Bakker Visser zal door de voorzitter bekeken worden.

Ook merkt de voorz op dat de tochtsloot van de Polder niet gehekkeld is, daar er geen voor te vinden was en nu ook maar niet meer doen omdat er gezegt wordt dat ze de aankomende door de H.H. worden opgeschoond.
De maalder wordt weer benoemd per maand mede met het oog op de ruilverkaveling.
Hierna bestuursverkiezing afr. U. Bangma welke na een kort onderling gesprek weer bij acclamatie wordt benoemd mede omdat het naar het einde loopt. 
Hierna punt rondvraag, welke niets oplevert dat de voorzitter zodoende de vergadering sluit.

Voorzitter W. de Vries. 
Secr. ?

Bron: Friese Koerier 16 mei 1968

Jaarverslagen van de Oude Sondeler Polder

Mijne Heeren
Verslag van de bijzonderheden de Oude Sondeler Polder over het jaar van 5 Maart 37 tot 5 Maart 1938.
Zoals in de vergadering van Jan 37 werd gezegd dat de Ingelanden het goed vonden dat de oude molen zoo lang hij niet stuk nog kon doordraaien maar mocht er zich wat begeven dan een nieuwe motor dadelijk te plaatsen, in het laatst van Maart kregen wij bericht van Spaans dat als wij het goed vonden hij gaarne nog eens wilde wachten met het maken van de motor installatie, dit werd toegestaan; maar mocht er iets hem opgeven doch moest de motor geplaatst worden op de eerste aanmaning.

In het begin April werd ons door de maalder der molen mede gedeeld dat het met de Oude schroef gedaan was en dat er nu verandering moest komen.
Dadelijk werd Spaans hiermede in kennis gesteld die ook zeer spoedig met de hulpmotor arriveerde en hem dadelijk in werking stelde wan hij wou o zoo gaarne nog een veertien dagen wachten met het plaatsen van de nieuwe motor, dit werd weer goed gevonden, want er was nu een hulpmotor en de regentijd was nu voorbij eerst ging alles best totdat de hulpmotor weigerde en men tot de conclusie kwam dat hij stuk was dit werd aan Spaans mede gedeeld en des andere daags was er een andere hulpmotor maar nu een die met benzine gestookt moest worden.
Dit was anders goed maar de brandstof was zoo duur want er is voor Fl. 21 aan benzine verstookt. Het geen ook al in de notulen is vermeld. In de laatste helft van April werd een aanvang gemaakt met de plaatsing van de nieuwe motor.

De onderbouw werd gemaakt door de Gebr. Hobma van Workum die volgens ons inzien heel nestjes werk hebben geleverd. Maar als men aan het herstellen gaat, doen er zich altijd dingen voor waarop niet is gerekend, zoo ook bij de molen volgens ons inzien was de uitlaad bak nog goed, maar de betonwerkers met de molen waren aan ’t herstellen werd ons mede gedeeld door een der werkers dat wij zeer onverstandig hadden gehandeld om niet de uitlaad bak van beton te maken want hij hield het waarschijnlijk nog wel een jaar en dan komt u alweer voor nieuwe onkosten en als het nu gemaakt word dan word alles met ijzer aan elkaar verbonden en is het veel sterker en u is er jaren af.

Door het bestuur werd dit overwogen en met Hobma beraadslaag wat dit moest kosten, deze zou het heel schappelijk doen omdat de werklieden er nu toch waren en zei dat de voorvleugels ook van beton moesten gemaakt worden, dan was het doorlekken ook uit gesloten.
Er word onder elkander goed gevonden dat dit zou in orde gemaakt worden voor fl. 110,-.
Dit werd goedgevonden daar het bestuur ook meende dat deze prijs heel nauw berekend was. In Mei werd de nieuwe motor in werking gesteld en men dacht nu is alles in orde, maar er deed zich al weer wat voor, waar niet op was gerekend. Jaarlijks werd de tochtsloot gehekkeld maar nu de motor het water er dieper kon uit halen bleek al gauw dat de tochtsloot ondiep was en zeer nodig moest geslat worden.

Dan was men ook twee jaar van het hekkelen vrij af. Tenminste gedeeltelijk. Hiervoor werd een aanbesteding gehouden, dat nog al wat boven de begroting kwam.
Drie briefjes kwamen in n.l. Homma en co. Voor Fl. 132,-
J. Stegenga en anderen voor Fl. 125,
D. en W. Feenstra voor Fl. 95,-
De begroting was Fl. 85 dit werd gegund aan D. en W. Feenstra Nijemirdum voor Fl. 95 pm. 400 M slatten en
800 M hekkelen.
Het bestuur kan wel mede delen dat er flink werk is geleverd en dat het geld wel is verdiend.
Nu ging alles best tot ik opmerkte dat er wat aan de kammen van de vijzel mankeerde. Ik trof in Workum de monteur van Spaans en stelde hem hier mede in kennis, maar hij stelde mij gerust dat als er weinig water meer in de vijzel was dit altijd met enige stooten ging dit kwam dat de motor dan geen kracht meer behoefde te doen.

Toch meende ik dat er wat anders was dan eerst zoodat ik het ging onderzoeken en zag al gouw dat er aan het kleine kamwiel wat mankeerde en dat de kammen allemaal waren versleten.
Er werd naar Spaans gebeld en de monteur kwam ’s morgens 7 uur al met twee kamwielen.
Deze kan ook ons niet uitleggen hoe dit euvel was ontstaan want dit had hij nog nooit beleefd. Maar het is zeker slecht gietijzer geweest.
Hij heeft gouw de nieuwe radaren er ingezet en de zaak is nu weer in orde.
Verder kan ik ook nog mededelen dat de motor met inbegrip van het droog houden bij het slatten ongeveer 330 uur gedraaid heeft en dat er 50 liter ruwolie is verbruikt en 10 liter smeerolie.
Hiermede meen ik dat ik het voornaamste wat er het eerste jaar met de motor is gebeurd heb medegedeeld en sluit hiermede mijn verslag.

1 Maart 1938,  F. Smits Secr. Penningen

Verslag

Van enkele bijzonderheden die zijn voorgevallen bij de Oude Sondeler Polder over het jaar Maart 38 tot Maart ’39. ten eerste kan ik mededelen dat de motor in het afgelopen jaar nooit heeft geweigerd.
Nu word dit ook niet verwacht maar toch het is allemaal lopend werk en een heel klein defect zou vaak de hele zaak stop kunnen zetten, het enigste is dat zoo een ieder der ingelanden wel weet zijn verleden jaar de kamwielen vernieuwd, toch werd na enen weer gedraaid te hebben opgemerkt, dat het niet in orde was, en ik geloof vast als ik de smering niet had veranderd dat wij al weer nieuwe kamwielen moesten hebben, het gaat nu goed maar toch zoo het in gesteld was (en dan moest het goed zijn) kan het niet.Ik dacht de leverancier van de motor zal wel eens aan komen hoe alles gaat maar dit kwam wel uit net als de voorzitter zei, als de motor geleverd en betaald is dan zien wij Spaans nooit weer.
Nu is Spaans geschreven dat wij gaarne hem eens wilden spreken aangaande de bemaling, en als hij in Friesland kwam dat hij dan eens aankwam, om dan mondeling hierover met hem te spreken.
Het verbruik van gasolie was dit jaar p.m. 800 liter met ongeveer 400 uren draaien. Het langst aan een draaien van de motor was 36 uur dit was in de eerste helft van januari met de sneeuwval. Dit was ook de eerste nacht dat door gedraaid is.
Het hekkelen der tochtsloten heeft dit jaar 25 gekost en is uitgevoerd door W. Feenstra.

1e maart 1939 F. Smits secr. Penn

Mijne Heeren

Door dit verslag vermelde ik enige bijzonderheden die in het afgelopen jaar weer bij de Oude Sondeler Polder zich weer hebben voorgedaan.
Ten eerste zijn in de Polder twee pompen gelegd die in de vergadering van 1939 waren besloten, naar ik meen hebben deze pompen een goed resultaat gehad, want het water kon nu goed op peil worden gehouden, toch was het nog niet in orde, want een oude pomp die door mij een hulp schuif was geplaatst is niet sluiten zoodat er net zoo veel water weg liep als behouden bleef dit punt kan straks wel besproken worden.

Verder kan ik mededelen dat in Augustus Spaans hier heeft geweest op ons herhaaldelijk schrijven, maar hij verontschuldigde hem dat hij niet eerder in deze Zuidwesthoek geweest was.
Ik ben toen met hem naar de motor geweest, en hij dacht ook dat het tijd werd om de motor eens schoon te maken.
Maar wij besproken ook even over de rekening van de verlopen kamwielen van 1938 in hij meende dat wel hij recht had een rekening in te dienen.

Daar de Voorz niet mee kon naar de motor hebben wij met ons drie-een dit verschil besproken, want wij waren van de tegenovergestelde mening naar alles goed bedacht en besproken te hebben (want hier is twee uur over gesproken) kwam men tot de overeenkomst dat de rekening kan te niet gedaan worden en dat de olie bad in orde zou worden gemaakt en dat met een de motorschoon maken, dit is in October gebeurd, en ik kan mede delen dat de oliebad nu geheel in orde is (deze rekening is nog niet betaald).

Ook heeft het hogere water dat in de boezem was de polder nog al wat parten gespeeld, als lekwater daar de Polderdijk hebben wij geen last, maar de schuif in de molen lekt erg en dat lekt ook nog onder de molen door deze moeten wij in de zomer als het kan al verhopen worden. Wat de brandstof de ruwolie betreft is met de mobilisatie nog al wat verhoging in prijs gekomen, en is nu de zes ct per liter al te boven. De laatste keer heb ik 61/10 ct per liter betaald.

Eind December werd mij een formulier door de fabriek toe gestuurd dat ik ingevuld naar Den Haag moest terug sturen, en als ik weer olie nodig had moet dit over de Ministerie van Economische zaken gaan want daar moet ik de aanvraag om olie heen sturen. De Zomerpolder die in begin het maalgeld op een gulden per pondemaat is vastgesteld zal nu wel even besproken moet worden want deze prijs zou zoolang gaan, als de ruwolie niet boven de 6 ct zou komen en de prijs in nu 6 1/10, en dat weet de penningen hoe hij in het vervolg moet handelen. 
Het verbruik van olie was dit jaar pm 1000 liter verleden jaar is er een nacht doorgedraaid, deze herfst wel 5 keer het aantal uren dat gedraaid is pm 520 uren.
Dit zijn de voornaamste bijzonderheden die dit jaar weer zijn gebeurd en eindig hiermee mijn verslag.

20 februari 1940 F. Smits secr. Penningen

Mijn Heeren

Als ik een uitvoerig verslag van het afgelopen jaar zou schrijven en ik zou alles aanhalen wat schrijven, en invullen dit jaar door mij is gedaan, dan zou ik een lang en vervelend verslag maken en zou men op het eind nog niets weten. Maar elk weet wel in wat tijd als wij leven, en het word nog steeds nijpender en vooral op het terrein van olie en vetten en zoals uit de rekening blijkt is de smeer olie in prijs de helft duurder en het verschil van de stookolie is van 6 ct tot 18 ct per liter gestegen, en de kwaliteit is zoo slecht dat elk ogenblik de motor verstopt of o zoo slecht aanslaat, maar reden om te klagen hierover helpt weinig en men is verplicht om zich te behelpen.
Door de oorzaak van de slechte olie is er ook al eens een deskundige geweest maar nu alles is nagezien en schoongemaakt is dit wat verbeterd.

Zoals uit de Notulen is medegedeeld zou er een pomp met een schuif gemaakt worden en dit is in het voorjaar gebeurd en dit is om het water bij droogte op pijl te houden en hele verbetering. 
Doordat de drijfriem al vaak was ingekort was het deze herfst bijna ondoenlijk om deze te maken en was elk ogenblik stuk, en kwam ik er toe om een prijs te vragen naar een nieuwe riem, maar zoo u straks uit de ingekomen stukken wel zult horen waren deze in prijs zoo verhoogd zoodat ik hiervan weer afzag en hem door Riemersma liet herstellen, dat zeer goed is geslaagd, en dat nu weer afdoende is.

Dit jaar is nog al veel stookolie verbruikt, omdat er nog al veel sneeuw en regenwater is gevallen. En is nog geen jaar geweest dat zooveel uren zijn gemalen en is dit bijna 600 uren. 
Andere jaren als met olie bestelde ging dit altijd per twee vaten, maar nu is het wat anders, als men denkt met een veertien dagen is de olie op dan kan men aanvragen met opgaaf wat hebt ge in de laatste twee jaren in deze maand verbruikt en hoe groot is uw voorraad nog , en altijd de waarschuwing , wees zuinig, en als het kan verander het van drijfkracht als elektrisch of generatoren of windkracht, maar ik bericht altijd als de levering van olie stop gezet word zijn wij genoodzaakt het land te laten verwaarlozen en dan is de opbrengst nihil. Op zulk een schrijven heb ik nog altijd olie gekregen. 

Uit de rekening en verantwoording zult gij straks wel horen dat er een rekening van het bestuur bij is van fl.5 voor het schoon maken en afschrapen van de vijzel.
Dit is door ons uitgevoerd, maar in het vervolg laat ik dit liever door een beroepsman doen want om dat goed te doen kost veel geduld en tijd. Hiermede heb ik de voornaamste dingen in het afgelopen jaar medegedeeld en eindig dit verslag met de wensch, dat als ik weer een verslag mag schrijven de tijden weer normaal mogen zijn.


24 Februari 1941
F. Smits Secr. Penningen

Mijne Heeren

Verslag van het boekjaar 1941. Als ik een verslag moet schrijven van de bijzonderheden die dit jaar weer zijn voorgevallen aangaande de benmaling dan is dit hoofdzakelijk de moeilijkheid om stook en smeerolie te krijgen. Want om dit te bemachtigen is vaak een hele toer. 
Maar ik getroost mij alle moeite om het maar te krijgen. 
Die dit zelf nooit heeft ondervonden kan dit niet begrijpen en ze stellen soms vragen die zeer moeilijk zijn te beantwoorden, maar oke in alle opzichten mijn best gedaan, ook al om de reden dat ik zelf belanghebbende was, want was dit niet het geval geweest dan had het waarschijnlijk gegaan als de polder die een dergelijke bemaling had en nu moest overgaan om een wind motor te maken wat in deze tijd veel geld kost maar wij bemoeien ons niet met anderen . 
Wij hebben dan ons eigen genoeg, want als ik vertelde wat in het geheim mij verteld was dat zou men zeggen, waar bemoei je je mee.

Toch moet elk met mij bekennen het is al wonder dat de een meer kan aan de ander en dan is het zoo, dan gaan je te vragen en te onderzoeken en toen is mij ter ore gekomen wat ik hier niet kan schrijven.
In September kwam ik tot de ontdekking dat de molen niet alleen een onderdak was voor vogels en ongedierte, maar dat er ook een persoon in had geslapen, deze had zich maar toegang verschaft door het stuk maken van een ruit waarbij uit en in was gegaan.

In de molen was geen ding van zijn gading tenminste er werd niets vermist, maar hij liet het stukken de ruit achter, dat ons f.1,30 heeft gekost. Het hekkelwerk is in de afgesproken maand gedaan en als er opmerkingen over zijn, wil ik gaarne als dit in het midden word gebracht.
En hiermede eindig ik dit verslag want er zijn nogal wat dingen te bespreken, wat veel meer nut kan hebben, en ik hoop dat als er het volgende jaar weer vergadering word gehouden de vrede getekend is.


Sondel 20 Februari 1942
F. Smits Secr. penningen

Jaarverslag over het boekjaar de Oude Sondeler Polder van 15 Maart 1942 tot 5 Maart 1943.

Na de vergadering van 6 Maart 1942 heb ik de rekening of omslag van de Zomerpolder rond gebracht bij de Ingelanden en zij hebben na hen alles te hebben toegelicht zonder tegenspreken betaald.
Verleden jaar ging het al heel moeilijk om stookolie te krijgen maar het is nu nog veel erger, en ik geloof vast als ik er niet op aandrong dat wij een op zelf staande Polder hadden, want als wij naast andere polders lagen, was het niet al lang gecombineerd. Want daar word altijd op aangedrongen. Maar nu ik schrijf dat er verscheiden Ha. van de Polder is gescheurd voor bouwland nu is het dat zij toegeeflijker worden en inzien dat het dan droog moet liggen.

Ook haal ik er altijd bij aan dat de Polder zeer laag ligt en dat het water f 1,50 moet worden opgevoerd. Alzoo is het mij nog altijd gelukt om olie te krijgen alhoewel het tweemaal schoon op was. Zooals u straks uit de rekening en verantwoording wel zult opmerken is de stookolie van dit jaar weer verhoogd van f. 18,04 tot 22, 11 ct en de smeerolie van 60 ct tot f. 1.05.
Ook is de verbruik van stookolie wat abnormaal hoog omdat dit jaar 7 vaten zijn gekocht en het gemiddelde is 5 vaten. 

Dit jaar is er dan ook het record van de jaren dat wij het gemaal hebben want dit jaar is plm 700 uren gemalen.
Ook van baldadigheid bleven wij bij het gemaal niet verschoon, er waren zeker enige personen die de aardigheid hadden om een ijzeren balk waarop het luik van de schroefbak rust in de schroef te gooien, en toen ik de motor aanzette heeft de schroef zoo geleden dat Hogeveen de schroef weer moest herstellen.
De molensloot is dit jaar niet op vastgestelde tijd schoon gemaakt om dat ik eind October geen arbeider kon krijgen, want eerst begin October kreeg ik te horen dat de oude hekkeler Willem Veenstra wegens zijn melkrit dit niet weer kon doen.
En hiermede eindig mijn jaarverslag, mocht er een de vergadering zijn die nog iets heeft te vragen dan kan dit gerust gedaan worden.


Sondel 5 Maart
F. Smits Sondel
Secr. penningen

Jaarverslag

De oude Sondeler Polder over het boekjaar 1943.
Als naar gewoonte zal ik trachten en alle bijzonderheden die we in het afgelopen jaar hebben beleeft, naar voren te brengen. Het was nog maar kort na de vergadering van 5 Maart 1943 dat we iets hoorde,waar we niet opgerekend hadden n.l. dat het vorige bestuur F. Smits en D. de Jong het bijltje er bij neer legden.
En daar tevens eerstgenoemde het gemaal bediende moest er wel spoedig een buitengewone vergadering komen. 31 Maart werd deze gehouden, in deze verg werd benoemd voor de bediening van ’t gemaal T. Zandstra en als bestuursleden werden gekozen P. Boomsma en Wiebe de Vries de eerste als secr-penn en de Vries als Voorz dus een geheel nieuwe bestuur en maalder en alle begin is moeilijk eerst leren en dan kennen. Dit ondervond ook de maalder, gelukkig behoefde hij geen lange leerschool, en ging het al spoedig als gesmeerd en de benodigde gasolie op tijd kreeg.
Voor welke voorraad de Secr-Penn moest zorgen dat deze er kwam. Dat ook dit niet altijd even gemakkelijk gaat, hebben we genoeg kunnen beluisteren uit de verslagen der vorige jaren van F. Smits en moest hier nog al eens een keer of wat over gecorrespondeerd worden, gelukkig met als resultaat dat we aan nu toe voldoende voorraad hebben gehad, en zullen hopen dat dit zoo mag blijven. Van inbraak bleven we dit jaar niet verschoond, op een morgen waren de ruiten van de molen uitgeslagen, en waren er bussen olie uitgehaald.

2 er van werden gelukkig terug gevonden in de Duiker onder de dijk, en naar ons beste weten werd er nog 1 busje vermist. Later zijn nog al eens de ruiten stuk geslagen, waarna ’t Bestuur in overleg met de maalder besloot om ijzers voor de ramen te laten zetten. Tevens heeft de maalder een nieuw slot op de deur laten zetten op eigen kosten. Gelukkig heeft het zich nu niet weer herhaald. Naar ik meen ging het met het uitmalen goed, een gebrek was echter dat onze Polder geen goed instroompomp bezat, en daarover kwamen nogal eens klachten binnen.

Temeer als het wat lang droog weer was.
Het bestuur meende dan ook dat hier noodzakelijk in moest worden voorzien, en heeft buizen gekocht en er een schuif voor laten maken bij vd Veer.
Toen dit klaar was heeft het Bestuur en de maalder deze geplaatst op naar hun inziens een geschikte plaats tussen het land van Wed. Boersma en Wed. Pelsma en zullen we hopen dat hierover de klachten tot het verleden behoren.
Het hekkelwerk hebben we in uurloon laten verrichten en waren we zoo gelukkig dat we dit op tijd konden gedaan krijgen door W. G. Stegenga.

Tot het zij nog vermeld dat we een gat in ’t riet van de Molen ontdekten. We hebben dit maar weer laten dicht maken door E. vd Veer, maar hoe het er in is gekomen , is voor ons nog een raadsel en zullen we dit maar voegen bij de vele raadsels die zich in het leven voordoen en niet opgelost werden. Over het financieele gedeelte hebben we dit jaar niet te klagen, de omslagen konden we iets verlagen wat zeker wel tot aller genoegen zal zijn en hiermee meen ik mijn verslag te kunnen eindigen. De wensch uitsprekende dat dit het laatste verslag moge zijn in oorlogstijd.

3 Maart 1944
P. Boomsma secr – penn 

Jaarverslag, de Oude Sondeler Polder over het boekjaar 1944.

Daar het aan nu toe gewoonte is om op de jaarvergadering van de oude Sondeler Polder zoo’n beetje verslag te doen, over ’t geen zich in ’t afgeloopen jaar heeft afgespeeld in onze Polder, zal ik ook nu trachten het een en ander naar voren te brengen, hoewel ’t vaak moeilijk is als er geen bijzonderheden zijn.
Waar we van de nazomer af tot nu toe, wel ’t meeste mee te kampen hebben is ons allen wel bekend. Dat is ’t hoge water, we zullen wel eens uit de boeken gelezen hebben van watersnood, maar dat was in vroeger dagen. Maar nu in dezen tijd, met de nieuwste constructies van gemalen dachten we niet meer aan de Dijken, die konden wel geslegt en weggereden worden, helaas. Menigeen zal zeggen hadden ze de dijken nu laten liggen, en veel rampen waren voorkomen, ook onze Polder lijd aan dit euvel, gelukkig zijn we de ergsten niet, maar toch zal het raadzaam wezen een oogje in ’t zeil te houden op de Dijken, zoo ver als ze er nog zijn om erger te voorkomen zal het goed zijn dat ze nagezien worden en zoo noodig bij geholpen om de vijand water zooveel mogelijk buiten de Polder te houden.
Dat het wel steeds moeilijker word, om de benodigde olie voor het droog malen te bekomen zal ieder wel begrijpen.
Toch zit het bestuur niet stil, en doet zijn best om de benodigde voorraad olie te krijgen, en hopende we als er zich geen bijzondere dingen voordoen, dat wij straks zo’n beetje op tijd onze Polder van het overtollige water te ontdoen.

Verder meen ik niet veel nieuws over de Polder te kunnen vermelden, de stekken zijn geteerd en het hekkelwerk kon wegens het hoge water niet geheel worden afgedaan, en moest dit tot de grootste helft beperkt worden, en zoo zien we al is het dan nog niet in zo’n erge mate, dat ook onze Polder evenals ook wij ieder persoonlijk de een meer en de ander in mindere mate, de verwoesting en de verschrikkingen van den oorlog ondervinden. God geve dat er spoedig een einde kome aan den oorlog en de Vrede onder de volkeren moge terug keren.
Ik vertrouw dat dit ons aller wensch wel mag zijn.

Sondel 9 Maart 1945
P. Boomsma secr-penn 

Rond 1950 - 'piepskoft' in de polder voor het opsteken van hooi op de bolderwagens.(weidloeije) Links, Jouke Smits, man het strohoed, Jouke zijn vader Frans Smits. Jentsje Smits, Jan Folkertsma en Hendrik Stegenga.

Jaarverslag over het boekjaar 1945 van de oude Sondeler Polder.

Ook dit jaar wil ik trachten in ’t kort even het een en ander mee te delen, over onze Polder.
Temeer daar 1945 wel een heel bijzonder jaar voor ons geweest is. Moesten we verleden jaar aan ’t slot van ’t jaarverslag nog melden dat het ons aller wensch was dat er een einde moge kommen aan den oorlog, thans aan het begin kunnen we van de Vrede spreken en is dit de eerste vergadering die we na de verschrikkingen van 5 jaar oorlog, weer in Vrede kunnen houden, waar we allen zeker wel dankbaar voor zullen zijn. 

God geve dat de Vrede jaren bestendig moge blijven. Begin van het jaar zat de Polder wel dik in het water en zijn we 23 Maart volspeet begonnen te malen en 28 Maart hadden we onze Polder droog. Leek het met het gewas aanvankelijk niet zoo gunstig. Ik geloof dat ik wel mag zeggen dat de opbrengst van het gewas nogal is meegevallen en is dit leed ook weer geleden.
26 Maart heb ik bezoek gehad van den Heer Walters, die namens de Prov waterstaat eens kwam onderzoeken of die dringende aanvragen om gasolie wel noodzakelijk waren, daar de olie toen nog zeer schaars was, en ze er zuinig mee waren.
Later is die controle nog eens herhaald door den Heer Wind. Gelukkig hadden deze Controles voor ons niet een ongunstig resultaat, veder konden we in de zomer eerder spreken van een droge zomer dan een natte en behoefde de maalder de motor niet vaak meer aan te slaan om te malen. 

Moesten we verleden jaar malen dat wegens de hoge waterstand het hekkelwerk voor de helft afgedaan kon worden. Thans kon dit geheel afgedaan worden en konden de sloten goed nagezien worden en waren nu ook zoo gelukkig dat we iemand bereid vonden om dit te doen. In Juli heeft het bestuur heeft het bestuur de vrijheid genomen om de lier van de molen te verkopen aan de Huitebuurster Polder voor de som van 75 gld, ons inziens een goede prijs daar het voor ons op den duur toch een ding werd voor oud roest en hiermee meen ik de voornaamste gebeurtenissen gemeld te hebben. 

Nu nog een voornaam ding, dat we de schuld van 1700 gld die nog op onze Polder stond in een hebben afgelost met een omslag van 14 gld per Ha. waar we naar ik vermoed allen wel blij mee zullen wezen, en waar we nu de vruchten al van plukken daar we dit jaar wel met een hele lage omslag van 2,- per Ha konden komen zal ons allen wel naar genoegen zijn.

Sondel 8 Maart 1946
P. Boomsma secr. penn

Jaarverslag over het boekjaar 1946 van de oude Sondeler Polder.

Daar het de gewoonte is om in een jaarverslag te vermelden wat er alzo in de polder is voorgevallen in het afgelopen jaar zal het deze keer zeer kort moeten zijn aangezien er zeer weinig bijzonders is te melden.
Omreden alles zijn gewone verloop heeft gehad in de eerste plaats zou ik kunnen melden dat we de schroef dit jaar grondig hebben laten schoonmaken en goed in de teer laten zetten. 

Dat die er weer als nieuwe uitziet verder dat het jachtrecht in de Polder (op enkele Ingelanden na die het recht voor zich zelf wilden houden) verhuurd hebben aan H. de Boer voor een jaar voor 20 gulden en dat wij voor het eerst betaald hebben een aanslag van het waterschap de last van 0,88.
De reden hiervan zullen wel zijn dat de vorige jaren een ander deze kosten voor ons betaald heeft zij het dan misschien ook ontwetend.
Daar ik zoo ver ik weet geen bijzonderheden zijn te melden kan ik hierbij mijn verslag zoo als ik al zei ‘dat kort is’ eindigen.

Sondel 6 maart 1947
P. Boomsma secr. penn
 

Jaarverslag over het boekjaar 1947 van de Oude Sondeler Polder

Als naar gewoonte wil ik ook nu trachten een verslagje te geven van het geen er in verband met onze Polder in het afgelopen jaar als bijzonderheden is voorgevallen.
Door de lange strenge winter van 1946-47 was het 17 Maart 1947 voordat we konden beginnen om het overtollige water uit de Polder te malen, daar alles vlot verliep konden we nog op tijd de zaak wel droog krijgen. Alleen de drijfriem die al zowat versleten was, moet nogal eens gerepareerd worden, en is het bestuur er maar toe overgegaan toen ze een kon krijgen, een nieuwe aan te schaffen. Na de barre winter volgde een droge zomer, waar door de molen een goede rusttijd kreeg, leek het eerst voor de winter met de watervoorziening niet best, daar de herfst ook droog was, later kwam alles nog dik in orde en werd de regenval van dien aard, dat er druk gemaald moest worden om de Polder droog te houden, en kwam de nieuwe riem ons best van pas.
De pomp met schuif tussen de landen van Samplonius en wed. Pelsma waarover de laatste vergadering was besloten is in orde gekomen.

De molen is weer schoongemaakt door W. Samplonius , een kleine inbraak hebben we gehad in ’t hokje bij de molen, ten minste de deur was opengebroken, naar we vernamen was het zoo zeer niet te doen om te stelen, maar om een Mud te bemachtigen, die zijn schuilplaats zocht in ’t hokje. Ik weet niet of ze de Mud gekregen hebben, wel weet ik dat ik een rekening van de timmerman heb moeten betalen die het zaakje heeft gerepareerd. (het was niet een grote rekening) verliep alles eerst aardig vol.

In Januari kregen we pech aan de motor, en constateerde vd Heide dat de krukas niet in orde was, en moest opnieuw opgeslepen worden, en dat het hier niet kon gebeuren, en er maar enkele fabrieken in ’t land zijn daar ze dat doen en het niet vertrouwd was meende hij om de as op te sturen daar het dan wel een tijdje kon duren voor hij terug was, en wij dat met het oog op de natte periode niet konden riskeren, is vd Heide nu eerst gebeld te hebben en de zaak besproken zelf met de auto naar Holland gereden, en heeft toen nadat de as weer bij geslepen was hem direct weer mee terug kunnen nemen, en zoo doende dit euvel zeer vlug verholpen.
Tevens heeft hij nu de hele zaak even goed nagezien, en is nu alles weer in goeden staat, en zullen we hopen dat dit nog jaren zoo zal blijven.
Hiermede meen ik de voornaamste gebeurtenissen zowat heb meegedeeld, en eindig ik hiermee mijn verslagje.

P. Boomsma
4 Maart 1948 secr – Penn 

Jaarverslag over het boekjaar 1948 van de Oude Sondeler Polder.

Dit afgelopen jaar is al heel weinig over te melden, doordat we een droge zomer en winter gehad hebben, kregen we weinig overtollig water in de Polder en dus was er niet veel te malen.
Het aantal uren dat er gedraaid is zal dan ook wel een record jaar wezen, wat betreft (het weinig gedraaide uren) naar ik vernomen heb bedraagt dit pm. 80 uren.

Dit bracht dus mee dat we weinig olie gebruikt hebben. Het hekkelwerk zoals was besloten is door Klootwijk gedaan en een kleine reparatie aan motor en stekken zijn door de maalder verricht. 

De motor verkeert thans in goede conditie en verder heeft alles zoover het nodig was naar ik meen zijn beurt gehad, en kunnen we zeggen dat 1948 een voordelig jaar voor de kas van onze Polder geweest is, wat in de verslagen omslag van 3 gld per Ha. ons allen ten goed komt, daar we tevens ook onze kas nog konden verstevigen en de schuld van verleden jaar weer inhalen. 
Hiermee meen ik het voornaamste zoon beetje vermeld te hebben en ga ik hiermee mijn verslagje eindigen.

P. Boomsma
4 Maart 1949 Secr.- Penn
 

Jaarverslag over het boekjaar 1949 van de Oude Sondeler Polder

Was het vorig jaar een rustig en voordeling jaar voor onze Polder. Dit jaar is wel het tegenovergestelde. 
Was het in de Zomer even als vorig nogal wat droog, in de herfst kwamen de regenvlagen van dien aard, zoo als we ze in geen tijden gehad hebben. Dit bracht natuurlijk mee, dat er flink gemaald moest worden om het overtollige water weg te krijgen. Doch waar we ’t minste erg in hadden gebeurde tijdens de afwezigheid van de maalder, sloeg de motor op hol.

Wat hiervan de oorzaak en de gevolgen waren is op de buitengewone Vergadering die we 5 Dec hebben gehouden, breedvoerig besproken. Dit was op een maandag en niemand zal toen gedacht hebben dat reeds woensdag daarop volgende, de Nieuwe krukas gearriveerd was.
En dat met een week de motor weer draaide en na enkele dagen het overtollige water weer was weg gemaald.
Mede door het depot aan de motor en de vele regens hebben we op verzoek van een paar Ingelanden deze Zomer Polder in Dec en Jan extra gemaald, om ook daar het overtollige water weg te halen, opdat ze hun werkzaamheden daar konden verrichten.
Dan hebben we dit jaar de schroef laten afbikken en opnieuw in de teer laten zetten. 
Het hokje bij de molen is een betonnen vloertje ingelegd en verder wat opgeknapt. 

Het hekkelwerk is door Klootwijk uitgevoerd en hiermee meen ik zoo het voornaamste genoemd te hebben wat in het afgelopen jaar is voorgevallen.
Gelukkig dat we een flinke kas hadden, die we dan ook hebben aangesproken om voor een gedeelte mee te helpen om de extra kosten van dit jaar te bestrijden en konden we met een omslag van 5 gld per Ha. nog volstaan.
De motor is thans weer zoo goed als nieuw en zullen we hopen dat er voorlopig geen bijzonderheden weer mee gebeuren en hiermee meen ik mij verslagje te kunnen eindigen.


P. Boomsma
Secr. – Penn
4 Maart 1950

Jaarverslag over het boekjaar 1950 van de Oude Sondeler Polder

Als men een jaarverslag voor de Polder moet maken gaan de gedachten terug naar het afgelopen jaar. 
En is het niet altijd even gemakkelijk om iets bijzonders te melden. Dit jaar echter hoeft men niet lang te zoeken, want dit afgelopen jaar was zeker in ’t geheel iets bijzonders namelijk dat het (en ik meen dat ik het niet te scherp zeg) een bijzonder nat jaar geweest is, waar de regen bij stromen is neergevallen en geloof dat er in geen jaren zooveel maaluren gedraaid zijn als dit afgelopen jaar. (jammer dat de uren niet zijn opgeschreven)

Het gevolg hiervan was natuurlijk dat er heel wat gasolie en smeerolie gebruikt is, om het overtollige water weg te malen en brengt dit vanzelf mee dat het financieel nu juist geen voordelig jaar voor onze Polder is geweest, temeer daar de oliën ook steeds duurder worden, gelukkig heeft de motor steeds goed zijn plicht gedaan, en is er voor gezorgd dat er op tijd gesmeerd is, en heeft dan ook naar ik meen onze Polder over ’t algemeen geen noemenswaardig last ondervonden van dit buitengewoon nat jaar.

Verder hebben we de molen wat op laten repareren, en de stekken bij de molen door E. vd Veer laten nazien. 
En hopen we hiermee ook van het last van de vogels af te wezen, baldadige jongens hebben de aardigheid gehad om een gedeelte ruiten in de molen stuk te slaan , gelukkig waren de daders bekend en hebben de goedwillige ouders er weer ruiten in laten zetten en betaald. Zodat dit voor ons geen kosten veroorzaakt.

Het hekkelwerk is weer door Klootwijk uitgevoerd en de kosten hiervoor zijn wat hoger als voorgaande jaren. 
En zoo het een met het ander bleek het kasgeld dat vorig jaar aardig ingekort is niet voldoende en moest er de laatste maanden wat geleend worden om aan de verplichtingen van betalen te voldoen. Het bestuur meende dan ook te moeten besluiten om de omslag voor dit jaar met 1 gld per Ha. te verhogen en te brengen op 6 gld per Ha. 
Temeer nog daar het bestuur meende (ziende ook op de toestand in het wereld gebeuren) het wel aanbeveling verdiend om wat oliën in voorraad te nemen. Ook wat prijs en kwaliteit betreft zal dit zeker de Polder ten goede komen, en hiermee meen ik het belangrijkste over het afgelopen jaar te hebben meegedeeld en mijn verslagje hiermee te kunnen eindigen.


P. Boomsma
Secr – penn
8 Maart 1951

Jaarverslag over het boekjaar 1951 van de Oude Sondeler Polder

Weer ligt een jaar achter ons en naar ouder gewoonte slaan we even blik terug en zien wat er zoo in het voorbij gaande jaar is voorgevallen in onze Polder.
Was het vorig jaar bijzonder nat, van dit jaar kan dit niet gezegd worden, doch evenmin kunnen we zeggen een droog jaar want dit is het ook niet geweest en willen we het maar bestempelen met even boven ’t gemiddelde aan de natte kant.
Verder zullen we trachten u zoo enkele bijzonder heden te noemen die zijn voorgevallen laat ons beginnen met ’t vermelden dat in ’t begin van ons boekje de Economische toestand in ‘t wereld gebeuren niet zoo rooskleurig stond, ’t gevaar voor een 3e wereld oorlog was lang niet denkbeeldig.
’t Gevolg hiervan was dat alles opliep en dreigde duur en krap te worden. Wat het Bestuur deed besluiten om in ’t belang onze Polder, 1 vat smeerolie op te slaan dar we dat nog konden krijgen voor geschikte prijs en 1e soort olie.

Verder hebben we daar de maalder veel last had van ’t aflopen der riem, hebben we een spanrol aangeschaft en is hiermee dit euvel vrijwel verholpen, twee pompen in de molen welke aan de bovenkant niet te best meer waren, hebben we laten overdekken met dikke nieuwe planken wat wel duur was maar noodzakelijk om grote kosten en ongerief te voorkomen, de klachten dat bij W. Kraak het water de polder inliep in plaats van naar de Sondeler vaart, zijn hopen we ook opgelost,daar in de dam van H. de Boer zijn land 4 buizen zijn gelegd die flink water doorlaten.
Dit is van gezamenlijke rekening gedaan. De kosten waren 21 gulden en hiervan heeft H. de Boer 10 gulden betaald. Tevens is de pomp onder de Sondelerdyk even nagezien en aan de Zwaaigat kant een eindje opgegraven en daar bleek een paal in t zitten die de boel verstopte.

Na het verwijderen van de paal die daar een verkeerde plaats had was dit euvel ook opgelost.
Verder hebben we voor alle zekerheid ook de motor even laten nazien door vd Heide en bleek dit alles in goede staat te zijn, ook hebben we even gezien naar de duiker bij de molen onder de dijk maar dit was in orde.
Bij de schouw die we gehouden hebben door de Polder bleek nu dat de waterkering van Hans van H. Samplonius en T. Beuckens niet in orde was en zoodoende onnodig water in de polder loopt, water weer uitgemaald moet worden en dus olie verbruikt dat voorkomen kan worden.

We hopen dat de belanghebbenden die hier bij betrokken zijn dit euvel zullen willen verhelpen. Met die dam voor waterkering even goed in orde te maken en zoo meen ik hierbij u ’t voornaamste te hebben meegedeeld, zoals ieder gezien heeft hebben we de aanslag voor dit jaar 1 gld moeten verhogen en dus gebracht op 7 gulden per Ha. wat gezien de buitengewone uitgaven en de steeds duurder wordende olie prijzen (de gasolie kost thans fl. 15,60 per 100 liter) dit heeft ook wel eens 4 gulden geweest, en mede in dit verband heeft ’t bestuur dan ook gemeend de omslag van de Zomer Polder dit jaar niet te verhogen en gebracht op 2 gld per p.m. en hiermede meen ik mijn verslag te kunnen eindigen.
Wenschende dat het jaar dat weer voor ons ligt zoowel voor de Polder, als voor ons allen persoonlijk een gezegend en voorspoedig jaar moge worden.

Ps. De gasolie is thans weer zonder vergunning verkrijgbaar.


P. Boomsma 
Secr. – Penn
7 Maart 1952

Jaarverslag over het boekjaar 1952 van de Oude Sondeler Polder

Veel is er over dit afgelopen jaar over onze Polder niet te melden moesten we voor twee jaar melden van een natte Zomer en verleden jaar geen natte en geen droge. Voor dit jaar kunnen we het zeker wel bestempelen met droog.
 
En zoo zien we dat er in ons klimaat nog al wat variatie zit. Dit omdat er deze zomer niet vaak behoefde gemaald te worden en dus ook ’t olie gebruik niet zeer groot is. Alhoewel er in ’t najaar nog al eens gedraaid moest worden en nu we het over de draaierij hebben. Ja daar hebben we nog al pech mee gehad. 
Het grote en kleine kamwiel dat de schakel vormt tussen de motor en de schroef waren enkele kammen afgebroken en daar vd Heide meende dat deze kamraden nieuw niet spoedig waren te krijgen, heeft hij eerst maar de andere gerepareerd, omdan in tussentijds naar nieuwe om te zien, de gerepareerde hebben het niet lang gehouden, gelukkig waren er intussen spoedig nieuwe gekomen.
Aan hij had gedacht, en konden dus de nieuwe geplaatst worden en draaide het zaakje weer normaal.

De strekdam bij ’t land van H. Samplonius en T. Beuckens waar over de laatste leden vergadering was besloten is in orde gekomen zoals was voorgesteld, en hopen we dat hiermee dit euvel tot volle tevredenheid is opgelost. De omslag konden we bepalen op 6 gulden per Ha. dit is 1 gulden per Ha. lager dan verleden jaar en konden nu tevens de kas die de laatste tijd nogal een werd aangesproken weer verstevigen wat zeker ten goed zal komen als we eens weer voor extra grote kosten komen te staan. 

Daar de olieprijs zo wat het zelfde is als vorig jaar hebben we de omslag de Zomer Polder weer op 2 gulden per p.m. gesteld. Hiermede meen ik zoo ’t voornaamste gemeld te hebben en dit mijn verslag te kunnen eindigen, met te zeggen dat 1952 over ’t algemeen geen onvoordelig jaar was voor onze Polder is geweest.
Moge het jaar dat weer voor ons ligt zoowel voor onze Polder als ook voor ons allen persoonlijk een gezegend en voorspoedig jaar worden.


P. Boomsma
Secr – Penn
13 Maart 1953

Jaarverslag over het boekjaar 1953 van de oude Sondeler Polder

Als naar gewoonte even een kort verslag over het afgelopen jaar.
Ik zeg kort, wat buitengewoon veel is dit jaar niet te melden. De zomer is wel wat veel regenachtig geweest en niet veel zon. Maar de molen heeft toch niet veel behoeven te draaien en dus is het olie verbruik niet groot geweest.
Hadden we vorig jaar nogal wat onkosten aan de motor, dit jaar heeft hij zich best gehouden en hebben we 
vd Heide er in ’t geheel niet bij nodig gehad, wel hebben we de kop van de molen laten nazien door E. vd Veer. En is die voorlopig ook weer in goeden staat. 

Verder hebben we de Instroompomp laten verleggen en een nieuwe instroompomp laten maken met buizen en schuif tussen ’t land van H. Boersma en F. Smits en zijn de buizen van de vorige instroompomp gelegd onder de dam van J. Hoekstra die hier voor toestemming heeft gegeven.
En we dus vlotter en beter kunnen instromen daar dit dichter bij de Leijen is. De strijkdam tussen ’t land van 
D. Pelsma en H. Klootwijk is ook in orde gekomen en hopen we dat dit ook goede resultaten zal afwerpen.

Ook hebben we de molen in de brandverzekering verhoogd en gewijzigd. En nu gebracht bij de Z.W.H onderlinge daar bij informatie bleek dat die heel wat goedkoper is, n.l. 1,50 per mille staat nu voor 10.000 verzekerd, een premie dus van 15,- per jaar en bij Woudsend betaalden we voor de verzekerde som van 3500 aan premie 15,50 dus is dit voor de Polder een reuze verbetering, en daar we niet eerder dan in 1955 van Woudsend af kunnen zijn we dus eerst nog bij Woudsend voor 3500 en bij de Z.W.H. voor 6500 verzekerd, en gaan dan volgend jaar geheel over naar de Z.W.H. en nu nog een mededeling.

In Januari toen de Polder leeg was, liep opeens de Polder weer vol gelukkig dat de maalder dit opmerkte, en kon hij de Polder weer leeg malen en onderzoek bleek dat de schuif van de Zomerpolder omhoog was getrokken. Als dit het werk van kwajongens of groten, kon niet worden uitgemaakt want de naam stond er niet bij.
Hiermee meen ik ’t voornaamste te hebben meegedeeld en kunnen we zeggen daar we de omslag nog met 1 gld konden verlagen dat het voor de Polder een goed jaar is geweest.


P. Boomsma 
8 Maart 1954

Jaarverslag over het boekjaar 1954 van de oude Sondeler Polder

Als men een jaarverslag moet opmaken, dan moet men terug zien en in herinnering brengen wat er zoo in het afgelopen jaar in onze Polder is voorgevallen en konden we verleden jaar melden van veel regen en niet veel zon. Het jaar 1954 kunnen we zeker wel bestempelen van een zeer nat jaar.
Met zoveel regen al in geen jaren is voorgekomen en het een hele toer is geweest om de oogst naar behoren binnen te halen.
Dit bracht tevens mee dat er veel gemaald moest worden om de Polder wat droog te houden en dus het gebruik van olie, boven het normale uit liep. Konden we vorig jaar melden dat de motor het best gedaan had (zonder reparatie kosten) dit jaar was echter nog maar pas begonnen , of vd Heide moest al komen. Door dat de kamwielen defect werden.
Welke eerst gerepareerd en daarna nog nieuwe kamwielen moesten komen. Wat al een aardig centje kostte. Maar gelukkig kon toen verder het hele jaar weer vlot gedraaid worden wat natuurlijk met die vele regen van zeer groot belang was, wel kwam later een gaatje in de waterketel, maar dit kon met een houtje voorlopig dicht gemaakt worden en gaf dit geen belemmering in het malen.
We hebben nu echter en Ketel er af laten halen en zal Riemersma dit repareren, en waren we eerst bang dat misschien ook de bodem versleten was, viel dit gelukkig mee.
Wel zat er veel drek en ijs in, maar de bodem was verder nog goed en de ketel zal van roest zooveel mogelijk ontdoen worden en dan van binnen in de rode menie gezet worden en zal dan nog wel ons een poosje van dienst kunnen zijn.

Verder kunnen we melden dat het hekkelwerk door G. Samplonius tot volle tevredenheid is verricht en heeft hij meen ik het vertrouwen dat wij hem geschonken hebben niet beschaamd Voor 103 gulden heeft hij goed werk verricht bij het onderzoek met H. Samplonius is gebleken dat zijn opgaaf voor het jaar 1953 wat de grote van zijn land betrof met juist was waar dat hij (volgens zijn eigen opgaaf) voor het jaar 1953 van 0.65,45 H.a. teveel betaald heeft, wat een bedrag uitmaakte van 3,27 welk bedrag hem in 1954 weer is terug betaald.

De omslag van de Zomer Polder hebben we weer op 2,- per p.m. gesteld even als vorig jaar en hiermede meen ik zoo ’t voornaamste gemeld te hebben en mijn verslagje hiermee te kunnen eindigen.
Met de wensch dat het jaar wat weer voor ons ligt zoowel voor de Polder als ook voor ons allen persoonlijk onder Gods zegen een voorspoedig en gezegeld jaar moge worden.

P. Boomsma
4 Maart 1955 

Jaarverslag over het boekjaar 1955 van de Oude Sondeler Polder.

Daar er weer een jaar verstreken is zal ik trachten als naar gewoonte enkele bijzonderheden nar voren te brengen. Ook in verband met onze Polder. En dan zullen we merken dat er een grote tegenstelling bestaat tussen dit verslag en dat van het vorige jaar.
Was het toen een zeer bijzonder nat jaar zeer zeker kunnen we dit jaar bestempelen met en droog jaar.
Laat de zomer eerst wel wat lang op zich wachten toen hadden we een lang en koud voorjaar en leek het er dus eerst op dat het er met het gewas niet te best zou voorstaan.

Het tegenovergestelde was het geval een pracht zomer met een overvloedige oogst met daarop nog een mooie herfst er werd gezegd in geen jaren zo’n mooie zomer gehad.
En was de zomer iets buitengewoons, en leek het eerst in Dec. en Jan. Dat we geen winter zouden krijgen, ook hier het tegenovergestelde.
In Febr. kregen we sneeuw en ijs zoals in geen jaren.
Er werd zelfs vermeld dat Febr. de koudste maand was geweest sinds 1706 dus 250 jaar geleden, als men dan ook de berichten leest (daar deze strenge vorst en sneeuw zich over geheel Europa had uitgespreid) heeft deze barre winter een enorme schade veroorzaakt, en hebben mensch en dier en inzonderheid het gevleugelde gevogelte heel wat offers moeten brengen.

En de finaciele schade zal zeker niet gering zijn. Gelukkig is thans de dooi ingetreden, en zal er weer heel wat gemaald moeten worden om het overtollige water kwijt te worden. En zullen we hopen dat het voorjaar en de Zomer weer wat vergoeding mogen brengen. Verder zij gemeld dat de water ketel zijn nieuw kleur heeft aangekregen met menie en aluminium verf en verder heeft de motor het dit jaar goed gedaan en behoefde dan ook in verband met de mooie zonnige Zomer niet zoveel gedraaid te worden met olie, en zoals we allen wel gezien hebben heeft onze molen een ander aanzicht gekregen. En als is het aanzicht in verband met Natuurbeheer en niet mooier op geworden.

Het meeste is nog staan gebleven en voor de Polder is dit zeer zeker de voordeligste weg geweest en de heeren Gersjes en Bakker die dit karwei hebben opgeknapt hebben goed werk verricht. Ik meen te mogen zeggen tot volle tevredenheid.
Ze hebben er een prima betonnen dek opgelegd, wat goed waterdicht is. Tevens hebben we de stekken bij de molen ook goed in orde laten maken met palen van de afbraak van de molen.
Die naar ik vermoed jaren zullen kunnen verduren.
De schroef is door G. Samplonius geschraapt en in de teer gezet en ook het hekkelwerk is door dezelfde tot tevredenheid uitgevoerd voor de som van 100 gulden. In verband met het hoge buitenwater kregen we nog wel last dat door de gb de instroompomp nogal eens water in de Polder kwam en zal hier straks als de gelegenheid er is nog wel eens nagezien moeten worden, om dat euvel te verhelpen. De Omslag voor de Zomer Polder hebben we even als vorig jaar op 2 gld per p.m. vastgesteld, en hiermee meen ik zo’ t voornaamste gemeld te hebben en eindig met de wens dat het jaar wat weer voor ons ligt zoowel voor de Polder als ook voor ons allen een gezegend en voorspoedig jaar moge worden.

P. Boomsma 2 Maart 1956 

Jaarverslag over het boekjaar 1956 van de Oude Sondeler Polder

Als er weer een jaar verstreken is en de boeken van in en uitgaven opgemaakt worden dan is men al weer verlangend als de inkomsten de uitgaven kunnen dekken.
Gelukkig konden we al is het dan ook op het kantje af dit nog voor elkaar krijgen zonder de reserves aan te spreken en de omslag ook dit jaar weer op 7 gld per Ha. houden. 
Tevens zijn we dan gewoon om even een blik te werpen op het geen het afgeloopen jaar ook in verband met onze Polder in voorgevallen.
Opmerkelijk toen ik met mijn verslag begon dacht ik wat de weergesteldheid aangaat de laatste tijd zoo verschillend groot zijn om het andere jaar. Was 1954 zeer nat, 1955 zeer droog het jaar 1956 zal wel niemand tegenspreken dat we dit bestempelen met een jaar waar bijzonder veel regen is gevallen, wat voor de Polder meebracht dat er natuurlijk veel gemaald moest worden om de Polder droog te houden. En daarmee gepaard ging meer olie gebruik.

Over olie gesproken de Internationale spanningen, de vrees voor een wereld oorlog.
Sluiting van het Sueskanaal enz, brachten hier en daar nog al wat stagnatie teweeg, en liepen ook de prijzen van de olie omhoog en sprak men al van voorbereidingen van distributie.
Gelukkig is het zoo ver niet gekomen en zijn de spanningen wat gebroken. God geve dat dit zoo bestendig moge blijven en we bewaard blijven voor een derde wereldbestand en de Vrede onder de volkeren terug kere. 
Verder nog enkele bijzonderheden en dan kunnen we meedelen dat nu het brandgevaar van onze molen minder is geworden, wij pogingen hebben gedaan om de premieverlaging te krijgen waarin we ook geslaagd zijn en is de premie van 2,25 op 200 per mile gekomen, het verzekerd kapitaal bedraagt 10.000 gulden (bij de Zuidwesthoek)

Het hokje bij de molen dat geen dienst meer deed en in minderwaardige staat begon te komen, hebben we verkocht voor afbraak en heeft 30 gulden opgebracht, dan is er de strijkdam gemaakt voor de inlaadpomp, maar daar dit nog niet geheel naar wens is zal dit nog beter na gezien worden.
In Febr. j.l. kregen we nog stagnatie bij de molen n.l. bij het aanslaan sprongen er kammen af van het kleine kamwiel en moest hier een nieuw voor gemaakt worden.
Dit is door vd Heide weer in orde gemaakt.

Tenslotte nog even een mededeling de schuif van de zomer Polder die 1 Dec gesloten was is later weer opengedaan. Dit behoort zoo niet te zijn, maar de dader heeft er zijn naam niet bij gezet en hiermede meen ik zoo ’t voornaamste gemeld te hebben en eindig met de wens dat het jaar dat weer voor ons ligt zoo wel voor de Polder als ook voor ons allen een gezegend en voorspoedig jaar moge worden.


P. Boomsma
4 Maart 1957 

Rond 1948 - Tymje, Oppers maken van het bijelkaar gewiersde hooi. Klaas M. Deinum achter de paarden en arbeider Pieter Spoelstra. Voor het paardenhoofd de molen van de Oude Sondeler Polder.

Jaarverslag over het boekjaar 1957 van de oude Sondeler Polder

Weer ligt een jaar achter ons en als naar gewoonte geeft de Secr dan een verslagje, waarin dan zoo het een en ander wordt vermeld, wat er in verband met de Polder is voorgevallen. 
Wat de weersomstandigheden aangaat, leek het in ’t voorjaar en begin Zomer op mooi weer het duurde niet lang of dit veranderde, en de nazomer en herfst is er heel wat regenwater gevallen, wat de oogst zeker niet ten goede kwam.
En de maalder heel wat maaluren heeft bezorgd, wat de molen aangaat is 1957 zeker wel te bestempelen met een nadelig jaar wat de kosten betreft. Het begon al met de grote poelie die midden door brak, gelukkig dat van Wieren in Sneek nog een in voorraad had en konden we dus spoedig geholpen worden.

De Lister motoren zijn nu meer van Nieuwe Constructies, zonder riem en poelie en zijn dus die poelie’s bijna niet meer te krijgen. Ook moest er een nieuwe riem komen, en hebben we maar een beste genomen die nog altijd het voordeligst zijn, ook de kamwielen was weer meleur en heeft vd Heide een paar maal een nieuwe geleverd.
De laatste was van echt staal wat wel erg duur was maar hopen dan dat we er nu ook een poosje af zijn dan hebben we de fa J. Mous van Balk die ons verraste met een dikke rekening, voor het schoonmaken en teren van de vijzel en een nieuw kroeshek er bij voor, wat zeer nodig was daar het ene veel te wijd is en er gemakkelijk een paal door kan wat heel wat kosten kan veroorzaken.

Ook de motor moest nodig geheel nagezien schoongemaakt en onderdelen vernieuwd worden. En zoo het een met het ander heeft dit heel wat kosten meegebracht.
Maar is de motor ook weer als nieuw. Het hekkelwerk waar geen een voor te vinden was, is dit jaar door de Ingelanden zelf uitgevoerd, volgens het briefje (rekening) wel door 10 man sterk.
En zal dit wel een goede beurt gehad hebben daar de kosten ook meer als het dubbele zoo hoog zijn als we gewend zijn.

En zoo het een met het ander hebben we dit jaar heel wat onkosten gehad, gelukkig hebben we een reserve pot, en hebben we daar maar een hap uitgedaan, anders werd de omslag ons inziens wat erg hoog.
En nu alles weer prima in orde is, zullen we hopen dat we de eerst komende jaren geen grote kosten krijgen, om dan de reserve pot wel weer wat aan te vullen.
Hiermee meen ik het voornaamste wel gemeld te hebben en wens ik allen ook voor de Polder een gezegend jaar 1958.

P. Boomsma 7/3/58

Jaarverslag over het boekjaar 1958 van de Oude Sondeler Polder

Als men een verslag moet schrijven over een afgelopen jaar gaat dit in de regel over bijzonderheden, en aangezien dat die er dit jaar niet veel waren kan ik kort zijn met dit verslag.
Laat me beginnen met te melden dat we nu de molen van buiten hebben laten nazien, om erger te voorkomen, hebben we wat nieuw riet aan laten brengen en de boven kant hebben we met gaas hebben laten dekken. 
Dit was wel nodig om de vogels te weren, en verder nog wat kleinigheden.

In Febr heeft Mous nog even bij de motor geweest waar eerst een rekening van binnen kwam, maar na dit even met hem besproken te hebben heeft hij dit weer ingetrokken en is het op garantie doorgegaan. De Zomer heeft ons wel veel regen bezorgt maar de oogst was dit jaar wel buitengewoon groot al heeft de zon zich niet veel laten zien.
Het hekkelwerk is door W. Samplonius uitgevoerd wat nogal wat voordeliger was dan vorig jaar toen de Ingelanden het gezamenlijk gedaan hebben. 

Als slot nog dat in Jan 1959 Folkertsma zijn land onderwater is geweest kan ik mijn verslagje eindigen met de wens dat het jaar dat weer voor ons ligt zoowel voor de Polder als voor ons allen een gezegend jaar moge worden.


P. Boomsma 
6/3/59

Jaarverslag over het boekjaar 1959 van de Oude Sondeler Polder

Als ik een verslag moet schrijven over het afgelopen jaar dan kan ik allereerst opmerken dat het jaar 1959 wel een grote tegenstelling was bij het jaar 1958, hadden wij toen veel te kampen met het vele regenwater dit jaar was het net andersom, ja zelf zeer droog in het najaar.
Verleden jaar was er altijd te veel water in de Polder en dit jaar stond de instroompomp bijna altijd open.

Als er ook bijzonderheden aan de Motor zijn geweest is mij niet bekend maar volgens de rekeningen is dit niet het geval. Zoo goed als mij is ingelicht is de pomp tussen Pelsma en Samplonius nu in orde maar de andere pomp komt straks wel in bespreking daar zal ik maar niets meer van schrijven. Hoe die uitvoering is geschied is mij niet bekend. Alleen is er zand aangevoerd door twee ingelanden.

Verder zijn mij geen bijzonderheden aangaande de Polder bekend daar ik de boekhouding maar enige maanden heb gehad. Als ik dit verslag schrijf gaan mijn gedachten als vanzelf naar onze vorige secr. wijlen de Heer 
P. Boomsma. Verleden jaar vergaderen wij nog heel gezellig bij hem aan huis en nu is hij heen gegaan en zijn stoel is leeg en zijn pen ligt stil.
Hij heeft vanaf het begin dat de ruwoliemotor in de plaats kwam van de watermolen altijd in de bres gestaan, voor de Polder en zijn raad werd dikwijls opgevolgd.

Vijftien jaar heeft hij het functie als secr penn van deze Polder beheerd en altijd met de grootste tevredenheid.
Na het overlijden van secr. Boomsma heb ik de boekhouding op mij genomen maar hoe dit in zijn werk is gegaan wil ik liever niet vastleggen maar heb ik liever dat de voorzitter dit aan de vergadering verteld.
Ik weet dat ik zeer gebrekkig in de verslag ben geweest maar ik heb het zoo goed als ik kon naar voren gebracht en hiermee sluit ik dit verslag in de hoop dat het jaar 1960 een voorspoedig jaar mag zijn.


F. Smits
Sondel 16 Febr 1960

Jaarverslag van het boekjaar 1960 van de Oude Sondeler Polder

En het voorjaar van 1960 leek het er op dat wij een zeer droge zomer tegemoet gingen, maar dat is anders gegaan als wij dachten. Want in het laatst van Mei begon het flink nat te worden en in de zomermaanden moest er al vaak gemalen worden, en werd de gehele zomer de inlaadpomp dichtgezet, dit is ook mee de oorzaak dat de bewuste pomp die Tuininga heeft gemaakt niet is hersteld maar er nog hopeloos voorstaat.

Ja dat de dam gedeeltelijk is weggespoeld. De vorige jaren werden de sloten die het water naar het gemaal toevoerden gehekkeld door Samplonius maar deze kon het niet meer opbrengen om het dit jaar te doen. Zodat wij hier een ander persoon voor moesten zoeken, maar toen ons dit niet gelukte zijn wij er toe overgegaan om de ingelanden te vragen om gezamenlijk dit te doen hetwelk men ook uit de rekening heeft opgemaakt.

Nu even over het gedeelte dat door zand zou worden opgehoogd en wat niet is gebeurd. Ik had al met B. Ottema afgesproken om het zand dat wij voor een vergoeding wel konden krijgen, zouden halen. Maar door de grote waterval was dat niet uitgevoerd. Ik en de Voorz zijn herhaaldelijk langs de waterkering geweest, en dan kwamen wij altijd tot de conclusie dat als wij het ene ophoogden het er op een andere plaats overliep. 
Volgens ons inzicht is de beste oplossing om door goed hekkelen van de afloos sloot van dit water goed onder handen te nemen, mar wie dit werk moet uitvoeren dat blijft een vraag.

Maar met de grote waterval van 2 en 3 Dec zijn er ook verscheidene polder onder gelopen en de oude Sondeler Polder was altijd spoedig weer droog. Enige weken geleden heb ik eens bij de gemaal geweest en toen heb ik opgemerkt dat het riet weer op sommige plaatsen loslaat, zodat dit ook moet worden hersteld. En als men een kijkje in het gemaal doet dan kan men al opmerken dat er al verscheidene jaren gedraaid is want er komt al slijtage aan de motor en waarom de riem zo vaak stuk is? Dit heeft ook een oorzaak.
Ik heb het eens even nagezien maar de motor heeft nu dit jaar 25 jaar gedraaid.

Zodat wij er wel op moeten rekenen dat het beste er af is, en dat het plaatsen van een nieuwe motor niet zoo lang zal uitblijven.
Verder kan ik vermelden dat wij nu de brandstof voor de motor en de smeerolie nu krijgen van M. Aukema van Nijemirdum, en niet meer van Boersma van Tjum want het was overal een prijs en nu meen ik het een en ander van het afgelopen jaar te hebben vermeld en sluit ik met de wensch dat wij een voorspoedig jaar mogen tegemoet gaan.


F. Smits secr – penn

Jaarverslag over het boekjaar 1961 van de Oude Sondeler Polder 

Als ik het jaarverslag schrijf dan begin ik met het gemaal, toen ik na de vergadering van verleden jaar een kijkje in het gemaal deed dacht ik men kan toch zien dat de motor nu vijfentwintig jaar dienst heeft gedaan.
Het draaien van de motor ging niet meer zoo soepel en toen ik langs de schroef zag was daar ook al wat beweging in, maar een die er meer verstand van had las ik zei, dat hindert niets als het maar niet erger word. 
Nu ik kon melden dat de motor nog de schroef niet veel onkosten aan zijn geweest.
Hoe het met de dop van de schroef is afgelopen is mijn onbekend, wel kan ik mededelen dat de motor vrij wat water heeft verwerkt en dat de maalder zijn geld wel heeft verdient.

Nu over de reed die met zand is opgehoogd voor gezamelijke rekening even voorbij Hans Samplonius ik meen dat dit voor beide partijen wel een goed zaak is geweest meer wil ik hier over niet schrijven wel vertellen.
Nu komt de dam voor de waterkering naar voren en nu kan ik nog best begrijpen dat er van de Ingelanden zeggen nu dit is maar royaal opgezet dit kon ook wel met wat minder toe.
Nu enkele gegevens van de toedracht met het onderhoud met de NBM.
Eerst hebben wij gebeld dat wij wel drie betonnen wanden wouden hebben voor waterkering. Toen is er eerst een persoon geweest en die zag er tegenop wat hij zei viltzand dat is wel het allerminste wat er is voor waterkering en een prijsopgaaf daar moesten wij maar niet oprekenen, maar hij beloofde hij zou een tekening maken.

Wij hoorden niets en er verliepen twee maanden toen weer gebeld en er werd een tijd afgesproken wanneer daar twee man zou wezen toen ze kwamen waren de Voorz en ik ook aanwezig en zei hadden wat materiaal mee genomen om eens te pelen hoe hard de viltlaag was, en toen zeiden zij al gauw het graafwerk daar bemoeien wij ons niet mee daar hebben wij geen tijd voor, maar wij kregen ten antwoord wij zullen het proberen en ons best doen met behulp van het bestuur want er moet geheid worden, en dan staan wij er nog niet voor 100% in dat er niet lekt want viltzand bedriegt je altijd. En daar konden wij mee naar huis gaan, want prijsopgaaf konden ze niet geven.

Dus later overblijven of laten uitvoeren, na het eerste goed besproken te hebben zijn wij tot het laatste overgegaan maar die er aan gewerkt hebben weten hoe hard de vilt was. 
Nu kon men wel zeggen het heeft veel geld gekost maar het is volgens mij afdoend en dan is het toch beter als dat men het wat minder had gedaan en het was dan nog niet afdoende.
Nu het hekkelen van de molier. Ik en de Voorz hebben verscheidende pogingen gedaan om een te vinden die het hekkelen wou uitvoeren, maar altijd zonder resultaat. Toen hebben wij het geprobeerd om het machinaal uit te laten voeren mar dat kwam op Fl. 1400, dus dit was ver boven de begroting.
Toen hebben wij een beroep gedaan op de ingelanden en die hebben het uitgevoerd voor en uurloon van twee gulden.

Toen de rekening van de NBM kwam heeft het bestuur gedacht dat het beter was om eerst een gedeeltelijke omslag te heffen want in Febr zijn de inkomsten niet zoo hoog en dan is het nog al een hele uitgaaf wat ook de volle instemming van de ingelanden had.
In het begin van mijn verslag heb ik vermeld dat er aan het draaien materiaal niet veel onkosten zijn geweest. Toch moet ik zeggen dat de molen op zich zelf zeer gehavend uitzag en dat het riet moest worden aangestopt. Het bestuur heeft toen besloten om de gehele molen met gaas te bedekken en dan had het riet staan en dan zijn wij er weer jaren af. 
En hiermede meen ik dat ik het een en ander heb medegedeeld wat er in het afgelopen jaar is voorgevallen en sluit hiermede dit jaarverslag.

23 Febr 1962 F. Smits

Jaarverslag over het boekjaar 1962 van de Oude Sondeler Polder

Dit verslag zal wel kort zijn want er zijn niet veel vermelding waardige dingen voorgevallen.
Er zijn ook geen grote kosten gemaakt, alleen het gewone onderhoud.
Verleden jaar is er 860 liter gasolie verbruikt a 15 cent de liter, dit jaar 560 liter a 16 cent. 
Het bestuur deelde mede dat de maalder Klootwijk goed op zijn plaats was geweest aangaande de bemaling alhoewel hij wel vaak klaagde dat de Polder ’s morgens weer vol water was, als hij de vorige avonds leeg was. Dit zal straks wel een punt van bespreking worden.

Het bestuur met de boekhouder maandagmiddag vergaderde zei de voorz dat hij bij Klootwijk was geweest en dat die had gezegd dat wij maar een ander moesten benoemen, want hij kon het niet meer doen. 
Nu is het twee dagen later en nu is hij al overleden, en op de dag dat wij nu vergaderen word hij al naar zijn laatste rustplaats gedragen, ook hieraan worden wij weer herinnert hoe gauw ons leven kan worden afgesneden en dat er maar een schrede is tusschen ons en de dood.

Volgen de Notulen is H. Klootwijk in 1950 benoemd als maalder dus hij heeft het nu twaalf jaar gedaan.
In 1950 ontvang hij voor maalloon en het hekkelen van de Molier Fl. 220,- , dit jaar koste dit samen Fl. 465,-. En hiermee eindigt dit verslag in de hoop dat wij het volgende jaar elkander in gezondheid weer mogen antwoorden.

15 Febr. 1963 F. Smits

Rond 1940 - de molen nog in redelijke staat, alhoewel de wieken al tanende zijn. Recht van de molen is net de windmotor van de Nieuwe Sondeler Polder te zien.

Jaarverslag van het boekjaar 1963 van de Oude Sondeler Polder

Als ik nagaan wat er dit jaar aangaande de motor van het gemaal is voorgevallen dan moet ik melden dat de motor altijd goed zijn plicht heeft gedaan .
Wel werd er soms geklaagd dat bij vorst en koude de motor slecht wou aanslaan maar dat is al wat jaren zoo geweest en dat is ook geen wonder want hij werd gegarandeerd op 25 jaar en dat is al gepasseerd. Wat de maalder aangaat hebben wij weinig of geheel geen klachten gehoord waaruit men moet afleiden dat de Polder altijd op tijd droog lag.

Ook aangaande het drinkwater voor de koeien werd zoo goed mogelijk naar genoegen gehandeld. Nu enige mededelingen aangaande de vijzel, zoo men zich nog wel kon herinneren kwam de maalder bij het bestuur dat de vijzel niet meer wou draaien, en bij onderzoek bleek dat de as was gebroken, en opdat er om die tijd nog al vaak regende stond de Polder gauw vol water.

In allerijl werd er toen een vergadering opgeroepen in de molen waar ook Mous van Balk aanwezig was omdat men gaarne wilde weten wat zowat d onkosten was en hoe men zou handelen. Allereerst werd algemeen gesloten dat de Polder leeg gemalen moest worden met een hulpmotor, want men stond voor het seizoen, en als het water nog hoger werd was alles verloren. Dus een hulpmotor werd geplaatst en er werd voor ingestaan dat het water dan niet op het land kwam, deze hulpmotor koste Fl. 12,- per uur.

26 uur heeft deze hulpmotor gewerkt maar de installatie van deze hulpmotor heeft veel geld en tijd gekost, ik denk dat daarom die post dan ook niet afzonderlijk in vermeld. Algemeen werd ook goed gevonden om twee maal een omslag te heffen. Omdat het nog al een grote uitgaven was. Door het bestuur werd dan een omslag van Fl. 12,- per Ha. te heffen dat dan Fl. 1419,70 was, om dan de rekening van Mous te betalen waar mee men goed Fl. 32,- mee kon besparen. Zo men straks wel uit de rekening zult horen was de rekening van Mous Fl. 1646,06 min Fl. 32,82 = Fl. 1613,14. verleden jaar is er 560 liter gasolie verbruikt dit jaar 800 liter dat schommelde om de 16 cent per liter.
Is hiermede meen ik het een en ander heb vermeld aangaande het jaar 1963.


F. Smits 13 Febr. 1964

Jaarverslag van de Oude Sondeler Polder over het jaar 1964

Met een terugblik op het jaar 1964 kon boer en burger meer dan tevreden zijn. Voor de burger veel zonnige dagen tijdens zijn vakantie wat dan ook voor onze Polder een voordeel in de brandstof voor de motor.
Hetwelk een verschil gaf van ongeveer Fl. 100,- in de kosten voor de brandstof. 
De motor heeft het afgelopen seizoen steeds goed gedraaid en weinig onkosten gehad. Alleen een kleine rekening van riemherstel. Ook met het instromen ging het goed al is het soms wel eens wat te hoog geweest voor sommige ingelanden.

Het hekkelwerk is weer verricht door de Heer J. Bosma voor het zelfde bedrag als het vorige jaar. 
In het afgelopen jaar in de maand juni is overleden onze boekhouder de Heer F. Smits hij heeft veel voor de polder gedaan en was iemand die de polder kon en het werk daarmee samen met plezier deed.
Dat hij ruste in vrede. Daar wij ook een mooie droge herfst hadden bleef ook het buitenwater op normaal peil wat tot gevolg had dat de zomerpolder lang droog bleef.
En daarmee in verband belde voorzitter de Vries mij op of er niet een mogelijkheid was of we die deze winter niet konden droog houden.

Hij had er met enkele belanghebbenden reeds over gesproken.
Dit zou worden geprobeerd, kosten zouden bedragen 75 cent per pondemaat per maand. Dit gold dan voor drie maanden. Doch toen de Vries belde regende het, stak de wind op en het water steeg en er kwam een streep door het plan. Zodoende hebben we de zomerpolder een maand langer bemaald dan anders en is de omslag van de Zomerpolder vastgesteld op F. 4,25 pp was anders Fl. 3,50 per pondemaat. De omslag voor de eigen polder is voor het afgelopen jaar op Fl. 7,- per Ha. vastgesteld. Dat is beter dan het vorige jaar toen het Fl. 21,- per Ha. bedroeg.
We zullen hopen dat de motor met wat daar nog meer mee annex is zich nog enkele jaren tot tevredenheid van de ingelanden zal draaien en hiermee meen ik een en ander te hebben vermeld over het jaar 1964.

U. S. Bangma 2 Maart 1965

OLDERCONTRACT

De ondergetekenden:

1. Johan Frans Bruno Bok, zonder beroep, wonende te – eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend gemeente
Balk, sectie C, nummers267, 275, 253, 254, 1154, 1153, 1167, 1168, 272 en 212 samen groot 24 hectare 78
are 13 centiare voor dit contract aangeslagen naar 19 hectare 92 are 36 centiare;

2. Otto Bruinsma, veehouder, wonende te Sondel, eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend gemeente Balk,
sectie C, nummers: 265, 1268, 1270, 270, 1271, 13,47, 274 en 273 samen groot 14 hectare 82 are 9
centiare;

3. Watze Hendriks Schilstra, veehouder wonende te Sondel, eigenaar van de perceelen kadastraal bekend
gemeente Balk, sectie C, nummers 257, 256, 255 en 1693, samen groot 7 hectare 60 centiare;

4. Klaas Pelsma, veehouder, wondende te Sondel, eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend gemeente Balk,
sectie C, nummers 250, 252, 1157, en 1160, samen groot 9 hectare 88 are 11 centiare;

5. Pieter Deinum, veehouder, wonende te Sondel, eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend gemeente Balk,
sectie C, nummers: 248, 247, 1424 en 1425, samen groot 6 hectare 54 are 20 centiare;

6. Jouke Tuinier, zonder beroep, wonende te Oudemirdum, eigenaar van de perceelen, kadastraal gekend
gemeente Balk, sectie C, nummers 1423, 1426 en 1170, samen groot 10 hectare 38 are 41 centiare;

7. Carharian Dorothea Star Numan, zonder beroep, echtgenoote van- en ten deze bijgestaan door de heer Ottho
Gerard Heldering, predikant en directeur der Heldering Gestichten, beide wonende te Hemmen, eigenaar van
het perceel, kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C, nummer 1164, groot 3 hectare 47 are 49 centiare;

8. Sijbren-, Hans- en Atze Semplonius, allen veehouder, wonende te Sondel en Gerardus Semplonius, veehouder,
wonende te Wijckel, tezamen eigenaren van de perceelen, kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C,
nummers: 1428, 222, 221, 1227 en 1547, samen groot 10 hectare 89 are 1 centiare;

9. Harmen Douwes Boersma, zonder beroep, wonende te Sondel, eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend
gemeente Balk, sectie C, nummers 1393 en 1427, samen groot 9 hectare 55 are 30 centiare;

10. Willem Veenstra, schipper , wonende te Sondel, eigenaar van het perceel, kadastraal bekend gemeente Balk,
sectie C, nummer 1557, groot 32 are 70 centiare;

11. Meine Douwes de Vries, veehouder, wonende te Sondel, bloote eigenaar en Willem Meinesz de Vries, zonder
beroep, wonende aldaar; vruchtgebruiker van het perceel, kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C,
nummer 1558, groot 1 hectare 50 are 50 centiare;

12. Folkert Andries Folkertsma, veehouder, wonende te Nijemirdum, eigenaar van de perceelen kadastraal bekend
gemeente Balk, sectie C, nummers 435 en 1162, samen groot 3 hectare 37 are 70 centiare;

13. Titte Zandstra, veehouder, wonende te Sondel, eigenaar van de perceelen kadastraal bekend gemeente
Balk, sectie C, nummers: 1346, 1348 en 1166, samen groot 6 hectare 66 are 92 centiare;

14. a. Jonkvrouwe Johanna Constantina Jacoba van Swinderen, zonder beroep, wonende op den huize “Rijs”
onder Mirns en Bakhuizen; en b. Quirina Jacoba Johanna van Swinderen, zonder beroep, wonende aldaar,
tezamen eigenaressen van het perceel kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C, nummer 26, groot 2
hectare 84 are 90 centiare;

15. Gerben Jaarsma, veehouder, wonende te Nijemirdum, eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend
gemeente Balk, sectie C, nummers: 1391, 249 en 251, samen groot 5 hectare 50 are 70 centiare;

16. Douwe Harmens Boersma, veehouder, wonende te Oudemirdum; Joltsje Semplonius, veehoudster, wonende
te Sondel, weduwe van den heer Titte Harmens Boersma, voor zich en als moedervoogdes over hare
minderjarige kinderen: Grietje-, Rommert-, Akke-, en Tiete- Boersma tezamen eigenaren van de perceelen
kadastraal gemeente Balk, sectie C, nummers 1155 en 1156, samen groot 5 hectare 8 are 77 centiare;

17. Tjeerd Visser, bakker, wonende te Sondel, eigenaar van de perceelen, kadastraal bekend gemeente Balk,
sectie C, nummers 1694 en 1634, samen groot 41 are 84 centiare,

In aanmerking nemende:
– dat de hiervoor vermelde onroerende goederen worden bemalen door den molen staande op het perceel, kadastraal bekend gemeente Balk, sectie C, nummer 1269, groot 2 are 50 centiare, staande ten name van den heer Otto Bruinsma voorgenoemd en anderen,
– VERKLAREN voor gemeenschappelijke rekening in verhouding van de grootte van ieders eigendom, te zullen bijdragen:
– A. in de kosten van bemaling
– B. de kosten van onderhoud en van vernieuwing van den molen en
– C. in de lasten, welke van den molen en van het molenerf worden geheven
– Zulks onder de navolgende

BEPALINGEN:

1. Ieder onderhoudsplichtige, die naar 50 are is aangeslagen, is stemgerechtigd. Er mag worden uitgebracht door onderhoudsplichtigen, die moeten bijdragen voor:
– 50 are tot 2 hectare 1 stem;
– 2 hectare tot 5 hectare 2 stemmen;
– 5 hectare tot 10 hectare 3 stemmen;
– 10 hectare tot 20 hectare 4 stemmen;
– 20 hectare en meer 5 stemmen.
Niemand mag voor zichzelve of voor anderen meer dan 5 stemmen uitbrengen.

2. Er wordt telken jare in de maand Maart een algemene vergadering van onderhoudsplichtigen gehouden.
Buitengewone vergaderingen worden gehouden, indien 3 stem gerechtigden, tezamen eigenaar van minstens
15 hectare aangeslagen land, schriftelijk met opgaaf van redenen hun verlangen daartoe aan de beheerders te
kennen geven.
3. Het dienstjaar loopt van 5 Maart tot 5 Maart.
4. In de algemene vergadering worden 2 beheerders benoemd. De benoeming geschiedt voor den tijd van 4
jaren. Om de 2 jaar treedt 1 hunner af; de afgetredene is terstond herkiesbaar. Voor de eerste maal worden
als beheerders benoemd de heren: Frans Smits, veehouder, wonende te Sondel en Klaas Pelsma voornoemd,
die in dezelfde volgorde zullen aftreden.
5. De werkzaamheden van de beheerders zullen bestaan in: a, het geven van opdracht tot de uitvoering van
werkzaamheden welke zij nodig oordelen en het aanwijzen der werklieden; b. berekenen van den omslag voor
ieder der onderhoudsplichtigen; en c. het innen van den omslag. De beheerders zullen jaarlijks in de algemene
vergadering aan de onderhoudsplichtigen of aan een commissie, bestaande uit 2 hunner, rekening en
verantwoording wegens het gevoerde beheer moeten afleggen. De commissie wordt door de algemene
vergadering benoemd.
6. De betaling van den jaarlijksche omslag moet zijn geschied voor 1 september van elk jaar en de
onderhoudsplichtigen zullen in gebreke zijn door het verloop van den bepaalde tijd.
7. Indien een der eigenaren een of meer percelen verkoopt, is hij gehouden den verkooper de verplichting op te
leggen om de bepalingen, uit dit contract voortvloeiende, na te leven op verbeurte van schadeloosstelling
jegens de overige onderhoudsplichtingen.
8. Voorzoover dit contract in eenige regeling niet voorziet zullen de bepalingen van het Algemeen Regelement
voor de Boezemwaterschappen in Friesland van toepassing zijn.
9. Deze overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde tijd.
10. Dit contract zal worden gedeponeerd onder de minuten van den notaris L.K. van Giffen te Balk.

Aldus opgemaakt en geteekend in de maand Augustus 1900 drie en dertig.